Bài 10. Thầy bói xem voi

CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ
MÔN NGỮ VĂN - LỚP 6C
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
GV:Đặng Thụy MY Thảo
KIỂM TRA BÀI CŨ
Chọn câu trả lời đúng:
Truyện ngụ ngôn là loại truyện:
Kể bằng văn xuôi hoặc văn vần
Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc chính con người để nói bóng gió chuyện con người.
Khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học trong cuộc sống.
Cả 3 ý trên.
Câu 2: Nêu bài học nhận thức rút ra từ truyện Ếch ngồi đáy giếng?
Bài học nhận thức rút ra :
- Hoàn cảnh sống hạn hẹp sẽ ảnh hưởng đến nhận thức về chính mình với thế giới xung quanh.
- Không được chủ quan, kiêu ngạo, coi thường người khác .
- Phải biết hạn chế của mình và phải biết học hỏi, mở rộng tầm hiểu biết của mình dưới nhiều hình thức khác nhau
I. Đọc – tìm hiểu chú thích
-Từ khó(Sgk)
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
ĐỈA TRÂU
Thầy bói: Người làm nghề chuyên đoán những việc lành dữ cho người khác.
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 36: Văn bản
Cái quạt thóc
CÁI ĐÒN CÀN
Cái cột đình
Chổi sể: chổi quét sân, thường làm bằng nhánh cây thanh hao.
I. Đọc – tìm hiểu chú thích
Từ khó(Sgk)
II. Đọc hiểu cấu trúc
1:Đọc – Kể tóm tắt
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói ngồi chuyện gẫu với nhau. Thầy nào cũng phàn nàn không biết hình thù con voi nó thế nào. Chợt nghe người ta nói có voi đi qua, năm thầy chung nhau tiền biếu người quản voi, xin cho voi đứng lại để cùng xem.
Thầy thì sờ vòi, thầy thì sờ ngà, thầy thì sờ tai, thầy thì sờ chân, thầy thì sờ đuôi.
Đoạn năm thầy ngồi bàn tán với nhau.
Thầy sờ vòi bảo:
- Tưởng con voi như thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa.
Thầy sờ ngà bảo:
- Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.
Thầy sờ tai bảo:
- Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.
Thầy sờ chân cãi:
- Ai bảo! Nó sừng sững như cái cột đình.
Thầy sờ đuôi lại nói:
- Các thầy nói không đúng cả. Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Năm thầy, thầy nào cũng cho mình nói đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.
I. Đọc – tìm hiểu chú thích
Từ khó(Sgk)
II. Đọc hiểu cấu trúc
2. cấu trúc:
- Bố cục:
3 phần
Phần 1: Từ đầu đến
sờ đuôi : Hoàn cảnh
xem voi
Phần 2: Tiếp đến
chổi sể cùn:Cách
xem voi và phán
về voi
Phần 3: Còn lại :
Hậu quả
cuộc xem voi
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
- Thể loại : Truyện ngụ ngôn
- PTBĐ: Tự sự, miêu tả,biểu cảm
III:Phân tích
1.Hoàn cảnh xem voi của các thầy bói
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
- Đặc điểm chung của năm ông thầy bói:
+ Đều bị mù
+ Chưa biết gì về hình thù con voi
- Hoàn cảnh:
+ Ế hàng, đang ngồi chuyện gẫu
+ Có voi đi qua, góp tiền để xem voi.
Mở truyện ngắn gọn, hấp dẫn
Cho thấy các thầy bói xem voi
không có ý định nghiêm túc
+ Thầy thì sờ vòi
+ Thầy thì sờ ngà
+ Thầy thì sờ tai
+ Thầy thì sờ chân
+ Thầy thì sờ đuôi
Dùng tay để sờ (xem)
Mỗi người xem một bộ phận của con voi:
- Điệp ngữ, lặp lại các sự việc
- Nhấn mạnh cách xem voi của các
thầy bói phiến diện chủ quan

2. Cách xem voi và phán về voi:
* Cách xem voi:
Sờ ngà
Sờ đuôi
Sờ vòi
Sờ chân
Sờ tai
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
* Cách phán về con voi:
- Mỗi người sờ một bộ phận rồi phán đoán về con voi:
+ Sờ vòi: sun sun như con đỉa.
+ Sờ ngà: chần chẫn như cái đòn càn.
+ Sờ tai: bè bè như cái quạt thóc.
+ Sờ chân: sừng sững như cái cột đình.
+ Sờ đuôi: tun tủn như cái chổi sể cùn.
- Nghệ thuật: Sử dụng từ láy tượng hình, phép so sánh
-> Câu chuyện thêm sinh động, tô đậm cái sai lầm về cách xem voi, phán đoán của các thầy bói.
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)

- Sự vật, hiện tượng gồm nhiều mặt, nếu chỉ biết một mặt mà đã cho
đó là toàn bộ sự vật thì dễ sai lầm.
Muốn hiểu biết về sự vật, sự việc, phải xem xét chúng một cách toàn
diện.
- Phải có cách xem xét cho phù hợp với sự vật, với mục đích.
Tại sao năm thầy bói đã sờ tận tay vào con voi thật mà lại có ý kiến trái ngược nhau về nó. Họ đã đúng ở chỗ nào, sai ở chỗ nào?
*Câu hỏi thảo luận nhóm:
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
* Năm thầy bói đều đúng:
* Sai lầm của các thầy bói:
- Cả năm thầy đều đúng, nhưng chỉ đúng với từng bộ phận của cơ thể con voi.
- Những hình ảnh được miêu tả đầy ấn tượng với những so sánh « sun sun như con đỉa, chần chẫn như cái đòn càn »....là chính xác.
- Sờ vào một bộ phận của con voi mà đã phán đó là con voi.
- Hình dáng con voi thực sự là tổng hợp những nhận xét của cả năm thầy bói

* Thái độ của năm ông thầy bói:

+ Tưởng … thế nào ... hoá ra ...
+ Không phải, ...
+ Đâu có!...
+ Ai bảo !...
+ Các thầy nói không đúng cả! Chính nó...


Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
=> Sử dụng hàng loạt câu phủ định nhằm tăng kịch tính của câu chuyện
.
=>Nhấn mạnh thái độ chủ quan, bảo thủ của các thầy
“Cả năm thầy không ai chịu ai thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.”
3. Hậu quả việc xem voi
+ Sử dụng biện pháp nghệ thuật phóng đại. Gây cười
=>Tô đậm cái sai lầm vì lí sự, thái độ bảo thủ của các thầy bói.
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
=> Lắng nghe ý kiến của người khác và xem lại ý kiến của mình, không
nên chủ quan, tự tin quá mức trở thành bảo thủ
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
4. Bài học ngụ ngôn
Sự vật, hiện tượng gồm nhiều mặt, nếu chỉ biết một mặt mà đã cho đó là toàn bộ sự vật thì dễ sai lầm.
Muốn hiểu biết về sự vật, sự việc, phải xem xét chúng một cách toàn diện.
Phải có cách xem xét sự vật cho phù hợp với sự vật, với mục đích.
Lắng nghe ý kiến của người khác và xem lại ý kiến của mình, không nên chủ quan, tự tin quá mức trở thành bảo thủ
Em hãy miêu tả con voi giúp năm ông thầy bói để các ông biết rõ về voi.
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
IV. TỔNG KẾT
1. Nghệ thuật:
2. Nội dung:
Cách nói bằng ngụ ngôn, cách giáo huấn tự nhiên, sâu sắc.
Lặp lại các sự việc
- Dựng đối thoại tạo nên tiếng cười hài hước, kín đáo.
- Nghệ thuât phóng đại
- Chế diễu cách xem, phán về voi của năm ông thầy bói.
- Khuyên nhủ con người khi tìm hiểu về một sự vật, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện.
GHI NHỚ
Từ câu chuyện chế giễu cách xem và phán về voi của năm ông thầy bói, truyện Thầy bói xem voi khuyên người ta: muốn hiểu biết sự vật, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện.
Thành ngữ: “ Thầy bói xem voi ”
A. Một lần bạn An không soạn bài, lớp trưởng cho rằng bạn ấy học yếu.
B. Một lần không vâng lời, con bị mẹ mắng.
C. Bạn hát không hay, cô giáo nói rằng bạn ấy không có năng
khiếu ca hát.
D. Bạn A xinh đẹp nên bạn ấy là người tốt.
V. Luyện tập:
Bài tập 1: Tình huống nào sau đây ứng với thành ngữ “Thầy bói xem voi”?
A
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
D
Bài 2:Thảo luận nhóm: Em hãy chỉ ra những điểm giống nhau và khác nhau giữa hai truyện “Ếch ngồi đáy giếng” và “Thầy bói xem voi” ?
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
-Đều là truyện ngụ ngôn. Nêu ra những bài học về nhận thức ( tìm hiểu và đánh giá sự vật, hiện tượng)
- Nhắc người ta không được chủ quan trong việc nhìn sự việc, hiện tượng xung quanh.
Nhắc nhở con người ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được kiêu ngạo, coi thường những đối tượng xung quanh.
Bài học về phương pháp tìm hiểu sự vật, hiện tượng.
Những điểm riêng trong hai truyện bổ trợ cho nhau trong bài học về nhận thức.

Bài tập vận dụng:Trong tiết học ngữ văn cô giáo kiểm tra vở soạn.Bạn An không soạn bài cô giáo nhắc nhở lần sau cố gắng soạn bài trước khi đến lớp.Giờ ra chơi lớp trưởng nói với cả lớp rằng:Bạn An học yếu nên không soạn bài.Vậy nhận định của lớp trưởng về bạn An đúng hay sai? Vì sao?


 
Tiết 40 : THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Hoạt động tìm tòi, mở rộng:

Tìm thêm một số trường hợp tương tự truyện:
“ thầy bói xem voi”.

Gợi ý: Bữa cơm thầy “Khổng Tử và học trò Nhan Hồi”

HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Kể diễn cảm truyện “Thầy bói xem voi”.
Học bài nắm chắc kiến thức cơ bản.
Học thuộc ghi nhớ (sgk/103)
- Chuẩn bị bài danh từ(tiếp)
GIỜ HOC KẾT THÚC XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN CÁC EM VÀ THẦY CÔ