Bài 10. Thầy bói xem voi

CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ
MÔN NGỮ VĂN - LỚP 6C
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
Kiểm tra bài cũ
? Hãy nêu bài học rút ra từ truyện“ Ếch ngồi đáy giếng”?
* Bài học:
- Phê phán những kẻ hiểu biết nông cạn nhưng huyênh hoang.
- Khuyên nhủ người ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết, không được chủ quan, kiêu ngạo.
Tiết 36: Văn bản: THÀY BÓI XEM VOI.
(Truyện ngụ ngôn )
I.Tìm hiểu chung
Định nghĩa: là loại truyện kể, bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn chuyện kể về loại vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người.
- Truyện ngụ ngôn lấy chuyện con người để nói chuyện con người
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc, tóm tắt, chú thích
- Giọng người dẫn chuyện rõ ràng, mạch lạc, khách quan.
Giọng năm ông thầy bói phải quả quyết, tự tin, hăm hở


Cách đọc
Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói ngồi chuyện gẫu với nhau. Thầy nào cũng phàn nàn không biết hình thù con voi nó thế nào. Chợt nghe người ta nói có voi đi qua, năm thầy chung nhau tiền biếu người quản voi, xin cho voi đứng lại để cùng xem.
Thầy thì sờ vòi, thầy thì sờ ngà, thầy thì sờ tai, thầy thì sờ chân, thầy thì sờ đuôi.
Đoạn năm thầy ngồi bàn tán với nhau.
Thầy sờ vòi bảo:
- Tưởng con voi như thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa.
Thầy sờ ngà bảo:
- Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.
Thầy sờ tai bảo:
- Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.
Thầy sờ chân cãi:
- Ai bảo! Nó sừng sững như cái cột đình.
Thầy sờ đuôi lại nói:
- Các thầy nói không đúng cả. Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Năm thầy, thầy nào cũng cho mình nói đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.
Tiết 36: Văn bản: THÀY BÓI XEM VOI.
(Truyện ngụ ngôn )
I.Tìm hiểu chung
Định nghĩa: là loại truyện kể, bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn chuyện kể về loại vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người.
- Truy?n ng? ngụn l?y chuy?n con ngu?i d? núi chuy?n con ngu?i
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc, tóm tắt,chú thích
* Đọc, tóm tắt
* Cỏc s? vi?c chớnh
- Các thầy bói xem voi
- Các thầy bói nhận định về voi
- Kết thúc việc xem voi
*Tóm tắt
Tiết 36: Văn bản
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Sờ ngà
Sờ đuôi
Sờ tai
Sờ chân
Sờ vòi
Nam ụng th?y búi r? nhau chung ti?n bi?u ngu?i qu?n voi d? xem con voi cú hỡnh thự th? n�o. M?i ụng xem m?t b? ph?n, cu?i cựng cói nhau, khụng ụng n�o ch?u ụng n�o: ụng xem vũi b?o voi sun sun nhu con d?a; ụng xem ng� b?o voi gi?ng cỏi dũn c�n; ụng xem tai b?o nú gi?ng cỏi qu?t thúc; ụng xem chõn b?o voi s?ng s?ng nhu cỏi c?t dỡnh; ụng cu?i cựng xem duụi, b?o voi tun t?n nhu cỏi ch?i s? cựn. Cói nhau vỡ khụng th? phõn th?ng b?i, nam ụng dỏnh nhau toỏc d?u, ch?y mỏu.

Tiết 36: Văn bản: THÀY BÓI XEM VOI.
(Truyện ngụ ngôn )
I.Tìm hiểu chung
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc, kể ,chú thích
* Đọc, tóm tắt
* Chú thích
- Thày bói: người làm nghề chuyên đoán những việ lành, dữ cho người ta ( theo mê tín).Thày bói thường là người mù.
Chuyện gẫu
Chuyện gẫu: Nói chuyện linh tinh cho qua thời gian.
Chổi sể: chổi quét sân, thường làm bằng nhánh cây thanh hao.
Quạt thóc: loại quạt lớn bằng tre phất vải, dùng để quạt cho thóc lép và bụi bay đi, tách khỏi thóc chắc.
Tiết 36: Văn bản: THÀY BÓI XEM VOI.
(Truyện ngụ ngôn )
I.Tìm hiểu chung
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc, kể ,chú thích
* Đọc, tóm tắt
* Chú thích
2. Thể loại , bố cục
* Thể loại: Truyện ngụ ngôn
* Bố cục:
Tiết 36: Văn bản
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
* Bố cục:
3 đoạn
P1) Từ đầu đến sờ đuôi: Các thày bói xem voi
P2) Tiếp đến chổi sể cùn: Các thày bói phán về voi
P3) Còn lại :
Hậu quả cuộc xem voi

=> Bố cục rõ ràng, mạch lạc, chặt chẽ.
Tiết 36: Văn bản: THÀY BÓI XEM VOI.
(Truyện ngụ ngôn )
I.Tìm hiểu chung
II. Đọc hiểu văn bản
1. Đọc, tóm tắt,chú thích
* Đọc, tóm tắt
* Chú thích
2. Thể loại , bố cục
3. Phân tích:
a. Năm thày bói xem voi
- Đặc điểm chung:
+ Bị mù
+ Chưa biết gì về hình thù con voi
-> Kém cỏi, hiểu biết hạn hẹp
- Hoàn cảnh:
ế hàng. Ngồi tán gẫu, có voi đi qua.
-> Mở truyện ngắn gọn, hấp dẫn
b. Cách xem voi và phán về voi
* Cách xem voi
Tiết 36: Văn bản
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
b. Cách xem voi và phán về voi
* Cách xem voi:
Sờ ngà
Sờ đuôi
Sờ tai
Sờ chân
Sờ vòi
- thầy thì sờ vòi
- thầy thì sờ ngà
- thầy thì sờ tai
- thầy thì sờ chân
- thầy thì sờ đuôi
Thầy thì sờ vòi
Thầy thì sờ ngà
Thầy thì sờ tai
Thầy thì sờ chân
Thầy thì sờ đuôi
Dùng tay để sờ (xem)
Mỗi người xem một bộ phận của con voi
- Điệp ngữ: thầy thì sờ…lặp lại các sự việc
- Nhấn mạnh cách xem voi đặc biệt, khác thườngcủa các thầy bói.

THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 36: Văn bản
3. Phân tích:
b. Cách xem voi và phán về voi
* Cách xem voi
Nó bè bè như cái quạt thóc .
Nó chần chẫn như cái đòn càn.
Nó sun sun như con đỉa.
Nó sừng sững như cái cột đình.
Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 36: Văn bản
* Cách phán về voi:
* Cách phán về voi:
+ Nghệ thuật: Dùng từ láy tượng hình, so sánh, liệt kê, miêu tả sử dụng từ láy tượng hình,phép so sánh
-> Nhấn mạnh đặc điểm con voi và làm cho câu chuyện thêm sinh động
Tại sao năm thầy bói đã sờ tận tay vào con voi mà lại có ý kiến trái ngược nhau về nó. Họ đã đúng ở chỗ nào, sai ở chỗ nào?
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 36: Văn bản
Câu hỏi thảo luận nhóm
* Năm thầy bói đều đúng:
* Sai lầm của các thầy bói:
Cả năm thầy đều đúng, nhưng chỉ đúng với từng bộ phận của cơ thể con voi.
Những hình ảnh được miêu tả đầy ấn tượng với những so sánh « sun sun như con đỉa, chần chẫn như cái đòn càn »....là chính xác.
Sờ vào một bộ phận của con voi mà đã phán đó là con voi.
Hình dáng con voi thực sự là tổng hợp những nhận xét của cả năm thầy.

-> Chỉ biết một bộ phận mà lại đánh giá tổng thể
-> Nhận xét chủ quan phiến diện
* Thái độ của năm ông thầy bói

+ Tưởng … thế nào ... hoá ra ...
+ Không phải, ...
+ Đâu có!...
+ Ai bảo !...
+ Các thầy nói không đúng cả! Chính nó...


Tiết 36: Văn bản
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
-> Nghệ thuật: Dùng từ ngữ và hàng loạt câu phủ đinh
-> Nhằm phản bác ý kiến của người khác và khẳng định ý kiến của mình là đúng => Nhấn mạnh thái độ chủ quan, bảo thủ của các thầy bói.
*Nguyên nhân
+ Do mắt không nhìn được
+Do nhận thức về một bộ phận lại đưa ra kết luận toàn bộ
c.Hậu quả của việc xem và phán về voi
“Cả năm thầy không ai chịu ai thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.”
+ Sử dụng biện pháp nghệ thuật phóng đại, gây cười
-> Châm biếm sự hồ đồ của nghề thày bói.
=>Tô đậm cái sai lầm vì lí sự, thái độ bảo thủ của các thầy bói.
Tiết 36: Văn bản: THÀY BÓI XEM VOI.
(Truyện ngụ ngôn )
I.Tìm hiểu chung
II. Đọc hiểu văn bản
3. Phân tích:
a. Năm thày bói xem voi
b. Cách xem voi và phán về voi
c.Hậu quả của việc xem và phán về voi
* B�i h?c
- Muốn kết luận đúng sự vật, phải xem xét một cách toàn diện.
- Ph?i tỡm hi?u s? v?t b?ng phuong th?c ti?p c?n thớch h?p.
- Ph?i bi?t l?ng nghe, ti?p thu ý ki?n ngu?i khỏc.
-Khụng dựng vu l?c d? gi?i quy?t v?n d? nh?n th?c.
-> Muốn hiểu một sự vật phải xem nó một cách toàn diện
*Ghi nhớ
Tiết 36: Văn bản: THÀY BÓI XEM VOI.
(Truyện ngụ ngôn )
I.Tìm hiểu chung
II. Đọc hiểu văn bản
3. Phân tích:
a. Năm thày bói xem voi
b. Cách xem voi và phán về voi
c.Hậu quả của việc xem và phán về voi
* B�i h?c
*Ghi nhớ
a. Ngh? thu?t :
- Cách nói bằng ngụ ngôn, cách giáo huấn tự nhiên sâu sắc.
- Dựng đối thoại tạo nên tiếng cười hài hước, kín đáo
- Lặp lại các sự việc.
- Điệp ngữ, phép so sánh, nói quá
- Từ câu chuyện chế giễu cách xem và phán về voi của năm ông thầy bói, truyện khuyên người ta : muốn hiểu biết sự vật, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện.
- Thành ngữ “Thầy bói xem voi”
b. Nội dung:
Tiết 36: Văn bản: THÀY BÓI XEM VOI.
(Truyện ngụ ngôn )
* Ghi nhớ a. Nghệ thuật :
- Cách nói bằng ngụ ngôn, cách giáo huấn tự nhiên sâu sắc.
- Dựng đối thoại tạo nên tiếng cười hài hước, kín đáo
- Lặp lại các sự việc.
- Điệp ngữ, phép so sánh, nói quá
- Từ câu chuyện chế giễu cách xem và phán về voi của năm ông thầy bói, truyện khuyên người ta : muốn hiểu biết sự vật, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện.
- Thành ngữ “Thầy bói xem voi”
b. Nội dung:
* Ý nghĩa truyện:
Cách nhìn nhận đánh giá sự vật cần dựa trên toàn thể. Ccá bộ phận làm nên toàn thể, chứ toàn thể không làm nên bộ phận.


- Là lời nhắc nhở bổ ích và thiết thực đối với con người trong cuộc sống hiện tại: Muốn xem xét, hiểu biết sự vật, sự việc, con người, phải xem xét toàn diện, phải có cách xem xét sao cho phù hợp với đối tượng, mục đích
đặt ra
“ ... Truyện không nhằm nói về cái mù
thể chất, mà muốn nói đến cái mù về
nhận thức và cái mù về phương pháp nhận
thức của các thầy bói. Truyện chế giễu
luôn cả các thầy bói và nghề thầy bói
một cách nhẹ nhàng nhưng sâu sắc.”
THẦY BÓI XEM VOI
Tiết 36: Văn bản: THÀY BÓI XEM VOI.
(Truyện ngụ ngôn )
I.Tìm hiểu chung
II. Đọc hiểu văn bản
3. Phân tích:
a. Năm thày bói xem voi
b. Cách xem voi và phán về voi
c.Hậu quả của việc xem và phán về voi
* B�i h?c
- Muốn kết luận đúng sự vật, phải xem xét một cách toàn diện.
- Ph?i tỡm hi?u s? v?t b?ng phuong th?c ti?p c?n thớch h?p.
- Ph?i bi?t l?ng nghe, ti?p thu ý ki?n ngu?i khỏc.
-Khụng dựng vu l?c d? gi?i quy?t v?n d? nh?n th?c.
-> Muốn hiểu một sự vật phải xem nó một cách toàn diện
*Ghi nhớ
* Ý nghĩa
III. Luy?n t?p
A. Một lần bạn An không soạn bài, lớp trưởng cho rằng bạn ấy học yếu.
B. Một lần không vâng lời, con bị mẹ mắng.
C. Bạn hát không hay, cô giáo nói rằng bạn ấy không có năng
khiếu ca hát.
Bài 1:Tình huống nào sau đây ứng với thành ngữ “Thầy bói xem voi”?
A
B
A
Bài 2
Kể chuyện
Sử dụng yếu tố kì ảo, hoang đường
Dùng hình ảnh miêu tả, sinh động
Tất cả A, B và C
Nghệ thuật nào không có trong truyện ?
C
D
B
Bài 3: Em hãy chỉ ra những điểm giống nhau và khác nhau giữa hai truyện “Ếch ngồi đáy giếng” và “Thầy bói xem voi” ?
* Điểm giống nhau:
* Điểm khác nhau :
Cả 2 truyện đều nêu ra những bài học về nhận thức ( tìm hiểu và đánh giá sự vật, hiện tượng), nhắc người ta không được chủ quan trong việc nhìn sự việc, hiện tượng xung quanh.
- “Ếch ngồi đáy giếng”: nhắc nhở con người ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được kiêu ngạo, coi thường những đối tượng xung quanh.
- “Thầy bói xem voi”: là bài học về phương pháp tìm hiểu sự vật, hiện tượng.
-> Những điểm riêng trong hai truyện bổ trợ cho nhau trong bài học về nhận thức.
Cả hai truyện đều thể hiện rất rõ đặc trưng của truyện ngụ ngôn: Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
III. Luyện tập
Bài 1:Chọn ý nghĩa đúng cho truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi ?
A. Muốn kết luận đúng về sự vật cần xem xét nó một cách toàn diện.
B. Phải có cách xem xét sự vật phù hợp với sự vật đó và phù hợp với mục đích xem xét.
C. Phải không ngừng học tập, trau dồi nhận thức và có phương pháp nhận thức đúng.
D. Cả A, B, và C
D
A. Một lần bạn An không soạn bài, lớp trưởng cho rằng bạn ấy học yếu.
B. Một lần không vâng lời, con bị mẹ mắng.
C. Bạn hát không hay, cô giáo nói rằng bạn ấy không có năng
khiếu ca hát.
Bài 2:Tình huống nào sau đây ứng với thành ngữ “Thầy bói xem voi”?
A
Tiết học kết thúc

Xin cảm ơn các thầy giáo, cô giáo và các em học sinh
Em hãy miêu tả voi giúp năm ông thầy bói để các ông biết rõ về voi.
Em hãy miêu tả voi giúp năm ông thầy bói để các ông biết rõ về voi.