Bài 11. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075 - 1077)

B�i 11: Ti?t 15: CU?C KH�NG CHI?N CH?NG QU�N X�M LU?C T?NG (1075 - 1077)
I/ GIAI DO?N TH? NH?T (1075)
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta:
Tình hình nhà Tống trước khi xâm lược nước Đại Việt như thế nào?
Giữa thế kỉ XI Nhà Tống gặp rất nhiều khó khăn:
- Bên trong: nội bộ triều đình mâu thuẫn, ngân khố cạn kiệt. Nhân dân đói khổ, nổi dậy ở nhiều nơi.
- Bên ngoài: ở vùng biên giới phía Bắc, các nước Liêu-Hạ thường xuyên quấy nhiễu.

Để giải quyết tình hình khó khăn trong nước Nhà Tống làm gì?
Để chiếm được Đại Việt nhà Tống đã có hành động gì?
-Hành động: Nhà Tống xúi giục Cham-pa đánh Đại Việt, ngăn cản việc trao đổi buôn bán giữa 2 nước Việt – Tống. Dụ dỗ mua chuộc tù trưởng dân tộc ít người.
B�i 11: Ti?t 15- CU?C KH�NG CHI?N CH?NG QU�N X�M LU?C T?NG (1075 - 1077)
I/ GIAI DO?N TH? NH?T (1075)
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta:
- Thế kỷ XI nhà Tống gặp khó khăn về kinh tế - chính trị.
- Nhà Tống xâm lược Đại Việt để giải quyết tình hình khó khăn trong nước
- Nhà Tống xúi giục Cham-pa đánh Đại Việt, ngăn cản việc trao đổi buôn bán giữa 2 nước Việt – Tống. Dụ dỗ mua chuộc tù trưởng dân tộc ít người.
Vì sao nhà Tống xúi giục Cham-pa đánh lên từ phía Nam ?
Mục đích : Làm suy yếu lực lượng nhà Lý.
B�i 11: Ti?t 15- CU?C KH�NG CHI?N CH?NG QU�N X�M LU?C T?NG (1075 - 1077)
I/ GIAI DO?N TH? NH?T (1075)
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
2. Tổ chức kháng chiến của nhà Lý
Trước âm mưu xâm lược của quân Tống, nhà Lý chuẩn bị đối phó như thế nào?
-Nhà Lý cử Lý Thường Kiệt làm chỉ huy, tổ chức kháng chiến.
B�i 11: Ti?t 15- CU?C KH�NG CHI?N CH?NG QU�N X�M LU?C T?NG (1075 - 1077)
I/ GIAI DO?N TH? NH?T (1075)
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
2. Tổ chức kháng chiến của nhà Lý
-Nhà Lý cử Lý Thường Kiệt làm chỉ huy, tổ chức kháng chiến.
Trước tình hình nhà Tống ráo riết chuẩn bị xâm lược nước ta, Lý Thường Kiệt đã có chủ trương như thế nào?
-Tăng cường canh phòng, luyện tập.
- Đánh bại sự tấn công của Cham-pa.
Hãy nêu những hiểu biết của em về Lý Thường Kiệt?
Lý Thường Kiệt
Lý Thường Kiệt là người phường Thái Hòa (Thăng Long – Hà Nội). Lúc nhỏ đã có chí lớn, ham đọc binh thư, rèn luyện võ nghệ. Lớn lên làm quan cho nhà Lý; nhờ tài năng và công lao ông được thăng dần đến chức Thái úy.
“Lý Thường Kiệt là hiền thần,
 
Đuổi quân nhà Tống, phá quân Chiêm Thành.
 
Tuổi già phỉ chí công danh,
 
Mà lòng yêu nước trung thành không phai”.
 
 (Hồ Chí Minh toàn tập, tập III trang 217)


Cham - Pa
Lý Thường Kiệt đánh bại quân Cham - Pa
B�i 11: CU?C KH�NG CHI?N CH?NG QU�N X�M LU?C T?NG (1075 - 1077)
I/ GIAI DO?N TH? NH?T (1075)
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
2. Tổ chức kháng chiến của nhà Lý
-Nhà Lý cử Lý Thường Kiệt làm chỉ huy, tổ chức kháng chiến.
Sau khi chuẩn bị kĩ càng, Lý Thường Kiệt đã có chủ trương như thế nào?
-Tăng cường canh phòng, luyện tập.
- Đánh bại sự tấn công của Cham-pa.
- Tháng 10/ 1075, thực hiện chủ trương “Tiến công trước để tự vệ Lý Thường Kiệt đem 10 vạn quân tấn công vào châu Ung, châu Khâm, châu Liêm và các căn cứ quân sự ở gần biên giới Đại Việt.
Tại sao Lý Thường Kiệt lại chủ trương “Tấn công trước” để “chặn thế mạnh của giặc”?
Vì ông hiểu được những khó khăn của nhà Tống; Mặt khác, châu Khâm, châu Liêm, châu Ung là những nơi tập trung mọi lực lượng chuẩn bị xâm lược nước ta của nhà Tống, do vậy ông tin rằng nếu biết phối hợp, tập trung lực lượng tấn công bất ngờ thì có thể tiêu diệt được lực lượng chuẩn bị của giặc.
5000 quân
Nơi tập trung lực lượng của quân Tống
Lý Thường Kiệt
42 ngày
Tông Đản
Lược đồ cuộc tấn công để tự vệ của nhà Lý
B�i 11: Ti?t 15- CU?C KH�NG CHI?N CH?NG QU�N X�M LU?C T?NG (1075 - 1077)
I/ GIAI DO?N TH? NH?T (1075)
1. Nhà Tống âm mưu xâm lược nước ta
2. Tổ chức kháng chiến của nhà Lý
-Nhà Lý cử Lý Thường Kiệt làm chỉ huy, tổ chức kháng chiến.
-Tăng cường canh phòng, luyện tập.
- Đánh bại sự tấn công của Cham-pa.
- Tháng 10/ 1075, thực hiện chủ trương “Tiến công trước để tự vệ Lý Thường Kiệt đem 10 vạn quân tấn công vào châu Ung, châu Khâm, châu Liêm và các căn cứ quân sự ở gần biên giới Đại Việt.
- Sau 42 ngày chiến đấu, quân ta hạ được thành Ung Châu và nhanh chóng rút về nước.
Thảo luận nhóm
* Nhóm 1,2 : Vì sao nói đây là cuộc tấn công để tự vệ chứ không phải là cuộc tấn công để xâm lược?
* Nhóm 3, 4: Việc chủ động tiến công của nhà Lý có ý nghĩa như thế nào?
* Nhóm 3,4:
-Làm cho quân Tống hoang
mang bị động và thêm khó
khăn trong việc chuẩn bị xâm
lược nước ta và buộc phải kéo
dài thời gian.
-Quân dân ta tăng thêm lòng
tự tin và thời gian chuẩn bị
kháng chiến.
* Nhóm 1,2:
-Khi tấn công quân ta yết bảng nói rõ mục đích tấn công của mình: “tự vệ”
-Chỉ tấn công vào các căn cứ quân sự mà địch chuẩn bị làm nơi tập kết để sang xâm lược nước ta.
- Khi đạt được mục tiêu, quân ta nhanh chóng rút về nước.
Đền thờ Lý Thường Kiệt ở Thanh Hóa
Tượng Lý Thường Kiệt
Cơ Xá Linh Từ - đền thờ Lý Thường Kiệt - ở phố Nguyễn Huy Tụ phường Bạch Đằng (đất làng Cơ Xá cũ) quận Hai Bà Trưng, Hà Nội
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Đánh 2 nước Hạ - Liêu
b. Đánh Champa để mở rộng lãnh thổ
c. Đánh Đại Việt để giải
quyết khó khăn trong nước
d. Tất cả biện pháp trên
Để giải quyết khó khăn của mình giữa thế kỷ XI nhà Tống đã làm gì?
Để thực hiện âm ưu đánh chiếm Đại Việt, nhà Tống có chủ trương gì?
A. Xúi giục Cham-pa đánh lên từ phía Nam
B. Ngăn cản viêc buôn bán giữa 2 nước Việt – Tống
C. Dụ dỗ các tù trưởng người dân tộc ở dọc biên giới
D. Tất cả các ý trên
BÀI TẬP CỦNG CỐ
A. Lý Thái Tổ
B. Lý Thái Tông
C. Lý Thánh Tông
D. Lý Thế Tông
Để ổn định biên giới phía Nam vị vua nào cùng Lý Thường Kiệt tấn công Cham-pa?
BÀI TẬP CỦNG CỐ
A. 41 ngày
B. 42 ngày
C. 43 ngày
D. 44 ngày
Cuộc chiến đấu tiêu diệt thành Ung Châu diễn ra trong bao lâu?
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Lý Thường Kiệt
42 ngày
Tông Đản
Dựa vào lược đồ, em hãy tường thuật diễn biến cuộc tập kích của quân ta vào đất Tống?
Lược đồ cuộc tấn công để tự vệ của nhà Lý
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Vẽ bản đồ tư duy :
Về âm mưu xâm lược Đại Việt của nhà Tống?
Chủ trương và kế hoạch của nhân dân Đại Việt trước âm mưu xâm lược của nhà Tống?
Bài tập về nhà.

Trình bày được : Nguyên nhân, diễn biến, kết quả c?a cu?c khỏng chi?n ch?ng T?ng l?n th? nh?t trờn b?n d?.
Làm các bài tập trong sỏch giỏo khoa, sách bài tập.
Chuẩn bị trước ph?n II: Cu?c khỏng chi?n ch?ng T?ng giai do?n 1076 - 1077.