Bài 11. Liên kết gen và hoán vị gen

Sinh học 11
Lớp 11A10
GVHD: Trần Thị Đoan Hậu
SVTH: Phạm Thị Hữu Hạnh
Bài tập
Đề bài
Giải:
Biện luận
Sơ đồ lai
§23 LIÊN KẾT GEN
Thomas Hunt Morgan (1866-1945)
I/THÍ NGHIỆM CỦA MORGAN
1.Đối tượng thí nghiệm
Morgan đã chọn đối tượng thí nghiệm là ruồi giấm:
Các đặc điểm thuận lợi của ruồi giấm
Morgan đã nghiên cứu sự di truyền của hai cặp tính trạng. Đó là màu sắc thân và hình dạng cánh
2. Nội dung thí nghiệm của Morgan
PTC Tx,Cd x Tđ,Cn

F1 100% Tx, Cd

Cho ruồi F1 lai phân tích

F1 Tx,Cd x Tđ,Cn

FB 1 Tx,Cd : 1 Tđ, Cn
3.Nhận xét kết quả thí nghiệm
FB phân li theo tỷ lệ 1:1 = 2 tổ hợp.Nếu 2 cặp gen nằm trên 2 cặp NST thì FB phải phân li theo tỷ lệ 1:1:1:1 = 4 tổ hợp
FB không xuất hiện biến dị tổ hợp xám cụt và đen dài
II.GIẢI THÍCH THEO CƠ SỞ TẾ BÀO HỌC (THEO THUYẾT NST )
F1 đồng loạt thân xám cánh dài .Theo định luật 1 của menđen =>tính trạng thân xám là trội so với thân đen.
Cánh dài là trội so với cách ngắn.
QUG
Gen B thân xám.
b thân đen.
V cánh dài.
v cánh ngắn.
Vì PTC khác nhau 2 cặp tính trạng tương phản nên F1 dị hợp 2 cặp gen BbVv
Trong phép lai phân tích
+Ruồi cái TĐ,CC bbvv tạo 1 loại giao tử
+ Vì nếu các gen PLĐL thì ruồi đực F1 BbVv tạo 4 loại giao nên FB tỉ lệ KH 1:1:1:1 khác với FB của thí nghiệm.
Theo thí nghiệm FB phân ly theo tỉ lệ 1:1 có 2 kiểu tổ hợp nên ruồi đực F1 dị hợp 2 cặp gen sẽ tạo 2 loại giao tử.
=> Gen quy định thân xám B và gen quy định cánh dài V cũng như b và v liên kết với nhau và cùng nằm trên một NST.
Giải thích bằng cơ sở tế bào học.
Pt/c
X
GP
F1
Tx, Cd
Tx, Cd
Tđ, Cn
X
FB
50%
: 50%
Tđ, Cn
F1
Tx, Cd
GF1
Tx, Cd
Tđ, Cn
PTC
X
100%
X
F1
FB
50%
50%
GB
GP
Thân xám, cánh dài
Thân đen, cánh ngắn
Thân xám, cánh dài
Thân đen, cánh ngắn
BV
BV
BV
BV
bv
bv
bv
bv
BV
Thân xám, cánh dài
BV
bv
Thân đen, cánh ngắn
bv
bv


bv
Ví dụ: ruồi giấm có 2n=8 nhưng nó lại mang 5000gen.
Kết luận: trong tế bào, số lượng gen lớn hơn nhiều so với số lượng NST nên trên một NST phải mang nhiều gen.
Các gen phân bố trên NST tại những vị trí xác định gọi là locus.
III NỘI DUNG ĐỊNH LUẬT
1/ Định luật liên kết gen.
Liên kết gen là hiện tượng các gen không alen cùng nằm trên một NST, cùng phân li và tổ hợp trong quá trình giảm phân và thụ tinh, làm thành nhóm gen liên kết.
2/ Nhóm gen liên kết:

Các gen nằm trên cùng 1 NST thì phân li cùng nhau trong quá trình phân bào và làm thành nhóm gen liên kết.
Số nhóm gen liên kết = số NST đơn bội(n) của loài.
Nhóm gen liên kết
IV ĐIỀU KIỆN VÀ Ý NGHĨA CỦA ĐỊNH LUẬT LIÊN KẾT GEN:
1/ Điều kiện
2/ Ý nghĩa
:

Bài tập củng cố
Bài 1
Bài tập 4 trang 112 SGK 11
Cảm ơn lớp đã chú ý theo dõi
Ở ruồi giấm :

PTC Tx,cd x Tđ,cn

F1 100% Tx, cd

Cho ruồi F1 lai phân tích :

F1 Tx,cd x Tđ, cn
FB ?
Giải
Biện luận
PTC mà F1 thu được toàn Tx,Cd.

Theo Định luật 1 Menđen
=> Tính trạng Tx là trội so với Tđ
Cd là trội so với Cn

QUG:
Gen
A: thân xám
B:cánh dài

a:thân đen
b: cánh ngắn
PTC
AABB
Tx, Cd
x
aabbTđ,Cn
GP
AB
ab

F1
100% AaBb Tx,Cd
F1 lai phân tích
AaBb
F1
aabbTđ,Cn
x
Tx, Cd
GF11/4AB,1/4 Ab,1/4aB,1/4ab ab

FB 1/4AaBb: 1/4 Aabb:1/4aaBb: 1/4aabb
1X,D : 1X,N : 1Đ,D : 1Đ,D
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Mỗi gen nằm trên 1 NST
Các gen cùng nằm trên 1 NST
1 : 1 : 1 : 1
1 : 1 : 1 : 1
1 : 1
1 : 1
4 loại giao tử tỉ lệ bằng nhau
2 loại giao tử tỉ lệ bằng nhau
Ruồi giấm (Drosophila melanogaster)
Dễ nuôi trong ống nghiệm
Đẻ nhiều
Vòng đời ngắn (10-14 ngày)
Nhiều biến dị dể quan sát
Số lượng NST ít (2n = 8)
1/ Điều kiện

3 điều kiện của Đl 1&2 của Menđen
1gen quy định 1 tính trạng
Các gen cùng nằm trên 1 NST. Khoảng cách các gen phải gần nhau
2/ Ý nghĩa:

Hạn chế sự xuất hiện biến dị tổ hợp.
Đảm bảo sự di truyền bền vững của từng nhóm tính trạng. Nên trong chọn giống : có thể chọn những giống có nhóm tính trạng tốt luôn đi kèm với nhau