Bài 10. Thầy bói xem voi

Chào mừng quý thầy cô giáo đến dự giờ môn Ngữ văn
lớp 6
Kiểm tra bài cũ
Tóm tắt chuyện ếch ngồi đáy giếng? Bài học được rút ra từ câu chuyện ngôn này?
THẦY BÓI XEM VOI


I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Đọc và hiểu văn bản:
a. Đọc văn bản:
b. Tóm tắt chuyện:
2. Bố cục:
Văn bản văn học
Hoàn cảnh xem voi
Nhân buổi ế hàng … để xem.
THẦY BÓI XEM VOI
Cách xem và phán về voi
Kết quả
Thầy thì sờ vòi, thầy thì sờ ngà,... chổi sể cùn
Đoạn còn lại
Bố cục ngắn gọn, chặt chẽ
2. Bố cục:
Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói ngồi chuyện gẫu với nhau. Thầy nào cũng phàn nàn không biết hình thù con voi nó thế nào. Chợt nghe người ta nói có voi đi qua, năm thầy chung nhau tiền biếu người quản voi, xin cho voi đứng lại để cùng xem.
Thầy thì sờ vòi, thầy thì sờ ngà, thầy thì sờ tai, thầy thì sờ chân, thầy thì sờ đuôi.
Đoạn năm thầy ngồi bàn tán với nhau.
Thầy sờ vòi bảo:
- Tưởng con voi như thế nào, hóa ra nó sun sun như con đỉa.
Thầy sờ ngà bảo:
- Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.
Thầy sờ tai bảo:
- Đâu có ! Nó bè bè như cái quạt thóc.
Thầy sờ chân cãi:
- Ai bảo ! Nó sừng sững như cái cột đình.
Thầy sờ đuôi lại nói:
- Các thầy nói không đúng cả. Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Năm thầy, thầy nào cũng cho là mình nói đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.
THẦY BÓI XEM VOI
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Hoàn cảnh xem voi:
* Đặc điểm của năm ông thầy bói:
- Các thầy đều bị mù.
- Chưa biết gì về hình thù con voi.
* Hoàn cảnh xem voi:
- Ế hàng, đang ngồi nói chuyện ngẫu, có voi đi qua nên hiếu kỳ.

Cách mở truyện ngắn gọn, hấp dẫn.
Truyện kể về ai? Làm nghề gì? Các ông có đặc điểm gì chung?
Năm ông đang làm gì? Tại sao đã bị mù mà các ông còn muốn đi xem voi?
THẦY BÓI XEM VOI

I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Hoàn cảnh xem voi:
2. Cách xem và phán về voi:
a. Cách xem voi:

Cách xem voi của các thầy có gì khác với chúng ta?
Sờ vòi
Sờ vòi
Sờ ngà
Sờ đuôi
Sờ tai
Sờ chân
THẦY BÓI XEM VOI
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Hoàn cảnh xem voi:
2. Cách xem và phán về voi:
a. Cách xem voi:
Dùng tay để sờ.
Mỗi người sờ một bộ phận của con voi.

- Điệp ngữ: “Thầy thì sờ...”: Nhấn mạnh cách xem voi đặc biệt.

Em có nhận xét gì về cách dùng cụm từ: “Thầy thì sờ...” ?
THẦY BÓI XEM VOI
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Hoàn cảnh xem voi:
2. Cách xem và phán về voi:
a. Cách xem voi:
b. Cách phán về voi:

Sờ vòi
Sờ ngà
Sờ chân
Sờ tai
Sờ đuôi
Nó sun sun như con đỉa.
Nó chần chẫn
như cái đòn càn
Nó bè bè như cái quạt thóc
Nó sừng sững như cái cột đình
Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
THẦY BÓI XEM VOI
b. Cách phán về voi:
- Sờ vòi: sun sun như con đỉa.
- Sờ ngà: chần chẫn như cái đòn càn.
- Sờ tai: bè bè như cái quạt thóc.
- Sờ chân: Sừng sững như cái cột đình.
- Sờ đuôi: tun tủn như cái chổi sể cùn.
Nói về cách phán voi tác giả dân gian đã sử dụng nghệ thuật gì? Tác dụng?
 Sử dụng từ láy tượng hình và phép so sánh làm cho sự vật trở nên sinh động, cụ thể.

THẦY BÓI XEM VOI
b. Cách phán về voi:
- Sờ vòi: sun sun như con đỉa.
- Sờ ngà: chần chẫn như cái đòn càn.
- Sờ tai: bè bè như cái quạt thóc.
- Sờ chân: Sừng sững như cái cột đình.
- Sờ đuôi: tun tủn như cái chổi sể cùn.
Đưa ra nhận định khác nhau
Năm ông thầy bói cùng miêu tả về một con voi nhưng các ông miêu tả có giống nhau không?
CÂU HỎI THẢO LUẬN NHÓM
THẦY BÓI XEM VOI

Tại sao năm thầy bói đã sờ tận tay vào con voi mà lại có ý kiến khác nhau về nó? Năm thầy sai chỗ nào, đúng chỗ nào?
THẦY BÓI XEM VOI
* Điểm đúng của năm thầy
Cả năm thầy đều đúng, nhưng chỉ đúng với từng bộ phận trên cơ thể của con voi.
Những hình ảnh miêu tả ấn tượng với những so sánh “sừng sững như cái cột đình”,... là chính xác không có gì phải bàn cãi.
* Điểm sai của năm thầy
Chỉ sờ vào một bộ phận của con voi mà tưởng là toàn bộ con voi.

Hình dáng của con voi là tổng hợp những nhận xét của năm thầy.
THẦY BÓI XEM VOI
b. Cách phán về voi:
- Sờ vòi: sun sun như con đỉa.
- Sờ ngà: chần chẫn như cái đòn càn.
- Sờ tai: bè bè như cái quạt thóc.
- Sờ chân: Sừng sững như cái cột đình.
- Sờ đuôi: tun tủn như cái chổi sể cùn.
Đưa ra nhận định khác nhau
Có thầy nào miêu tả được hình dạng đầy đủ của con voi không? Vì sao họ lại không miêu tả được con voi hoàn chỉnh?
 Khăng khăng tự cho mình là đúng, chỉ nhìn được một mặt của vấn đề.
Dù nhận định khác nhau nhưng có thầy nào chịu thua thầy nào không?
Các thầy đều đoán mò, dùng một bộ phận để nói toàn thể
THẦY BÓI XEM VOI
* Thái độ của năm ông thầy bói:
- Tưởng… thế nào… hóa ra…
- Không phải, …
- Đâu có! …
- Các thầy nói không đúng cả! Chính nó…
 Dùng câu phủ định làm tăng kịch tính cho câu truyện, nhấn mạnh tính bảo thủ, cố chấp của các thầy bói.
Các ông đã tranh luận với nhau bằng những lời lẽ như thế nào? Qua đó nhấn mạnh tính cách gì của các ông thầy bói?
THẦY BÓI XEM VOI
Năm thầy không ai chịu ai thành ra đánh nhau toác đầu, chảy máu.
3. Kết quả
Kết thúc việc tranh cãi, năm ông thầy bói đã có hành động gì? Hành động đó có giải quyết được vấn đề không? Qua đó tô đậm tính cách gì của các ông thầy bói?
 Sử dụng bạo lực để giải quyết.
 Tô đậm thái độ tự cho mình là đúng, tính bảo thủ của năm ông thầy bói.
 Sử dụng biện pháp nghệ thuật phóng đại, gây cười.
THẦY BÓI XEM VOI
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Hoàn cảnh xem voi:
2. Cách xem và phán về voi:
a. Cách xem voi:
b. Cách phán về voi:
3. Kết quả:
III. TỔNG KẾT

A. Muốn kết luận đúng về sự vật cần xem xét nó một cách toàn diện.
B. Phải có cách xem xét sự vật phù hợp với sự vật đó và phù hợp với mục đích xem xét.
C. Phải không ngừng học tập, trau dồi kiến thức để có phương pháp nhận thức đúng.
D. Cả A, B, C đều đúng
Chọn ý bài học đúng cho truyện Thầy bói xem voi.
D.

Bài học:
Muốn kết luận đúng về sự vật cần xem xét nó một cách toàn diện, phù hợp với sự vật đó và phù hợp với mục đích xem xét.
Phải không ngừng học tập, trau dồi kiến thức để có phương pháp nhận thức đúng.

THẦY BÓI XEM VOI
III. TỔNG KẾT
 Nội dung:
- Phê phán tính bảo thủ, chủ quan, đoán mò.
- Bài học về cách nhận thức, đánh giá sự vật và con người.
 Nghệ thuật:
- Tình huống truyện độc đáo.
- Lời kể ngắn gọn, dễ nhớ.
- Chi tiết chọn lọc gây cười.
 Thành ngữ: “Thầy bói xem voi”
THẦY BÓI XEM VOI
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Hoàn cảnh xem voi:
2. Cách xem và phán về voi:
a. Cách xem voi:
b. Cách phán về voi:
3. Kết quả:
III. TỔNG KẾT
IV. LUYỆN TẬP


“… Truyện không nhằm nói về cái mù thể chất, mà muốn nói đến cái mù về nhận thức và cái mù về phương pháp nhận thức của các thầy bói. Truyện chế giễu luôn cả các thầy bói và nghề thầy bói một cách nhẹ nhàng nhưng sâu sắc.”
THẦY BÓI XEM VOI
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Hoàn cảnh xem voi:
2. Cách xem và phán về voi:
a. Cách xem voi:
b. Cách phán về voi:
3. Kết quả:
III. TỔNG KẾT
IV. LUYỆN TẬP

Những điểm giống và khác nhau giữa hai truyện “Ếch ngồi đáy giềng” và “Thầy bói xem voi.
 Điểm khác nhau
Ếch ngồi đáy giếng
Nhắc nhở con người phải mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được kiêu ngạo coi thường những đối tượng xung quanh.
Thầy bói xem voi
Nhắc nhở con người không được bảo thủ, phải tiếp thu ý kiến của người khác, là bài học về phương pháp xem xét sự vật.
 Giống nhau:
Mượn chuyện của loài vật, đồ vật, hay chính của con người để khuyên nhủ, răn dạy con người bài học nào đó trong cuộc sống một cách nhẹ nhàng, bóng gió, hài hước.
 Dặn dò:
- Kể diễn cảm truyện “Thầy bói xem voi”.
- Học bài theo nội dung bài học.
- Học thuộc ghi nhớ SGK.
- Chuẩn bị bài: Danh từ (tiếp theo).
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
QUÝ THẦY CÔ GIÁO
& CÁC EM HỌC SINH