Bài 11. Cụm danh từ

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô về dự giờ học lớp 6B
Giáo viên: Mai Thị Hằng
KIỂM TRA BÀI CŨ
Xác định danh từ có trong ví dụ sau?
ba con trâu
tấn lúa ấy
DT
DT
Vd1:
Vd2:
TUẦN 12 Tiết 44:
Côm danh tõ
Tuần 12 Tiết: 44 CỤM DANH TỪ
I/ CỤM DANH TỪ LÀ GÌ?
1.Ví dụ 1: SGK- 116:
Ngày xưa, có hai vợ chồng ông lão đánh cá ở
với nhau trong một túp lều nát trên bờ biển.
( Ông lão đánh cá và con cá vàng)

Ngày xưa, có hai vợ chồng ông lão đánh cá ở

với nhau trong một túp lều nát trên bờ biển.

( Ông lão đánh cá và con cá vàng)


DT
DT
DT
hai vợ chồng ông lão đánh cá
Phụ ngữ
Phụ ngữ
DT
CỤM DANH TỪ
- Cụm danh từ là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.




Tuần 12 Tiết 44 CỤM DANH TỪ

I/ CỤM DANH TỪ LÀ GÌ ?


2.Ví dụ 2: Quan sát các cách nói sau đây rồi cho biết cách nói nào giúp em hiểu rõ nhất, đầy đủ nhất về đối tượng?

Túp lều/ một túp lều

Cụm một túp lều rõ nghĩa hơn so với DT túp lều ( về số lượng )
Một túp lều/ một túp lều nát
Cụm một túp lều nát rõ nghĩa hơn ( về đặc điểm) so với cụm một túp lều
Một túp lều nát/ một túp lều nát trên bờ biển
Cụm một túp lều nát trên bờ biển rõ nghĩa hơn ( về vị trí) so với cụm một túp lều nát
Nhận xét: Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mỡnh danh từ.
- Cụm danh từ là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.



Tuần 12 Tiết 44 CỤM DANH TỪ

I/ CỤM DANH TỪ LÀ GÌ ?


- Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một minh danh từ.
Học sinh đang quét lớp.
Những em học sinh ấy đang quét lớp.
CN
VN
VN
CN
học sinh
những em học sinh ấy
- Trong câu, cụm danh từ hoạt động giống như một danh từ .
3.Ví dụ 3:
Tôi là học sinh
CN
VN
Tôi là một học sinh
CN
VN
DT
CDT
- Cụm danh từ là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
- Côm danh tõ cã ý nghÜa ®Çy ®ñ h¬n vµ cã cÊu t¹o phøc t¹p h¬n mét minh danh tõ.



Tuần 12 Tiết 44 CỤM DANH TỪ

I/ CỤM DANH TỪ LÀ GÌ ?


- Trong câu, cụm danh từ hoạt động giống như một danh từ
Tuần 12 Tiết 44 CỤM DANH TỪ


I/ CỤM DANH TỪ LÀ GÌ?
* Ghi nhí 1 SGK-117

II. CẤU TẠO CỦA CỤM DANH TỪ:
Ví dụ: SGK – 117
(?) Tìm các cụm danh từ trong các câu sau ?
Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con, hẹn năm sau phải đem nộp đủ, nếu không thì cả làng phải tội.
-Các từ ng? phụ thuộc đứng trước DT: cả, ba, chín
* Sắp xếp các phụ ng? thành loại:
Các từ ng? phụ thuộc đứng sau DT: ấy, nếp, đực, sau .
- Các phụ ng? đứng trước có hai loại:
+ cả -> chỉ toàn thể (t2)
+ ba, chín -> chỉ số lượng (t1)
- Các phụ ng? đứng sau có hai loại:
+ nếp, đực-> chỉ đặc điểm,tính chất (S1)
+ ấy , sau -> chỉ vị trí (S2)
Phần trước
Phần trung tâm
Phần sau
t2( toàn thể)
t1(Sè vµ l­îng)
T1(đơn vị)
T2(sự vật)
S1(t/c,®Æc ®iÓm)
S2(vÞ trÝ)
làng ấy
ba thúng gạo nếp
ba con trâu đực
ba con trâu ấy
chín con
nam sau
cả làng
Diền các cụm DT vào mụ hỡnh cụm danh từ



Tuần 12 Tiết 44 CỤM DANH TỪ

I/ CỤM DANH TỪ LÀ GÌ?
II CẤU TẠO CỦA CỤM DANH TỪ


Cấu tạo đầy đủ của cụm danh từ gồm ba phần:
- Phần trước: bổ sung cho danh từ các ý nghĩa về số và lượng ( thường là số từ và lượng từ )
- Phần trung tâm: luôn là danh từ
- Phần sau: nêu lên đăc điểm của sự vật mà danh từ biểu thị hoặc xác định vị trí của sự vật đó trong không gian, thời gian.

LƯU Ý: Cấu tạo của cụm danh từ có thể có đầy đủ ba phần, có thể vắng phần trước hoặc phần sau, nhưng phần trung tâm bao giờ cũng phải có.
Phần trước
Phần trung tâm
Phần sau
t2
t1
t1
t2
s1
s2
Tất cả
học sinh
Chăm ngoan
ấy
những
em
2. Ghi nhớ 2: SGK / 118
Trong cụm danh từ:
- Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho danh từ các ý nghĩa về số và lượng ( thường là số từ và lượng từ )
-Các phụ ngữ ở phần sau: nêu lên đăc điểm của sự vật mà danh từ biểu thị hoặc xác định vị trí của sự vật đó trong không gian, thời gian.
Tuần 12 Tiết 44 CỤM DANH TỪ

I/ CỤM DANH TỪ LÀ GÌ?
II/ CẤU TẠO CỦA CỤM DANH TỪ
III/LUYỆN TẬP:
1.Tìm các cụm danh từ trong những câu sau:
a. Vua cha yêu thương Mị Nương hết mực muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng. (Theo Sơn Tinh,Thủy Tinh)
b. (…) Gia tài chỉ có một lưỡi búa của cha để lại.(Thạch sanh)
c. Đại bàng nguyên là một con yêu tinh ở trên núi ,có nhiều phép lạ. (Thạch Sanh)
một người chồng thật xứng đáng
một lưỡi búa của cha để lại
một con yêu tinh ở trên núi
2.Chép các cụm danh từ nói trên vào mô hình cụm danh từ
a. một người chồng thật xứng đáng
b. một lưỡi búa của cha để lại.
c.một con yêu tinh ở trên núi

Tu?n 12 Ti?t 44 C?M DANH T?

I/ C?M DANH T? L� Gè?
II/ C?U T?O C?A C?M DANH T?
III/ LUY?N T?P:


2.Chép các cụm danh từ nói trên vào mô hình cum danh từ.
a.một người chồng thật xứng đáng.
b. một lưỡi búa của cha để lại.
c.một con yêu tinh ở trên núi.

Phần trước P.Trung tâm Phần Sau
Một người chồng
thật xứng
đáng
Một lưỡi búa của cha
d? l?i
Một con yêu tinh
ở trên núi
Bài 3: Thi tìm nhanh
Tìm phụ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống trong phần trích sau:
Khi kéo lưới lên, thấy nằng nặng, Lê Thận chắc mẩm được mẻ cá to. Nhưng khi thò tay vào bắt cá, chàng chỉ thấy có một thanh sắt. Chàng vứt luôn thanh sắt… xuống nước, rồi lại thả lưới ở một chỗ khác.
Lần thứ hai cất lưới lên cũng thấy nặng tay, Thận không ngờ thanh sắt… lại chui vào lưới mình. Chàng lại ném nó xuống sông. Lần thứ ba, vẫn thanh sắt… mắc vào lưới.
ấy
ấy
ấy
Trò chơi: Ai tinh mắt, nhanh tay.
Luật chơi: Quan sát các bức tranh trên màn hình, gọi tên các bức tranh ấy bằng cụm danh từ.
Chùm hoa lan
Một bông hồng trắng
Một cô gái
Chú chó trắng
Hai con sư tử
Bài tập về nhà
Nắm khái niệm cụm danh từ, nghĩa và hoạt động ngữ pháp của cụm danh từ, cấu tạo cụm danh từ.
2. Tìm 5 danh từ rồi phát triển thành cụm. Viết một đoạn văn nhập vai nhân vật cổ tích em thích kể lại một sự việc trong truyện, gạch chân dưới cụm danh từ và phân tích cấu tạo.
3. Soạn: Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng ( Tìm các sự việc chính, nội dung và bài học rút ra từ câu chuyện ).
Chúc các con học bài tốt
xin chân thành cảm ơn quý thầy cô và các em
xin chân thành cảm ơn quý thầy cô và các em