Bài 10. Trung Quốc cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

TRƯỜNG THCS VĂN LƯƠNG
GIÁO ÁN
MÔN: LỊCH SỬ 8
NĂM 2009
BÀI CŨ
Trình bày diễn biến, ý nghĩa cuộc khởi nghĩa Xipay?
-5.1857 60.000 binh lính cùng nhân dân nổi dậy khởi nghĩa sau đó lan rộng khắp miền Bắc – trung quân Anh thiệt hại nặng nề
-1859 Anh tăng viện, đàn áp cuộc khởi nghĩa -> khởi nghĩa bị thất bại
-Ý nghĩa: Tiêu biểu cho tinh thần bất khuất của nhân dân An Độ, mở đường cho phong trào giải phóng sau này
Tiết 16 – Bài 10
TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX - ĐẦU THẾ KỈ XX
I.TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ
Vì sao các nước đế quốc xâm lược TQ?
-Giàu tài nguyên, chế độ phong kiến Mãn Thanh suy yếu -> là miếng mồi ngon cho các nước đế quốc xâm lược
I.TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ
Sự kiện nào mở đầu cho sự xâm lược TQ của các nước Đế quốc
-Cuộc chiến tranh thuốc phiện 1840 – 1842 giữa Anh và TQ
-TD anh đòi TQ mở cửa tự do buôn bán thuốc phiện -> ND TQ phản đối ngăn chặn, đứng đầu là Lâm Tắc Từ
-Triều đình PK: Cấu kết với Anh để buôn bán thuốc phiện – kí hiệp ước Nam Kinh
- Cuối thế kỉ XIX Trung Quốc là một nước
Giàu tài nguyên,đông dân
Chính quyền phong kiến thối nát
1840, thực dân Anh gây ra cuộc chiến tranh thuốc phiện,mở đầu quá trình xâm lược Trung Quốc
I.TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ
Cuộc chiến tranh thuốc phiện đã dẫn đến hậu quả gì?
Cuối TK XIX, các nước đế quốc xâm chiếm, xâu xé các vùng đất của Trung Quốc
- Đức: Sơn Đông
Anh: Châu Thổ sông Dương Tử
Pháp: Vân Nam
Nga, Nhật: Đông Bắc
Trung Quốc trở thành nước nửa thuộc địa, nửa phong kiến
Sơn đông
Đông bắc
Vân Nam
Sông Dương Tử
Các nước đế quốc xâu xé Trung Quốc
- Trung Quốc trở thành nước nửa thuộc địa
I.TRUNG QUỐC BỊ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA XẺ
Chế độ nửa thuộc địa, nửa phong kiến là như thế nào?
Là chế độ xã hội còn tồn tại chế độ phong kiến, được độc lập về chính trị nhưng thực tế còn chịu ảnh hưởng chi phối về kinh tế, chính trị của một hay nhiều nước đế quốc
- Trung Quốc sau cuộc chiến tranh thuốc phiện (1840) bị các nước đế quốc Anh, Pháp, Đức, Nhật, Nga xâu xé
Biến thành nước nửa thuộc địa
Các nước đế quốc xâu xé “cái bánh ngọt” Trung Quốc
CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC CHIA NHAU “CÁI BÁNH” TRUNG QUỐC
Từ trái qua phải:
Nữ hoàng
Vichtoria( Anh)
Hoàng đế Vinhem II (Đức)
Sa hoàng Nicôlai II ( Nga)
Mariana( Pháp)
Samurai ( Nhật Bản)
II. PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN TQ CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX
Nguyên nhân nào đã dẫn đến phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối TK XIX – đầu TK XX?
Mâu thuẫn giữa xã hội Trung Quốc trở nên sâu sắc
Dân tộc >< Đế quốc, Nông dân >< Triều đình phong kiến Mãn Thanh
Vua Quang Tự
Nguyên nhân:
II. PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN TQ CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX
Sự xâu xé xâm lược của các nước đế quốc
Sự hèn nhát của triều đình Mãn Thanh
Trình bày vài nét về
cuộc vận động Duy Tân 1898?
�
SƠN ĐÔNG
SƠN TÂY
BẮC KINH
LỮ THUẬN
Đông Bắc Trung Quốc
THANH ĐẢO
NAM KINH
THƯỢNG HẢI
VŨ XƯƠNG
LƯỢC ĐỒ PHONG TRÀO
NGHĨA HOÀ ĐOÀN
CHÚ GIẢI
NƠI XUẤT PHÁT
CỦA PHONG TRÀO
PHẠM VI HOẠT ĐỘNG
TỪ 1899 -5 -1900
PHẠM VI HOẠT ĐỘNG
TỪ 5 -1900 - 3-1901
HƯỚNG CÁC ĐẾ QUỐC
TẤN CÔNG ĐÀN ÁP
PHẠM VI CÀN QUÉT
CỦA QUÂN XÂM LƯỢC
THÁI
BÌNH
DƯƠNG
MÃN CHÂU
N ô i m o �n g
N g o ạ i M ô n g
*
*
NƠI PHONG TRÀO
LAN RỘNG
II. PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN TQ CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX
Cuối TK XIX-XX, nhiều phong trào đấu tranh chống đế quốc, phong kiến đã nổ ra ở Trung Quốc
Người khởi xướng: sĩ phu tiến bộ Khang Hữu Vi, Lương Khải Siêu được vua Quang Tự ủng hộ
Mục đích: cải cách chính trị đổi mới cách tân đất nước
Kết quả: Thất bại
Ý nghĩa: Thúc đẩy nhân dân Trung Quốc tiếp tục đấu tranh chống đế quốc
+ Cuộc vận động Duy Tân
Vì sao phong trào Nghĩa Hòa Đoàn thất bại?
Thiếu sự lãnh đạo thống nhất, thiếu vũ khí
Do sự câu kết của triều đình Mãn Thanh với các nước đế quốc
Thảo luận nhóm
Nhóm 1
Nhóm 3
Nhóm 4
Nhóm 2
III.CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911:
1.Tôn Trung Sơn
-8.1905 Tôn Trung Sơn thành lập TQ đồng minh hội và đề ra học thuyết Tam dân
-Mục đích: Đánh đổ Mãn thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập dân quốc, thực hiện quyền bình đẳng về ruộng đất
2.Diễn biến
-10.10.1911, khởi nghĩa nổ ra ở Vũ Xương, giành được thắng lợi.
- Ngày 29. 12. 1911, chính phủ lâm thời Trung Hoa dân quốc thành lập. Tôn Trung Sơn được bầu làm tổng thống lâm thời. Triều đình Mãn Thanh phản ứng, bọn đế quốc can thiệp, đưa Viên Thế Khải lên thay. CM kết thúc.
Nơi cách mạng bùng nổ
THANH ĐẢO
NAM KINH
THƯỢNG HẢI
VŨ XƯƠNG
BẮC KINH
PHẠM VI CÁCH
MẠNG LAN RỘNG
NƠI CHÍNH QUYỀN NHÀ
THANH CÒN TỒN TẠI
10 -10 /1911
QUẢNG ĐÔNG
QUẢNG TÂY
VÂN NAM
TÂY AN
29 - 12 / 1911
Lược đồ cách mạng Tân Hợi (1911)
NƠI CÁCH
MẠNG LAN RỘNG
Nội Mông
Các tỉnh tuyên bố độc lập
3.Ý nghĩa của cách mạng Tân Hợi
-CM Tân Hợi là cuộc CMTS, lật đổ chế độ PK, thành lập chế độ cộng hoà, tạo điều kiện thắng lợi cho sự phát triển của CNTB ở TQ.
-Ảnh hưởng to lớn đến phong trào giải phóng dân tộc ở một số nước Châu Á , trong đó có Việt Nam
4.Tính chất
Là cuộc CMTS không triệt để.
+Chưa thủ tiêu được sở hữu ruộng đất phong kiến.
+Chưa xoá bỏ ách đô hộ của TB nước ngoài.
+Chưa đem lại quyền lợi cơ bản cho nhân dân lao động ( ruộng đất)
1.Tôn Trung Sơn
-8.1905 Tôn Trung Sơn thành lập TQ đồng minh hội và đề ra học thuyết Tam dân
-Mục đích: Đánh đổ Mãn thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập dân quốc, thực hiện quyền bình đẳng về ruộng đất
III.CÁCH MẠNG TÂN HỢI 1911
2.Diễn biến
-10.10.1911, khởi nghĩa nổ ra ở Vũ Xương, giành được thắng lợi.
- Ngày 29. 12. 1911, chính phủ lâm thời Trung Hoa dân quốc thành lập. Tôn Trung Sơn được bầu làm tổng thống lâm thời. Triều đình Mãn Thanh phản ứng, bọn đế quốc can thiệp, đưa Viên Thế Khải lên thay. CM kết thúc.
3.Ý nghĩa.
-CM Tân Hợi là cuộc CMTS, lật đổ CĐPK, thành lập chế độ cộng hoà, tạo điều kiện thắng lợi cho sự phát triển của CNTB ở TQ.
-Anh hưởng to lớn đến phong trào giải phóng dân tộc ở một số nước Châu Á , trong đó có Việt Nam
4.Tính chất:
-Là cuộc CMTS không triệt để.
THẢO LUẬN
- Triều đình Mãn Thanh suy yếu, câu kết với đế quốc
- Thiếu vũ khí
- Chưa có sự lãnh đạo của 1 tổ chức chính trị vững mạnh
- Thực lực và thế lực của giai cấp Tư sản còn quá yếu
NGUYÊN NHÂN THẤT BẠI
- Các nước đế quốc đang phát triển mạnh
Có ý kiến cho rằng: " Việc triều đình Mãn Thanh suy yếu,
câu kết với đế quốc là lý do duy nhất dẫn đến thất bại của
phong trào đấu tranh cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX của
nhân dân Trung Quốc". Em có đồng ý không ? Tại sao ?
BÀI TẬP SO SÁNH
Em hãy tìm những điểm khác biệt giữa cuộc
vận đông Duy Tân và Cách mạng Tân Hợi .
Các nội dung
so sánh
Cuộc vận động
Duy Tân
Cách mạng
Tân Hợi
Thành phần
tham gia
Mục đích
Phương thức
tiến hành
Kết quả
Vua Quang Tự
Tôn Trung Sơn
Cải cách chính trị
Vận động cải cách
Khởi nghĩa vũ trang
Thất bại
-Đánh đổ PK,lập
chế độ cộng hoà
Phái Duy Tân
Lực lượng
lãnh đạo
Tư sản ,tiểu tư
sản ,nông dân
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
CÂU1
Nối ô ở cột bên trái (nước đế quốc) với ô ở cột
bên phải (Vùng bị chiếm) để có kết quả đúng
Đức
Pháp
Nhật
Nga
Anh
Đông bắc
Sơn Đông
Đông bắc
Vân Nam
Châu thổ sông dương Tử
DẶN DÒ
+ Vì sao các phong trào đấu tranh của nhân dân
Trung Quốc giai đoạn này đều lần lượt thất bại
+ Dựa vào lược đồ H43 và 45 SGK trình bày
đôi nét về diễn biến của phong trào
Nghĩa Hoà Đoàn, Cách mạng Tân Hợi
+ Chuẩn bị bài 11(các nước Đông Nam Á)
-Tại sao Đông Nam Á lại bị các nước đế quốc xâm lược
- Phong trào đấu tranh ở Đông Nam Á có
giống ở Ấn Độ và Trung Quốc không?
Chúc các em học giỏi