Bài 11. Cụm danh từ

Nhi?t li?t ch�o m?ng quý th?y cụ v? d? gi?.
Giáo viên: Bùi Thị Tuyết.
Môn: Ngữ văn
LỚP: 6B
KIỂM TRA BÀI CŨ
1/a - Danh từ là gì?
b- Trong câu, danh từ có chức vụ ngữ pháp như thế nào?
c- Cho biết khả năng kết hợp của danh từ với những từ ngữ khác trong khi nói và viết?







Trả lời: a- Danh từ là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm,…
b- Chức vụ điển hình trong câu của danh từ là chủ ngữ. Khi làm vị ngữ, danh từ cần có từ là đứng trước.
c- Danh từ có thể kết hợp với từ chỉ lượng ở phía trước, các từ này, kia, ấy, nọ ở phía sau và một số từ ngữ khác để thành lập cụm danh từ.

Tiết 42: CỤM DANH TỪ
I-_Cụm danh từ là gì?
1) Tìm hiểu ví dụ:
em bé,…
học sinh, cái bàn,…
sư tử, bầu trời,…
túp lều, mụ vợ,…
Tìm danh từ gọi tên những hình ảnh em thấy
một em bé đáng yêu ấy
những học sinh này
hai con sư tử kia
Một mụ vợ tham lam nọ
Thêm các phụ ngữ vào trước và sau danh từ để lập thành những tổ hợp từ biểu thi ý nghĩa cho các hình ảnh.
1- túp lều
2- một túp lều
3- m?t tỳp l?u nỏt
4- một túp lều nát trên bờ biển
Chỉ sự vật
Bổ sung thêm số lượng của sự vật
Bổ sung số lượng, đặc điểm của sự vật
Bổ sung số lượng, đặc điểm, vị trí cho sự vật.
Danh từ
Cụm danh từ
Cụm danh từ
Cụm danh từ
2- m?t tỳp l?u
3-m?t tỳp l?u nỏt
4- một túp lều nát trên bờ biển.
Tiết 42: CỤM DANH TỪ
Ví dụ 2
(có 1 phụ ngữ trước: một)
(có 2 phụ ngữ trước và sau: một, nát)
( cú 3 ph? ng?: m?t, nỏt, trờn b? bi?n)
=> Số lượng phụ ngữ càng tăng, càng phức tạp thì nghĩa của cum danh từ càng đầy đủ.
Quan sát các câu sau, phân tích câu rồi cho biết, cụm danh từ bạn ấy giữ những thành phần nào trong câu ?
Bạn ấy học rất giỏi.

2.Người đạt danh hiệu học sinh giỏi là bạn ấy

3. Chúng ta cần học tập bạn ấy

CN
CN
VN
CN
VN
VN
Cụm danh từ làm CN
Cụm danh từ làm VN, cần có từ là trước.
Cụm danh từ làm phụ ngữ cho động từ
Vớ d?:
Vua sai ban cho l�ng ?y ba thỳng g?o n?p v?i ba con trõu d?c, ra l?nh ph?i nuụi l�m sao cho ba con trõu ?y d? th�nh chớn con, h?n nam sau ph?i n?p d?, n?u khụng thỡ c? l�ng ph?i t?i.
( Em bộ thụng minh)

- Tỡm cỏc c?m danh t? trong cõu van trờn?
- Di?n cỏc c?m danh t? v?a tỡm du?c v�o mụ hỡnh c?m danh t??
THẢO LUẬN:
làng
ba
ba
làng
thúng
con
con
con
năm
cả
gạo
nếp,
trâu
trâu
đực
chín
sau,
ấy
ấy
;
;
;
ba
Bổ sung ý nghĩa về số và lượng
Nêu lên đặc điểm của sự vật.
Xác định vị trí của sự vật trong không gian và thời gian.
Danh từ chỉ đơn vị
Danh từ chỉ sự vật
làng
ba
ba
ba
làng
thúng gạo
con trâu
Con trâu
con
năm
cả
nếp
đực
chín
sau
ấy
ấy
.
Tiết 42: CỤM DANH TỪ
Tiết 42: CỤM DANH TỪ
III- Luyện tập:
Bài 2: Chép cụm danh từ trên vào mô hình cụm danh từ:
người chồng
một
một
một
lưỡi búa
của cha để lại
con yêu tinh
ở trên núi, có nhiều phép lạ.
B�i 1: Tỡm c?m danh t? trong cỏc cõu sau:
a) Vua cha yờu thuong M? Nuong h?t m?c v� mu?n kộn cho con m?t ngu?i ch?ng th?t x?ng dỏng.
b) Gia t�i ch? cú m?t lu?i bỳa c?a cha d? l?i.
c) D?i b�ng nguyờn l� m?t con yờu tinh ? trờn nỳi, cú nhi?u phộp l?.

B�i 1: C?m danh t? trong cỏc cõu sau:
a) Vua cha yờu thuong M? Nuong h?t m?c v� mu?n kộn cho con m?t ngu?i ch?ng th?t x?ng dỏng.
b) Gia t�i ch? cú m?t lu?i bỳa c?a cha d? l?i.
c) D?i b�ng nguyờn l� m?t con yờu tinh trờn nỳi, cú nhi?u phộp l?.

thật xứng đáng
Trò chơi: Ai tinh mắt, nhanh tay.
Luật chơi: quan sát thật nhanh các bức ảnh trên màn hình,gọi tên các bức ảnh ấy bằng cụm danh từ.
những bông hoa lan này
một bông hồng trắng
cô gái đáng yêu
chú chó trắng này.
hai con sư tử.
Quan sát bức ảnh sau, hãy viết một đoạn văn ngắn có sử dụng ít nhất 2 cụm danh từ?
Để tỏ lòng biết ơn thầy cô giáo, nhân dịp ngày hai mươi tháng mười một, tất cả học sinh trên đất nước ta đều thi đua lập thành tích chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam. Ở trường em cũng vậy, các bạn học sinh chăm ngoan giành nhiều điểm mười. Đến ngày lễ, các bạn ấy còn dâng lên thầy cô những bông hoa tươi thắm nhất. Đó là những việc tốt xứng đáng với truyền thống tôn sư trọng đạo của dân tộc ta.
Tiết 42: CỤM DANH TỪ
B�i 3: Tỡm ph? ng? thớch h?p di?n v�o ch? tr?ng ph?n trớch sau:
Khi kộo lu?i lờn, th?y n?ng n?ng, Lờ th?n ch?c m?m du?c m? cỏ to. Nhung khi thũ tay v�o b?t cỏ, ch�ng ch? th?y m?t thanh sat. Ch�ng v?t luụn thanh s?t .xu?ng nu?c, r?i l?i th? ? m?t ch? khỏc.
L?n th? hai c?t lu?i lờn cung th?y n?ng tay, Th?n khụng ng? thanh s?t..... l?i chui v�o lu?i mỡnh. Ch�ng l?i nộm nú xu?ng sụng. L?n th? ba, v?n thanh s?t.. m?c v�o lu?i.
( s? tớch h? Guom)


đó
vừa rồi
?y
Tiết 42: CỤM DANH TỪ
I- Cụm danh từ là gì?
II- Cấu tạo của cụm danh từ
III- Luyện tập:
Hướng dẫn về nhà:
Học thuộc lòng ghi nhớ 1,Tr117; ghi nhớ 2 tr118 (SGK) .
Hoàn thành bài tập 3.
- Chuẩn bị đọc trước bài số từ, lượng từ.
