Bài 11. Cụm danh từ

Chào mừng quý thầy cô cùng các em học sinh!
KIỂM TRA BÀI CŨ
a. Là những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật.
Câu 1: Động từ là gì?
b. Là những từ chỉ hoạt động, trạng thái của sự vật.
c. Là những từ chỉ lượng ít hay lượng nhiều của sự vật.
KIỂM TRA BÀI CŨ
a. Làm chủ ngữ.
Câu 2: Chức vụ điển hình của động từ là gì?
b. Làm vị ngữ.
c. Làm trạng ngữ.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Các bạn học sinh đang học bài.
Đặt câu có động từ.
TIẾT 57. Tiếng Việt
CỤM ĐỘNG TỪ
( Em bé thông minh )
2 cụm từ :
đã đi nhiều nơi


cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người
Các từ in đậm bổ sung ý nghĩa cho động từ, lược bỏ các
phụ ngữ thì câu không có nghĩa hoặc tối nghĩa.
Cụm động từ
Viên quan ấy đã đi nhiều nơi, đến đâu quan cũng ra những câu đố oái oăm để hỏi mọi người .

Ngữ liệu
Hãy tìm một vài động từ và phát triển động từ ấy thành cụm động từ?
rồi đặt câu với cụm động từ đó?




=>Làm VN trong câu, hoạt động giống như một động
từ
Lan đang cắt cỏ ngoài đồng.
CN VN
Ví dụ:
-
* Ghi nhớ :

Cụm động từ là loại do tổ hợp từ với một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành. Nhiều động từ phải có các từ ngữ phụ thuộc đi kèm, tạo thành cụm động từ mới trọn nghĩa.
Cụm động từ có ý nghĩa đấy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ, nhưng hoạt động trong câu giống như một động từ.
Bài tập 1: Tìm các cụm động từ trong câu sau:
a. Em bé còn đang đùa nghịch ở sau nhà.
Vua cha yêu thương Mị nương hết mực, muốn kén cho con một người chồng thật xứng đáng
c. Cuối cùng, triều đình đành tìm cách giữ sứ thần ở công quán để có thì giờ đi hỏi ý kiến em bé thông minh nọ.

*Mô hình cấu tạo Cụm động từ
đã
cũng
những câu đố oái oăm để hỏi mọi người
đi
ra
nhiều nơi
Phần phụ trước bổ sung cho động từ những ý nghĩa
Quan hệ
thờigian
Tiếp diễn
tương tự
Khuyến khích
hoặc ngăn
cản hành
động


Sự khẳng
định
hay phủ định
hành động



Phần phụ sau bổ sung cho động từ những ý nghĩa
Đối tượng,
hướng,
địa điểm
Thời gian,
mục đích,
nguyên
nhân
Phương
tiện và
cách
thức hành
động
* Ghi nhớ :

Mô hình cụm động từ:






*Trong cụm động từ:
- Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho động từ các ý nghĩa: quan
hệ thời gian; sự tiếp diễn tương tự; sự khuyến khích hoặc ngăn cản
hành động; sự khẳng định hoặc phủ định hành động,...
- Các phụ ngữ ở phần sau bổ sung cho động từ các chi tiết về đối
tượng, hướng, địa điểm, thời gian, mục đích, nguyên nhân, phương
tiện và cách thức hành động,...
III. Luyện tập:
2. Bài tập 2: Chép các cụm động từ nói trên vào mô hình cụm động từ.
Bài tập 3:
Nêu ý nghĩa của các phụ ngữ được in đậm trong đoạn dưới đây Việc dùng các phụ ngữ này trước động từ miêu tả hành động của người cha và viên quan nói lên điều gì về trí thông minh của chú bé trong truyện Em bé thông minh?

Người cha đứng ngẩn ra chưa biết trả lời thế nào thì đứa con chừng bảy, tám tuổi nhanh miệng hỏi vặn lại quan[...]. Viên quan nghe cậu bé hỏi lại như thế thì há hốc mồm sửng sốt, không biết đáp sao cho ổn. Quan thầm nghĩ, nhất định nhân tài ở đây rồi, chả phải tìm đâu mất công.
Bài tập 3:
Ý nghĩa của hai từ in đậm trong đoạn văn?





Tác dụng của nó trong đoạn văn?
chưa, không
đều có ý nghĩa phủ định
chưa
phủ định tương đối
không
phủ định tuyệt đối
Sự thông minh, nhanh trí của em bé
*Bài tập trắc nghiệm: Dòng nào sau đây là cụm động từ ?
a) Những em học sinh chăm ngoan ấy.
b) Vốn đã rất yên tĩnh
c) Vẫn nghịch như xưa
*Bài tập trắc nghiệm: Nhận định nào sau đây không đúng về cụm động từ ?
a. Hoạt động trong câu như một động từ
b. Do động từ và một số từ ngữ phụ thuộc nó tạo thành
c. Ý nghĩa đầy đủ và cấu tạo phức tạp hơn một mình động từ
d. Hoạt động trong câu không như một động từ
Củng cố:
* Huớng dẫn học sinh học ở nhà:
Nắm kiến thức: Cụm động từ là gì ? Cấu tạo cụm động từ ?
- Hoàn thành bài tập trong SGK – 149.
* Huớng dẫn học sinh học ở nhà:
Chuẩn bị bài: TÍNH TỪ VÀ CỤM TÍNH TỪ

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:

Chào tạm biệt