Bài 11. Cụm danh từ

PHÒNG GIÁO DỤC - ĐÀO TẠO HUYỆN TÂN UYÊN
Trường THCS Lê Thị Trung
Giáo viên: Nguyễn Thị Thu Thanh

KÍNH CHÀO
QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH
Kiểm tra bài cũ
1. Ghi lại: họ tên, huyện, tỉnh của em;
tên chủ tịch nước và thủ đô của Trung Quốc?
? Từ đó nêu quy t?c vi?t tên người, tên đại lí Việt Nam, tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm hán Việt ?
Với tên người, tên địa lí Việt Nam, tên người tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt: viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng.
Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ.
Tìm danh từ trong câu trên ?
Có mấy con ếch, có mấy cái giếng ? cái giếng nào ?


Côm danh tõ
Tiết :
1.Ví dụ
Ngày xưa, có hai vợ chồng ông lão đánh cá

ở với nhau trong một túp lều nát trên bờ biển.



I.Cụm danh từ là gì ?
DT
DT
DT
2.Nhận xét
-Cụm danh từ:
+ Là tổ hợp từ do danh từ với một
số từ ngữ phụ
thuộc nó tạo nên.
Ví dụ 1
Côm danh tõ
Tiết :
Côm danh tõ
Tiết :
- Túp lều
- Một túp lều
- Một túp lều nát
- Một túp lều nát trên bờ biển
Sự vật
Số lượng sự vật
Số lượng và đặc điểm sự vật
Số lượng, đặc điểm và vị trí sự vật
DT
Cụm DT
Cụm DT
Cụm DT
- Một túp lều
- Một túp lều nát
- Một túp lều nát trên bờ biển
I.Cụm danh từ là gì ?
1.Ví dụ
2.Nhận xét
Ví dụ 2
+ Có ý nghĩa đầy
đủ hơn, cấu tạo
phức tạp hơn danh
từ.
(Có phụ ngữ : một )
(có phụ ngữ : một, nát )
(có phụ ngữ : một, nát, trên bờ biển )
- Cụm danh từ :
+ Là tổ hợp từ do danh từ với một số
từ ngữ phụ thuộc
nó tạo nên.
Côm danh tõ
Tiết :
- Túp lều
Quan saùt; goïi teân hai böùc tranh baèng cuïm danh töø vaø ñaët caâu vôùi moät cuïm danh töø vöøa tìm.
I.Cụm danh từ là gì ?
2.Nhận xét
1.Ví dụ
Ví dụ 3
+ Hoạt động trong câu giống như một danh từ.
3.Ghi nhớ 1 (SGK/ 117)
- Cụm danh từ :
+ Là tổ hợp từ do danh từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo nên.
+ Có ý nghĩa đầy đủ hơn, cấu tạo phức tạp hơn danh từ.
Côm danh tõ
Tiết :
II.Cấu tạo của cụm danh từ
1.Ví dụ
Côm danh tõ
Tiết :
ba, chín,

cả
chỉ vị trí của sự vật
chỉ đặc điểm của sự vật
chỉ toàn thể
chỉ số lượng
nếp, đực, sau

ấy
Ví dụ
Vua sai ban cho làng ấy ba thúng gạo nếp với ba con trâu đực, ra lệnh phải nuôi làm sao cho ba con trâu ấy đẻ thành chín con, hẹn năm sau phải đem nộp đủ, nếu không thì cả làng phải tội.



Đứng trước DT:
Đứng sau DT:
Xác định các cụm danh từ và liệt kê các phụ ngữ đứng trước và sau danh từ trong các cụm danh từ đó
thảo luận
làng
ba
ba
làng
thúng
con
con
con
năm
cả
gạo
nếp
trâu
trâu
đực
chín
sau
ấy
ấy
.
;
;
;
;
;
ba
;
II.Cấu tạo của cụm danh từ
1.Ví dụ
2.Nhận xét
- Cấu tạo đầy đủ của một cụm danh từ gồm 3 phần.
3.Ghi nhớ 2 (SGK)
Côm danh tõ
Tiết :
làng
ba
ba
ba
làng
thúng
con
con
con
năm
cả
gạo
nếp
trâu
trâu
đực
chín
sau
ấy
ấy
.
- Cụm danh từ: Làng ấy , năm sau : chỉ có phần trung tâm và phần phụ sau.
- Cụm danh từ: Cả làng, chín con : chỉ có phần phụ trước và phần trung tâm.
I.Cụm danh từ là gì?
II.Cấu tạo của cụm danh từ
* Lưu ý :
Có thể cụm danh từ chỉ bao gồm : phần trước và trung tâm hoặc phần trung tâm và phần sau.
2.Nhận xét
1.Ví dụ
3.Ghi nhớ 2 (SGK)
Côm danh tõ
Tiết :
I.Cụm danh từ là gì?
II.Cấu tạo của cụm danh từ
III.Luyện tập
Bài 2/118: Chép các cụm danh từ trên vào mô hình cụm danh từ.
người
thật xứng đáng
chồng
một
một
một
lưỡi
búa
của cha để lại
con
yêu tinh
ở trên núi, có nhiều phép lạ
Bài 1/118 : Tìm cụm DT trong các câu sau:
a)Vua cha yêu thương Mị Nương hết mực và muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng. b) Gia tài chỉ có một lưỡi búa của cha để lại. c) Đại bàng nguyên là một con yêu tinh ở trên núi, có nhiều phép lạ.
Côm danh tõ
Tiết :
Bài 3/ 118 : Tìm các phụ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống trong phần trích sau:
Khi kéo lưới lên, thấy nằng nặng, Lê Thận chắc mẩm được mẻ cá to. Nhưng khi thò tay vào bắt cá, chàng chỉ thấy có một thanh sắt. Chàng vứt luôn thanh sắt .. xuống nước, rồi lại thả lưới ở một chỗ khác.
Lần thứ hai cất lưới lên cũng thấy nặng tay, Thận không ngờ thanh sắt .... lại chui vào lưới mình. Chàng lại ném nó xuống sông. Lần thứ ba, vẫn thanh sắt ... mắc vào lưới.
(Sự tích Hồ Gươm)
III.Luyện tập
cũ
vừa rồi
ấy
I.Cụm danh từ là gì ?
II.Cấu tạo của cụm danh từ
Côm danh tõ
Tiết :
CHÀO TẠM BIỆT