Bài 10. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

T?P TH? L?P 10A2
Giáo viên : Phạm Thị Phượng
TRƯỜNG THPT HOÀNG VĂN THÁI
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ DỰ THAO GIẢNG
Tiền hải, ngày 13 tháng 10 năm 2012
Viết cấu hình electron của nguyên tử kali(Z=19).
Để đạt được cấu hình electron của nguyên tử khí hiếm gần nhất trong bảng tuần hoàn, nguyên tử kali nhận hay nhường bao nhiêu e?
Kali thể hiện tính chất kim loại hay phi kim?
KIỂM TRA BÀI CŨ
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
Kali(Z=19)
Cấu hình :
Để đạt cấu hình bền vững của khí hiếm thì kali có khả năng nhường đi 1 electron để tạo thành ion dương => kali thể hiện tính kim loại
ĐÁP ÁN
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
1s22s22p63 s23p64s1
Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN
CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Bài 10
BÀI 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
I.Quan hệ giữa vị trí của nguyên tố và cấu tạo nguyên tử của nó.
II.Quan hệ giữa vị trí và tính chất của nguyên tố
III.So sánh tính chất hóa học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận
thứ 7 , 13.10.2012
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
NHÓM 2
Ví dụ 2:

Nguyên tố X có cấu hình :

hãy suy ra VÞ TrÝ của X:

+ Số thứ tự:

+ Chu kì:

+ Nhóm:
NHÓM I
Ví dụ 1:
Nguyên tố K ở VÞ TrÝ ô 19, chu kì 4, nhóm IA hãy suy ra CÊu t¹o nguyên tử của nguyên tố K
+ số p= số e:
+ số lớp e:
+ số e lớp ngoài cùng:
19
4
1
16
3
VI A
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
I- QUAN HỆ GiỮA VỊ TRÍ CỦA NGUYÊN TỐ VÀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ CỦA NÓ
1s22s22p63 s23p4
thứ 7 , 13.10.2012
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
I- QUAN HỆ GiỮA VỊ TRÍ CỦA NGUYÊN TỐ VÀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ CỦA NÓ
Vị trí của một nguyên tố trong bảng tuần hoàn (ô)
Số thứ tự của nguyên tố
Số thứ tự của chu kỳ
Số thứ tự của nhóm A
Cấu tạo nguyên tử

- Số proton, số electron
- Số lớp electron
- Số electron lớp ngoài cùng
Biết vị trí của một nguyên tố trong bảng tuần hoàn, có thể suy ra cấu tạo nguyên tử của nguyên tố đó và ngược lại
thứ 7 , 13.10.2012
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
VD: Canxi có STT ơ :20, Chu kì 4, nhóm IIA.
Xác định cấu tạo nguyên tử ?
STT ô 20 →
Chu kì 4 →
Nhoùm IIA →
Số proton = số elctron = 20
4 lớp electron
có 2 electron lớp ngoài cùng
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
I- QUAN HỆ GiỮA VỊ TRÍ CỦA NGUYÊN TỐ VÀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ CỦA NÓ
thứ 7 , 13.10.2012
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
I- QUAN HỆ GiỮA VỊ TRÍ CỦA NGUYÊN TỐ VÀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ CỦA NÓ.
II- QUAN HỆ GiỮA VỊ TRÍ VÀ TÍNH CHẤT CỦA NGUYÊN TỐ.
VD: Cho nguyên tố S ở ô thứ 16, chu kì 3, nhóm VIA. Hãy xác định tính chất của nguyên tố S ?
S là 1 phi kim
Hóa trị cao nhất với oxi là 6, công thức oxit tương ứng là SO3, SO3 là oxit axit.
- Hóa trị trong hợp chất khí với hiđro là 2, công thức hợp chất khí với hiđro là H2S.
- Hiđroxit tương ứng là H2SO4, là một axit mạnh.
thứ 7 , 13.10.2012
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
10
II- QUAN HỆ GIỮA VỊ TRÍ VÀ TÍNH CHẤT CỦA NGUYÊN TỐ.
Vị trí của một nguyên tố
trong bảng tuần hoàn
Tính kim loại, phi kim
Hóa trị cao nhất với oxi
Hóa trị trong hợp chất khí với hiđro
Công thức oxit cao nhất
Công thức hợp chất khí với hiđro
Công thức của hiđroxit và tính axit hay bazơ của chúng
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
thứ 7 , 13.10.2012
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
II- QUAN HỆ GiỮA VỊ TRÍ VÀ TÍNH CHẤT CỦA NGUYÊN TỐ.
VD: Nguyên tử Nitơ ở ụ s? 7 chu kỡ 2, nhóm VA. Xác định tính chất của nitơ và hợp chất của nó.
Nitơ là phi kim
Hoá trị cao nhất với oxi là 5, công thức oxit là N2O5 -l� m?t oxit axit.
Hoá trị với hiđro là 3, công thức hợp chất khí là: NH3
L� m?t oxit axit.
4.Hiđroxit tương ứng: là axit HNO3 cú tớnh axit mạnh.
thứ 7 , 13.10.2012
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
VD: So sánh tính chất hóa học của các nguyên tố:

- Nhóm 1: P (Z = 15) với Si( Z = 14 ) và S (Z = 16)

- Nhóm 2: P (Z = 15)với N( Z = 7 ) và As (Z = 33)
III- SO SÁNH TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA MỘT NGUYÊN TỐ VỚI CÁC NGUYÊN TỐ LÂN CẬN
- Dựa vào quy luật biến đổi tính chất của một nguyên tố trong bảng tuần hoàn có thể so sánh tính chất hóa học của một nguyên tố với các nguyên tố lân cận
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
13
III- SO SÁNH TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA MỘT NGUYÊN TỐ VỚI CÁC NGUYÊN TỐ LÂN CẬN
VD:
Tính phi kim yếu dần, tính kim loại mạnh dần
Tính phi kim mạnh dần, tính kim loại yếu dần
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
Trong chu kì:
. Si < P < S tính phi kim tăng dần.
. H2SiO3 < H3PO4 < H2SO4 tính Axit tăng dần.
Trong nhóm:
. N < P < As tính phi kim giảm dần.
. HNO3 > H3PO4 tính Axit giảm dần.




Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
III- SO SÁNH TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA MỘT NGUYÊN TỐ VỚI CÁC NGUYÊN TỐ LÂN CẬN
VD :
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
15
VD: So sánh tính chất hóa học của các nguyên tố: Mg(Z=12) với Na(Z=11) và Al(Z=13).
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
III- SO SÁNH TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA MỘT NGUYÊN TỐ VỚI CÁC NGUYÊN TỐ LÂN CẬN
Trong chu kì:
. Al < Mg < Na => Mg cĩ tính kim lo?i m?nh hon Al nhung y?u hon Na.
. Hidroxit c?a nĩ l� Mg(OH) 2 cĩ tính bazo m?nh hon Al(OH) 3 nhung y?u hon NaOH.




Ngày 13 tháng 10 năm 2012
16
Bài tâp 1: Cho biết thông tin về nguyên tố X trong bảng sau
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
17
Cấu tạo: X có: - 12 proton, 12 electron
- 3 lớp electron
- 2 electron lớp ngoài cùng
Cấu hình electron:
1s22s22p63s2
Tính chất - X là kim loại.
- X có hóa trị cao nhất với oxi là 2  Oxit cao nhất: XO; hiđroxit tương ứng là X(OH)2, có tính bazơ.
- X không có hợp chất khí với hiđro.
Bài tâp 1: Cho biết thông tin về nguyên tố X trong bảng sau
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
18
Bài tâp 2: a, Dựa vào vị trí của Br ( Z = 35 ) trong bảng tuần hoàn, hãy nêu tính chất sau :
Tính kim loại hay phi kim
Hóa trị cao nhất trong hợp chất với oxi và với hiđro
Công thức hợp chất khí của Br
b, So sánh tính chất hóa học của Br (Z=17) và
I ( Z=53)
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Bài 10: Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
19
Ngày 13 tháng 10 năm 2012
Bài tâp 2: a, Dựa vào vị trí của Br ( Z = 35 ) trong bảng tuần hoàn, hãy nêu tính chất sau :
Tính kim loại hay phi kim
Hóa trị cao nhất trong hợp chất với oxi và với hiđro
Công thức hợp chất khí của Br
b, So sánh tính chất hóa học của Br (Z=17) và I ( Z=53)
Giải:
a,Cấu hình của Br :
=> Br thuộc nhóm VII A nên nó có tính phi kim
Hóa trị cao nhất trong hợp chất với oxi là : 7
Hóa trị cao nhất trong hợp chất với hiđro là : 1
Công thức của hợp chất khí của Brom với hiđro là : HBr
b, Trong nhóm: theo chiều điện tích hạt nhân tăng dần
Tính phi kim : Cl > Br > I  tính axit của HBr sẽ yếu hơn HCl và mạnh hơn HI
1s22s22p63 s23p63d54s2