Bài 11. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075 - 1077)

KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ
VÀ CÁC EM HỌC SINH
TRƯỜNG TRUNG HỌC CƠ SỞ CHU VĂN AN
MÔN LỊCH SỬ 7
GIÁO VIÊN: NGUYỄN NGỌC TỨ
* KIỂM TRA BÀI CŨ:
Nhà Tống âm mưu xâm lược Đại Việt nhằm mục đích gì? Việc tấn công trước của nhà Lý có ý nghĩa như thế nào?
Bài 11:
CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN XÂM LƯỢC TỐNG (1075 – 1077)
II/GIAI ĐOẠN THỨ HAI (1076-1077)
1. Kháng chiến bùng nổ:
a. Nhà Lý chuẩn bị:

- Hạ lệnh cho các địa phương chuẩn bị bố phòng.
- Cùng các tù trưởng dân tộc ít người mai phục dọc biên giới.
- Thuỷ binh : Lý Kế Nguyên chỉ huy đóng ở Đông Kênh.
- Xây dựng phòng tuyến Như Nguyệt.
? Sau cuộc tấn công vào đất Tống (10-1075), nhà Lý đã làm gì để chuẩn bị kháng chiến?
- Quân chủ lực: Lý Thường Kiệt chỉ huy đồn trú ở Yên Phụ (Yên Phong – Bắc Ninh).
? Tại sao Lý Thường Kiệt lại chọn sông Như Nguyệt làm phòng tuyến chống giặc?


Lược đồ trận chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt
+ Vị trí của sông chặn các hướng tấn công của địch từ Quảng Tây (TQ) về Thăng Long
+ Phòng tuyến kiên cố phía Nam sông, buộc quân giặc muốn đánh xuống phải vượt sông.
Chiến tuyến sông Như Nguyệt
b. Diễn biến :
Lược đồ cuộc kháng chiến chống Tống (1075-1077)
b. Diễn biến :
- Cuối năm 1076 quân Tống kéo vào nước ta .
- 1077 nhà Lý đánh nhiều trận nhỏ cản bước tiến của giặc .
- Lý Kế Nguyên đánh bại đạo quân thủy của địch ở Quảng Ninh
C. Kết quả.
- Quân Tống phải đóng lại ở bờ Bắc sông Cầu
2/ Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt
a/ Diễn biến :

Lược đồ trận chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt
a/ Diễn biến :
- Quách Quỳ cho quân vượt sông đánh vào phòng tuyến của ta nhưng bị ta phản công qyết liệt .
2/ Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt
a/ Diễn biến :
- Quách Quỳ cho quân vượt sông đánh vào phòng tuyến của ta nhưng bị ta phản công quyết liệt .
Bị quân ta giáng trả quyết liệt, Quách Quỳ thất vọng ra lệnh: “Ai bàn đánh sẽ bị chém”, và chuyển sang thế phòng ngự, cố thủ. Quân sĩ chán nản, mệt mỏi chết dần chết mòn...
? Sau nhiều lần vượt sông tấn công phòng tuyến Như Nguyệt thất bại, tình thế quân giặc như thế nào?
Nam quốc sơn hà (Lý Thường Kiệt)
“Nam quốc sơn hà nam đế cư
Tiệt nhiên định phận tại thiên thư
Như hà nghịch lỗ lai xâm phạm
Nhữ đẳng hành khan thủ bại hư”
Tạm dịch
“Sông núi nước Nam vua Nam ở
Rành rành định phận tại sách trời
Cớ sao lũ giặc sang xâm phạm
Chúng bay sẽ bị đánh tơi bời”.
? Theo em việc Lý Thường Kiệt cho người vào ngôi đền bên sông Như Nguyệt ngâm vang bài thơ “Nam quốc sơn hà” có tác dụng gì?
Khích lệ tinh thần chiến đấu của quân ta.
Làm cho quân Tống hoang mang, mất tinh thần chiến đấu.

Lược đồ trận chiến trên phòng tuyến Như Nguyệt
2/ Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Nguyệt:
a/ Diễn biến :
- Quách Quỳ cho quân vượt sông đánh vào phòng tuyến của ta nhưng bị ta phản công quyết liệt .
- Cuối xuân 1077, nhà Lý bất ngờ cho quân tấn công vào đồn giặc.
b/ Kết quả :
- Quân Tống 10 phần chết đến 5 - 6 phần.
- Quách Quỳ chấp nhận giảng hoà và hứa rút quân về nước
c. Ý nghĩa lịch sử:
- Đây là chiến thắng tuyệt vời trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc.
- Nền độc lập, tự chủ của dân tộc được củng cố.
- Nhà Tống từ bỏ mộng xâm lược Đại Việt .
THẢO

LUẬN

NHÓM
(3 phút)
Nhóm 1, 2:
Tại sao quân ta đang ở thế thắng
mà Lý Thường Kiệt lại đề nghị
“giảng hòa” ?
Nhóm 3, 4:
Nêu những nét độc đáo
trong cách đánh giặc
của Lý Thường Kiệt ?
Đền thờ Lý Thường Kiệt
Tượng đài Lý Thường Kiệt
Tại sao nhân dân ta xây dựng tượng đài và đền thờ Lý Thường Kiệt ở nhiều nơi?
Bài tập 1:
Nối các sự kiện lịch sử với các mốc thời gian sao cho chính xác:
Tên gọi vị tướng của ta chỉ huy thủy binh đóng ở Đông Kênh (Quảng Ninh)?(10 chữ)
Vị tướng của giặc chỉ huy đạo quân lớn tiến vào nước ta? (8 chữ cái)
Ông là 1 vị tướng tài, mãi mãi là niềm tự hào của dân tộc ta? (12 chữ)
Sau 42 ngày chiến đấu quân nhà Lý hạ được thành nào? (7 chữ)
Lý Thường Kiệt cùng ai chỉ huy 10 vạn quân thuỷ - bộ? (7 chữ)
Đội quân chủ lực của Lý Thường Kiệt trú tại khu vực nào? (6 chữ)
Khu vực Yên Phụ thuộc nơi nào của Bắc Ninh ? (8 chữ)
Thời Lý nước ta có tên gọi là gì? (7 chữ)
BÀI TẬP 2: TRÒ CHƠI Ô CHỮ
Lý Công Uẩn dời đô về Đại La đổi tên là gì? (9 chữ)