Bài 11. Cụm danh từ

Tiết 44
Cụm danh từ
I. Cụm danh từ là gì?
1. Tìm hiểu ví dụ:
a. Khái niệm:

Ví dụ 1:
ngày xưa , có hai vợ chồng ông lão đánh cá

ở với nhau trong một túp lều nát trên bờ biển.

( Ông lão đánh cá và con cá vàng)
DT
DT
DT
-> Cụm DT là một tổ hợp từ do DT và các từ ngữ khác phụ thuộc tạo thành.
- Hai c¸i bót nµy
DT
Ví dụ 2:
Túp lều
b. Một túp lều nát bên bờ biển
-> danh tõ
-> Cụm danh từ
-> Côm danh tõ cã ý nghÜa ®Çy ®ñ h¬n, cã cÊu t¹o phøc t¹p h¬n mét m×nh danh tõ .
Những em học sinh lớp 6a1 lao động .
Cụm danh từ có chức năng trong câu như danh từ.
2. Ghi nhớ 1: SGK / 117
II. Cấu tạo của cụm danh từ
1. Tìm hiểu ví dụ:
a. Các cụm DT có trong câu văn ấy :
- làng ấy - chín con
- ba thúng gạo nếp - năm sau
- ba con trâu đực - cả làng
- ba con trâu ấy
b. Các từ ngữ phụ thuộc đứng trước
DT: cả, ba, chín
* Sắp xếp các phụ ngữ thành loại:
C¸c tõ ng÷ phô thuéc ®øng sau DT: Êy, nÕp, ®ùc, sau .
- Các phụ ngữ đứng trước:
+ cả, ba, chín -> chỉ số lượng
- Các phụ ngữ đứng sau có hai loại:
+ nếp, đực, sau -> ch? d?c di?m
+ ấy -> ch? v? trớ
Phần đầu
Phần trung tâm
Phần cuối
t2
t1
t1
t2
S1
S2
làng ấy
ba thúng gạo nếp
ba con trâu đực
ba con trâu ấy
chín con
năm sau
cả làng
c. Điền các cụm DT vào hình cụm danh từ
Phần đầu
Phần trung tâm
Phần cuối
t2
t1
t1
t2
s1
s2
Tất cả
học sinh
chăm ngoan
ấy
t2: Phô ng÷ chØ toµn thÓ
t1: Phô ng÷ chØ l­îng
T1: danh từ chỉ đơn vị
T2: danh từ chỉ sự vật
s1: §Æc ®iÓm
s2: vÞ trÝ
những
em
2. Ghi nhớ 2: SGK / 118
III. Luyện tập
Bài tập trắc nghiệm
Cụm danh từ là gì?
Do nhiều danh từ hợp thành
B. Là từ ngữ làm chủ ngữ của câu
C. Là loại tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành.
2. Trong các ví dụ sau ví dụ nào là cụm danh từ?
Đồng lúa
Những cánh đồng lúa bát ngát
Đồng lúa đã chín vàng
Đồng lúa trải rộng mênh mông tận chân trời
C
B
Phần đầu
Phần trung tâm
Phần cuối
t2
t1
t1
t2
s1
s2
Bài 1, 2
Một người chồng
thật xứng đáng
Một lưỡi búa của cha
để lại
Một con yêu tinh
ở trên núi
Bài 3.
Khi keo lưới lên , thấy nằng nặng, Lê Thận chắc mẩm được mẻ cá to. Nhưng khi thò tay vào bắt cá, chàng chỉ thấy có một thanh sắt . Chàng vứt luôn thanh thắt xuống nước, rồi lại thả lưới ở một chỗ khác.
Lần thứ hai cát lưới lên thấy nặng tay, Thận không ngờ thanh sắt lại chui vào lưới mình. Chàng lại ném nó xuống sông . Lần thứ ba, vẫn thanh sắt mắc vào lưới.
ấy
nặng
vừa rồi
lúc nãy
ấy
đó
Về nhà:
Học thuộc ghi nhớ khái niệm cụm danh từ và cấu tạo cụm danh từ.
Hoàn chỉnh đoạn văn.
Soạn "Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng"
Chúc các em học bài tốt