Bài 10. Trung Quốc cuối thế kỉ XIX - đầu thế kỉ XX

BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-
ĐẦU THẾ KỈ XX
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-
ĐẦU THẾ KỈ XX
I.Trung Quốc bị các nước đế quốc chia xẻ:
Nữa sau thế kỉ XIX tình hình Trung Quốc như thế nào?
-Trung Quốc là một quốc gia rộng lớn, đông dân, có nhiều tài nguyên khoáng sản, sớm trở thành mục tiêu xâm lược của các nước đế quốc.
-Từ năm 1840 đến 1842 thực dân Anh đã tiến hành cuộc chiến tranh thuốc phiện, mở đầu quá trình xâm lược Trung Quốc, từng bước biến Trung Quốc từ một nước phong kiến độc lập thành nước nữa thuộc địa, nữa phong kiến.
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-
ĐẦU THẾ KỈ XX
I.Trung Quốc bị các nước đế quốc chia xẻ:
Vì sao các nước đế quốc xâu xé Trung Quốc? Em có nhận gì qua bức tranh trên?
Vì: diện tích rộng, dân đông không thể xâm lược cùng một lúc, nên thoả thuận cùng nhau chia xẻ. Ví Trung quốc như cái bánh ngọt không thể sử dụng một mình.
Thủ tướng Anh
Tổng thống
Mỹ
Nhật Hoàng
Nga
Hoàng
Tổng thống
Pháp
Hoàng đế
Đức
NGA
MÔNG CỔ
BẮC KINH
MÃN CHÂU
Cáp Nhĩ Tân
SƠN ĐÔNG
Tế Nam
PHÚC KiẾN
Phúc Châu
VÂN NAM
QUẢNG TÂY
Côn Minh
THIỂM TÂY
Tây An
QUẢNG CHÂU
Kiêm Điền
Châu Giang
QUẢNG ĐÔNG
SƠN TÂY
Trực Lệ
Thiên Tân
ANH
PHÁP
NHẬT
ĐỨC
NGA-NHẬT
Vùng chiếm đóng của Anh
Vùng chiếm đóng của Pháp
Vùng chiếm đóng của Nhật
Vùng chiếm đóng của Đức
Vùng chiếm đóng của Nga-Nhật
LƯỢC ĐỒ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC XÂU XÉ TRUNG QUỐC
S. Dương Tử
Hoàng Hà
NGA
MÔNG CỔ
BẮC KINH
MÃN CHÂU
Cáp Nhĩ Tân
SƠN ĐÔNG
Tế Nam
PHÚC KiẾN
Phúc Châu
VÂN NAM
QUẢNG TÂY
Côn Minh
THIỂM TÂY
Tây An
QUẢNG CHÂU
Kiêm Điền
Châu Giang
QUẢNG ĐÔNG
SƠN TÂY
Trực Lệ
Thiên Tân
ANH
PHÁP
NHẬT
ĐỨC
NGA-NHẬT
Vùng chiếm đóng của Anh
Vùng chiếm đóng của Pháp
Vùng chiếm đóng của Nhật
Vùng chiếm đóng của Đức
Vùng chiếm đóng của Nga-Nhật
ĐỨC
NGA-NHẬT
NHẬT
PHÁP
ANH
S. Dương Tử
LƯỢC ĐỒ CÁC NƯỚC ĐẾ QUỐC XÂU XÉ TRUNG QUỐC
Hoàng Hà
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-
ĐẦU THẾ KỈ XX
I.Trung Quốc bị các nước đế quốc chia xẻ:
-Sau chiến tranh thuốc phiện, các nước đế quốc từng bước xâu xé Trung Quốc. Đến cuối thế kỉ XIX, Đức chiếm vùng Sơn Đông; Anh chiếm vùng châu thổ sông Dương Tử; Pháp chiếm vùng Vân Nam, Quảng Tây, Quảng Đông; Nga, Nhật chiếm vùng Đông Bắc.
II.Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX:
-Trước sự xâm lược của các nước đế quốc và thái độ thoả hiệp của triều đình Mãn Thanh, nhân dân Trung Quốc đã đứng dậy đấu tranh. Tiêu biểu là phong trào nông dân Thái Bình Thiên quốc do Hồng Tú Toàn lãnh đạo (1851-1864)
Hỏi: Nguyên nhân nào đã dẫn đến phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX-XX?
NGA
MÔNG CỔ
BẮC KINH
MÃN CHÂU
Cáp Nhĩ Tân
SƠN ĐÔNG
Tế Nam
PHÚC KiẾN
Phúc Châu
VÂN NAM
QUẢNG TÂY
Côn Minh
THIỂM TÂY
Tây An
QUẢNG CHÂU
Kiêm Điền
Châu Giang
QUẢNG ĐÔNG
SƠN TÂY
Trực Lệ
Thiên Tân
LƯỢC ĐỒ PHONG TRÀO THÁI BÌNH THIÊN QuỐC
S. Dương Tử
Hoàng Hà
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-
ĐẦU THẾ KỈ XX
II.Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX:
I.Trung Quốc bị các nước đế quốc chia xẻ:
Hỏi: Cuộc vận động Duy Tân do ai lãnh đạo?
Lương Khải Siêu đã trình lên vua 50 bảng tấu về cải cách trải qua 103 ngày (Bách nhật duy tân)
-Năm 1898, cuộc vận động duy tân do hai nhà nho yêu nước Khang Hữu Vi và Lương Khải Siêu khởi xướng , được vua Quang Tự ủng hộ, kéo dài hơn 100 ngày, nhưng cuối cùng bị thất bại vì Từ Hi Thái hậu làm chính biến.
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-ĐẦU THẾ KỈ XX
I.Trung Quốc bị các nước đế quốc chia xẻ:
II.Phong trào đấu tranh của nhân dân Trung Quốc cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX:
Hỏi: Trình bày hình thức đấu tranh, kết quả, nguyên nhân và ý nghĩa của phong trào Nghĩa Hoà Đoàn?
-Cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX, phong trào nông dân Nghĩa Hoà Đoàn nêu cao khẩu hiệu chống đế quốc, được nhân dân nhiều nơi hưởng ứng. Khởi nghĩa thất bại vì thiếu vũ khí và bị triều đình phản bội.
NGA
MÔNG CỔ
BẮC KINH
MÃN CHÂU
Cáp Nhĩ Tân
SƠN ĐÔNG
Tế Nam
PHÚC KiẾN
Phúc Châu
VÂN NAM
QUẢNG TÂY
Côn Minh
THIỂM TÂY
Tây An
QUẢNG CHÂU
Châu Giang
QUẢNG ĐÔNG
SƠN TÂY
Trực Lệ
Thiên Tân
Kiêm Điền
Hướng chạy trốn của nhà Thanh
Hướng tấn công của Nghĩa Hòa Đoàn
Hướng tấn công Bắc Kinh của 8 nước đế quốc
- Năm 1900 phong trào nông dân Nghĩa Hòa Đoàn bùng nổ ở miền Bắc Trung Quốc
→ thất bại
LƯỢC ĐỒ PHONG TRÀO NGHĨA HÒA ĐOÀN
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-ĐẦU THẾ KỈ XX
III.Cách mạng Tân Hợi (1911):
Hỏi: Em biết gì về Tôn Trung Sơn?
Tôn Trung Sơn, tên thật là Tôn Văn, tự là Dật Tiên, xuất thân trong một gia đình nông dân ở tỉnh Quảng Đông. Thời thiếu niên ông theo người anh họ sang Ha-oai (Mĩ) buôn bán và học tiểu học, trung học ở đó. Năm 1883, ông về nước theo học trường Đại học Y khoa Hồng Kông. Từ năm 1902-1905, ông đã từng đi nhiều nước trên thế giới: qua Hà Nội( Việt Nam), Nhật Bản, Mĩ và nhiều nước châu Âu. Năm 1905, tại Tô-ki-ô( Nhật Bản), ông thành lập Trung Quốc đồng minh hội. Trên tờ Dân báo, cơ quan ngôn luật của Trung Quốc đồng minh hội, ông đã công bố Chủ nghĩa Tam dân ( dân tộc độc lập, dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc)
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-ĐẦU THẾ KỈ XX
III.Cách mạng Tân Hợi (1911):
Hỏi: Giai cấp tư sản ra đời và có vị thế như thế nào trong xã hội Trung Quốc?
-Giai cấp tư sản ra đời vào cuối thế kỉ XIX và đã lớn mạnh rất nhiều ở thế kỉ XX. Tôn Trung Sơn là đại diện ưu tú của phong trào cách mạng theo khuynh hướng dân chủ tưu sản ở Trung Quốc.
-Tháng 8/1905, Tôn Trung Sơn cùng với các đồng chí của ông thành lập Trung Quốc minh hội-chính đảng của giai cấp tư sản Trung Quốc, đề ra học thuyết Tam dân, nhằm “đánh đỗ Mãn Thanh, khôi phục Trung Hoa, thành lập Dân quốc”
III.Cách mạng Tân Hợi (1911):
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-ĐẦU THẾ KỈ XX
Hỏi: Nội dung của Học thuyết Tam dân được thể hiện như thế nào?
Dân tộc độc lập , dân quyền tự do, dân sinh hạnh phúc
Hỏi: Nguyên nhân nào đưa đến cách mạng Tân Hợi nổ ra?
*Nguyên nhân :
Ngày 9/5/1911, chính quyền Mãn Thanh ra sắc lệnh “Quốc hữu hoá đường sắt”, thực chất là trào quyền kinh doanh đường sắt cho các nước đế quốc, bán rẻ quyền lợi dân tộc. Cho nên cách mạng Tân Hợi bùng nổ.
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-ĐẦU THẾ KỈ XX
III.Cách mạng Tân Hợi (1911):
-Ngày 10/101911, Cách mạng Tân Hợi bùng nổ và giành thắng lợi ở Vũ Xương
*Diễn biến:
-Ngày 29/12/1911, chính phủ lâm thời tuyên bố thành lập Trung Hoa dân quốc, Tôn Trung Sơn bầu làm tổng thống.
-Tôn Trung Sơn đã mắc sai lầm là thương lượng với Viên Thế Khải, đống ý nhường cho ông ta lên làm tổng thống (2/1912). Cách mạng coi như chấm dứt.
BÀI 10: TRUNG QUỐC CUỐI THẾ KỈ XIX-ĐẦU THẾ KỈ XX
III.Cách mạng Tân Hợi (1911):
Hỏi: Cách mạng Tân Hợi tuy thất bại nhưng có ý nghĩa lịch sử như thế nào?
*Ý nghĩa :
-Là cuộc cách mạng dân chủ tư sản, đã lật đổ chế độ phong kiến Mãn Thanh, thành lập Trung Hoa dân quốc...
-Có ảnh hhưởng lớn đến phong trào giải phóng dân tộc ở châu Á, trong đó có Việt Nam.
-Tuy nhiên, cách mạng còn nhiều hạn chế, không nêu vấn đề đánh đuổi đế quốc, không tích cực chống phong kiến đến cùng, không giải quyết vấn đề ruộng đất cho nông dân.
1/Điền những từ còn thiếu vào nội dung của học thuyết của Tôn Trung Sơn:
“Dân tộc ........................, .............................tự do, dân sinh .............................. ”
độc lập
Dân quyền
hạnh phúc
1/Điền những từ còn thiếu nói lên ý nghĩa của cách mạng Tân Hợi:
“Cách mạng Tân Hợi là cuộc ................................., lật đổ chế độ ......................................., thành lập Trung Hoa dân quốc”
dân chủ tư sản
phong kiến Mãn Thanh
Hỏi: Nửa sau thế kỉ XIX tình hình Trung Quốc như thế nào?
Hỏi: Vì sao các nước đế quốc tranh nhau xâm lược Trung Quốc?
Các em học bài và xem trước bài 11: Các nước Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX
-Nguyên nhân dẫn tới phong trào giải phóng dân tộc ở Đông Nam Á cuối thế kỉ XIX-đầu thế kỉ XX
-Lập bảng thống kế các phong trào tiêu biểu