Bài 10. Ý nghĩa của bảng tuần hoàn các nguyên tố hoá học

Chào mừng quý cô
về dự giờ
LỚP 10/1
GV: Phan Thị Cẩm Quyên

*****
Vị trí của một nguyên tố trong bảng tuần hoàn
- Số thứ tự của nguyên tố
- Số thứ tự của chu kỳ
- Số thứ tự của nhóm A
- Số proton, số electron
- Số lớp electron
- Số electron lớp ngoài cùng
Cấu tạo nguyên tử
I.QUAN HỆ GiỮA VỊ TRÍ CỦA NGUYÊN TỐ
VÀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ CỦA NÓ
Tiết 18 - Bài 10
Ý NGHĨA CỦA BẢNG TUẦN HOÀN
CÁC NGUYÊN TỐ HÓA HỌC
Vậy biết vị trí của một nguyên tố trong BTH có thể suy ra cấu tạo nguyên tử của nguyên tố đó và ngược lại
II. QUAN HỆ GIỮA VỊ TRÍ VÀ TÍNH CHẤT CỦA NGUYÊN TỐ
Giữa vị trí của một nguyên tố trong BTH và tính chất của nó có mối quan hệ như thế nào ?
*Biết vị trí của một nguyên tố trong BTH có thể suy ra những tính chất hóa học cơ bản của nó như :
- Tính kim loại, tính phi kim. (…)
- Hoá trị cao nhất của nguyên tố trong hợp chất với oxi, hoá trị của nguyên tố trong hợp chất với hiđro.
- Công thức oxit cao nhất
- Công thức hợp chất khí với Hiđro
- Công thức hiđroxit tương ứng (nếu có) và tính axit hay bazơ của chúng.
III. SO SÁNH TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA MỘT NGUYÊN TỐ VỚI CÁC NGUYÊN TỐ LÂN CẬN
1. Nguyên tắc: Dựa vào sự biến đổi tuần hoàn của các NTHH trong BTH
2. Cách làm :
Chu kì
nhóm
Kim
Phi (axit)
bán
âm
kim
Phi(axit)
bán
âm
-Xếp các nguyên tố vào chu kì hay nhóm(ĐTHN tăng )
Dựa vào sự biến đổi tuần hoàn của các NTHH trong
BTH và so sánh
Ví dụ :So sánh tính chất hóa học của các nguyên tố:
a) Si (Z =14), S (Z = 16) ,P (Z = 15)
b)N (Z = 7), P (Z = 15), As (Z = 33)
III. SO SÁNH TÍNH CHẤT HÓA HỌC CỦA MỘT NGUYÊN TỐ VỚI CÁC NGUYÊN TỐ LÂN CẬN
VA
N
As
a)Theo chiều ĐTHN tăng dần, ta xếp Si,P,S
cùng một chu kì
Trong chu kì,theo chiều ĐTHN tăng dần thì tính phi kim tăng  Si < P < S
Chu kì
Kim
Phi (axit)
bán
âm
b)Theo chiều ĐTHN tăng dần, ta xếp N, P, As
cùng một nhóm
Trong một nhóm,theo chiều ĐTHN tăng
dần thì tính phi kim giảm
 N > P >As
nhóm
kim
Phi(axit)
bán
âm
N
As
As
SS hiđroxit:H3PO4< HNO3 < H2SO4
Củng cố :
Câu 1:
Nguyên tố Mg có Z=12
-Hãy cho biết vị trí của Mg trong BTH
-Nêu các tính chất của nguyên tố Mg
*kim loại hay phi kim;
*hóa trị cao nhất trong hợp chất
với oxi;
*công thức của oxit cao nhất , của
hiđroxit tương ứng và tính chất của
nó
-So sánh TCHH của Mg(Z=12);
Na(Z=11);
Al(Z=13)
Câu 3:
Cho nguyên tố Ca có số hiệu nguyên tử Z= 20.
Hãy xác định vị trí của Ca trong BTH
Câu 2:
Nguyên tố Na có số thự tự là 11 thuộc chu kì 3, nhóm IA trong bảng tuần hoàn, hãy suy ra cấu tạo nguyên tử của nguyên tố K?
Câu 2: (Đề thi ĐH khối B năm 2014) Hai nguyên tố X và Y cùng một chu kì trong bảng tuần hoàn các nguyên tố hóa học, X thuộc nhóm IIA, Y thuộc nhóm IIIA (ZX+ZY = 51). Xác định X,Y ?
HD: -Xét hai chất X và Y thuộc chu kỳ 1, 2, 3 ta có hệ pt:
loại vì Mn và Fe đều thuộc kim loại nhóm B
- Xét hai chất thuộc các chu kỳ 4, 5 ta có hệ pt:
Vậy X là Ca (Canxi), Y là Ga (Gali)