Bài 11. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075 - 1077)

Môn Lịch sử
Chào mừng các thầy, cô giáó về dự tiết học
Tại Lớp 7B
Người thực hiện: Nguyễn Văn Huy
Trường Trung học cơ sở Hàn Thuyên
Lương Tài - Bắc Ninh




Kiểm tra bài cũ:
Nhà Lý có những biện pháp gì để củng cố quốc gia thống nhất?

Bài 11
Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075-1077)
Tiết 14
I. Giai đoạn thứ nhất (1075)
I. Giai đoạn thứ nhất (1075)
1.Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
* Tình hình nhà Tống




Từ giữa thế kỉ XI, nhà Tống Trung Quốc) gặp phải những khó khăn chồng chất. Trong nước, ngân khố cạn kiệt, tài chính nguy ngập, nội bộ mâu thuẫn. Nhân dân bị đói khổ, nhiều nơi nổi dậy đấu tranh. Vùng biên cương phía Bắc của nhà Tống thường xuyên bị hai nước Liêu- Hạ quấy nhiễu.
1.Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
* Tình hình nhà Tống
- Trong nước:
+ Gặp nhiều khó khăn, ngân khố tài chính cạn kiệt
+ Nhân dân đói khổ, nổi dậy đấu tranh
- Biên cương : Hai nước Liêu Hạ quấy phá
=> Cuối thế kỉ XI nhà Tống gặp rất nhiều khó khăn
- Âm mưu: Chiến tranh xâm lược Đại Việt




Tống Thần Tông trắng trợn nói: " Sau khi Giao Chỉ ( Đại Việt) thua, hãy đặt thành quận huyện mà cai trị và hãy sung công của cải" và nếu thắng được Đại Việt thì " thế Tống sẽ tăng và các nước Liêu- Hạ sẽ phải kiêng nể"
( Đại cương lịch sử Việt Nam, Tập I)
1.Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
* Tình hình nhà Tống
- Trong nước:
+ Gặp nhiều khó khăn, ngân khố tài chính cạn kiệt
+ Nhân dân đói khổ, nổi dậy đấu tranh
- Biên cương : Hai nước Liêu Hạ quấy phá
=> Cuối thế kỉ XI nhà Tống gặp rất nhiều khó khăn
- Âm mưu: Chiến tranh xâm lược Đại Việt
=> Giải quyết khó khăn bằng xâm lược ?Âm mưu xấu xa
* Thủ đoạn:
- Ngăn chặn việc đi lại buôn bán
- Xúi giục Chămpa đánh lên từ phía Nam
- Dụ dỗ mua chuộc các tù trưởng
- Ngấm ngầm chuẩn bị vũ khí, lương thực để xâm lược nước ta
=> Thủ đoạn rất nguy hiểm
2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ
* Chuẩn bị của nhà Lý
- Cử Lý Thường Kiệt làm chỉ huy quân đội
Lý Thường Kiệt sinh năm1019 tại phường Thái Hoà, Thăng Long( nay thuộc Hà Nội). Từ nhỏ, ông đã tỏ ra là người có chí hướng, ham đọc binh thư và luyện tập võ nghệ. Năm 23 tuổi, được tuyển vào trong triều giữ chức quan nhỏ. Là người có cốt cách và tài năng phi thường, trải qua mấy đời vua, ông được thăng dần nhiều chức quan trọng. Lý Thánh Tông phong ông làm thái uý
2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ
* Chuẩn bị của nhà Lý
- Cử Lý Thường Kiệt làm chỉ huy quân đội
Cho quân đội luyện
tập, canh phòng
- Phong chức tước cho các tù trưởng
=> đánh bại âm mưu dụ dỗ
- Đem quân đánh bại ý đồ của Chămpa
thăng long
lạng sơn
cao bằng
quảng ninh
sônh hồng
Châu Ung
Trung quốc
Khâm Châu
Liêm Châu
Bố Chính
Địa Lí
Ma Linh
1069
2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ
- Cử Lý Thường Kiệt làm chỉ huy quân đội
Cho quân đội luyện
tập, canh phòng
=> đánh bại âm mưu dụ dỗ
- Đem quân đánh bại ý đồ của Chămpa
* Chuẩn bị của nhà Lý
- Phong chức tước cho các tù trưởng
* Chủ trương:
Tiến công trước để phòng vệ
=> Chủ trương độc đáo, sáng tạo
* Mục tiêu:
Đánh vào những nơi tập trung quân lương của địch ở gần biên giới Đại Việt: Châu Ung, Châu Khâm, Châu Liêm
thăng long
lạng sơn
cao bằng
quảng ninh
sônh hồng
Châu Ung
Trung quốc
Khâm Châu
Liêm Châu


2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ
* Diễn biến

lạng sơn
cao bằng
quảng ninh
sônh hồng
-10-1075: 10 vạn quân ta chia làm 2 đạo
+ Quân bộ: Tông Đản, Thân Cảnh Phúc chỉ huy đánh vào Châu Ung
+ Quân thuỷ: Lý Thường Kiệt chỉ huy đánh vào Châu Khâm, Châu Liêm ? Châu Ung
- Kết quả: Sau 42 ngày đêm ta chiến đấu tiêu diệt thành Châu Ung? Sau đó rút về nước chuẩn bị kháng chiến
Cuộc tiến công để phòng vệ của nhà Lý (1075)
thăng long
CHÂU UNG
KHÂM Châu
LIÊM CHÂU
Trung quốc
2. Nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ

* ý nghĩa:
Làm thay đổi kế hoạch và chậm lại cuộc tấn công xâm lược của nhà Tống vào nước ta
Ta có thời gian để chuẩn bị
Bài tập1: Chọn và khoanh tròn các đáp án đúng
Âm mưu chuẩn bị xâm lược nước ta của nhà Tống là:
A. Xúi giục Chămpa đánh ta từ phía Nam
B. Cho Sứ giả đưa thư bắt ta phải quy hàng
C. Dụ giỗ, lôi kéo, mua chuộc các tù trưởng miền núi
E. Ngăn cấm việc đi lại của nhân dân hai nước
D . Ngấm ngầm chuẩn bị vũ khí, lương thực để xâm lược ta
Bài tập 2: Chọn và khoanh tròn các đáp án đúng
Những biểu hiện việc nhà Lý chủ động tiến công để phòng vệ
A. Chỉ tiến công vào các kho quân lương ở ven biên giới Việt-Trung
B. Thu toàn bộ số lương thực và vũ khí của nhà Tống
C. Sau khi tiêu diệt song Châu Ung, nhà Lý đã rút quân về nước để chuẩn bị kháng chiến
D. Sau khi đánh xong Châu Ung nhà Lý cho đóng quân ở đây để giữ thành

Củng cố

- Giữa thế kỉ XI, nhà Tống gặp nhiều khó khăn
- Âm mưu của nhà Tống là xâm lược nước ta dể giải quyết khó khăn
- Lý thường Kiệt đã chủ trương tiến công trước để phòng vệ
- Cuộc tiến công vào đất Tống để phòng vệ năm 1075 của nhà Lý hoàn toàn thắng lợi

Hướng dẫn về nhà

- Làm bài tập, học bài trong vở kết hợp Sách giáo khoa, trả lời các câu hỏi SGK
- Đọc và tìm hiểu mục II. Giai đoạn thứ hai(1076-1077). Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt, qua đó nêu những nét đánh giặc độc đáo của Lý Thường Kiệt.
Xin trân trọng cảm ơn quý Thầy cô và các em học sinh!