Bài 10. Thầy bói xem voi

CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ
MÔN NGỮ VĂN - LỚP 6A
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
PHẠM THANH
Kiểm tra bài cũ
? Hãy tóm tắt truyện “ Ếch ngồi đáy giếng” và nêu bài học rút ra từ truyện?
* Bài học:
- Phê phán những kẻ hiểu biết nông cạn nhưng huyênh hoang.
- Khuyên nhủ người ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết, không được chủ quan, kiêu ngạo.
Truyện ngụ ngôn
Tiết 40 Văn bản:
Thầy bói xem voi
Tiết 40 Văn bản: THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
I. TIẾP XÚC VĂN BẢN
1. Đọc, tóm tắt và từ khó.
a.Đọc và tóm tắt:
Các sự việc chính:
+ Nhân buổi ế hàng, có năm ông thầy bói muốn xem voi.
+ Năm ông thầy bói đã bàn tán và phán về voi.
+ Cuối cùng, không ai chịu nghe ai nên đánh nhau toác đầu.
b.Từ khó:
3. Bố cục:

? Em hãy tóm tắt văn bản “ Thầy bói xem voi”?

? Theo em hiểu, từ
“ thầy bói” và từ
“ chuyện gẫu” có nghĩa là gì?
+ Thầy bói:

+ Chuyện gẫu:
Người làm nghề chuyên đoán những việc lành, dữ cho người ta.
Nói chuyện linh tinh.
2. Thể loại và phương thức biểu đạt:
? Văn bản “ Thầy bói xem voi” thuộc thể loại gì?
- Thể loại:
Truyện ngụ ngôn.
- PTBĐ:
? Văn bản đã sử dụng phương thức biểu đạt nào? Vì sao?
Tự sự.
- Ngôi kể:
? Văn bản này được kể theo ngôi thứ mấy? Vì sao?
Thứ ba
- Thứ tự kể:

? Văn bản đã kể theo thứ tự nào?
Theo trình tự thời gian.
? Theo em, văn bản
“ Thầy bói xem voi” được chia làm mấy phần? Nội dung chính của mỗi phần là gì?
3 phần:
- P1: Từ đầu đến “ sờ đuôi”: Các thầy bói xem voi.
- P2: Tiếp .....đến “ chổi sể cùn”: Các thầy bói phán về voi.
- P3: Còn lại: Hậu quả của việc xem và phán về voi.
Tiết 40 Văn bản: THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
I. TIẾP XÚC VĂN BẢN
1. Đọc, tóm tắt và từ khó.
2. Thể loại và PTBĐ.
3. Bố cục : 3 phần.
II. PHÂN TÍCH VĂN BẢN
- Năm ông thầy bói
? Văn bản “ Thầy bói xem voi” có mấy nhân vật? Ai là nhân vật chính?
-> Là nhân vật chính.
1. Các thầy bói xem voi.
- Đều mù, muốn biết hình thù con voi.
- Hoàn cảnh: Nhân buổi ế hàng, ngồi chuyện gẫu, có voi đi qua.
- Cách xem voi:
? Em hãy cho biết: Các thầy bói xem voi có những đặc điểm chung nào?
? Các thầy bói đã nãy ra ý định xem voi trong hoàn cảnh nào?

? Theo em, cách xem voi của các thầy như thế nào?
+ Thầy thì sờ
vòi
ngà
tai
chân
đuôi
? Em có nhận xét gì về cụm từ “ thầy thì sờ”?
- NT: Dùng điệp ngữ,
liệt kê.
? Ngoài biện pháp điệp ngữ, tác giả dân gian còn sử dụng biện nghệ thuật gì nữa? Tác dụng của việc sử dụng các biện pháp nghệ thuật đo?
-> Nhấn mạnh cách xem voi của các thầy bói rất khác thường, đặc biệt.

? Qua đây, em thấy cách xem voi của các thầy bói có gì không bình thường?
Không bình thường: Dùng tay để sờ voi và mỗi thầy sờ một bộ
phận của voi.
? Từ đó, em có nhận xét gì về cách xem voi của các thầy bói?
? Qua cách xem voi này, nhân dân thể hiện thái độ gì đối với các thầy bói?
- Giễu cợt, phê phán cách xem voi của các thầy bói.
Sờ đuôi
Sờ ngà
Sờ vòi
Sờ tai
Sờ chân
Tiết 40 Văn bản
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
I. TIẾP XÚC VĂN BẢN
II. PHÂN TÍCH VĂN BẢN
1. Các thầy bói xem voi.
- Giễu cợt, phê phán cách xem voi của các thầy bói.
2. Các thầy bói phán về voi.
- Sờ vòi:
sun sun như con đỉa.
? Sau khi tận tay sờ voi, các thầy bói lần lượt phán về voi như thế nào?
Nó sun sun như con đỉa.
- Sờ ngà:
Nó chần chẫn như cái đòn càn.
chần chẫn như cái đòn càn.
sun sun như cái chổi sễ cùn
sừng sững như cái cột đình.
bè bè như cái quạt thóc.
- Sờ tai:
- Sờ chân:
- Sờ đuôi:
Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn
Nó bè bè như cái quạt thóc .
Nó sừng sững như cái cột đình.
? Em có nhận xét gì về cách sử dụng từ ngữ ở đoạn văn này? Tác dụng?
- NT: Dùng từ láy tượng hình, so sánh, liệt kê, miêu tả -> Nhấn mạnh đặc điểm con voi và làm cho câu chuyện thêm sinh động.
Câu hỏi thảo luận nhóm
? Tại sao năm thầy bói đã sờ tận tay vào con voi mà lại có ý kiến trái ngược nhau về nó. Họ đã đúng ở chỗ nào, sai ở chỗ nào?
- Đúng: Với từng bộ phận của cơ thể con voi.
- Sai: Chỉ sờ vào một bộ phận của con voi mà phán đó là con voi.
? Em thấy các thầy bói nhận định có đầy đủ về hình dạng của con voi không?
-> Đưa ra nhận định khác nhau.
? Các thầy bói đã tranh luận với nhau về voi qua những từ ngữ nào?
* Thái độ:
Tưởng ...thế nào...hóa ra...
Không phải,...
Đâu có!
Ai bảo!
- ... không đúng cả ...
- NT: Dùng từ ngữ và câu phủ đinh -> nhằm phản bác ý kiến của người khác và khẳng định ý kiến của mình là đúng
? Trong đoạn văn trên, em có nhận xét gì về kiểu câu? Tác dụng của việc sử dụng các kiểu câu đó?
? Qua sự phân tích trên, em có nhận xét gì về các thầy bói xem voi?
Chỉ sờ một bộ phận mà đánh giá tổng thể con voi.
=> Đánh giá, nhận xét một cách phiến diện, chủ quan và sai lệch.
Tiết 40 Văn bản:
THẦY BÓI XEM VOI (Truyện ngụ ngôn)
3. Hậu quả của việc xem và phán voi.
- NT: Sử dụng biện pháp nghệ thuật phóng đại, gây cười.
=>Tô đậm cái sai lầm vì lí sự, thái độ bảo thủ của các thầy bói.
I. TIẾP XÚC VĂN BẢN.
II. PHÂN TÍCH VĂN BẢN.
Các thầy bói xem voi.
- Giễu cợt, phê phán cách xem voi của các thầy bói.
2. Các thầy bói phán voi.
- Chỉ sờ một bộ phận mà đánh giá tổng thể.
=> Đánh giá, nhận xét một cách phiến diện, chủ quan và sai lệch.
? Sự bất đồng của năm thầy bói trong việc phán voi đã dẫn đến kết quả như thế nào?
- Kết quả: 5 thầy không ai chịu ai, xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.
? Em có nhận xét gì về nghệ thuật trong cách kết thúc câu truyện?
? Mượn truyện “Thầy bói xem voi”, tác giả dân gian muốn chúng ta rút ra được bài học gì?
* Bài học:
- Không nên chủ quan trong nhận thức về sự vật, sự việc.
- Khi tìm hiểu về một sự vật, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện.
? Qua văn bản này, em hãy nêu những biện pháp nghệ thuật mà tác giả dân giạn đã sử dụng?
1. Nghệ thuật.
Cách nói bằng ngụ ngôn, giáo huấn tự nhiên sâu sắc.
- Lặp lại các sự việc, điệp ngữ, liệt kê.
- Sử dụng từ láy, so sánh, dùng câu phủ định, phóng đại.

? Qua văn bản này, em hãy nêu những nội dung chính?
- Phê phán tính bảo thủ, chủ quan, đoán mò.
- Bài học về cách nhận thức, đánh giá sự vật và con người.
* Ghi nhớ ( SGK - 103)
III. TỔNG KẾT
2. Nội dung
Em hãy miêu tả voi giúp năm ông thầy bói để các ông biết rõ về voi?
II. Luyện tập
Bài 1:Chọn ý nghĩa đúng cho truyện ngụ ngôn Thầy bói xem voi ?
A. Muốn kết luận đúng về sự vật cần xem xét nó một cách toàn diện.
B. Phải có cách xem xét sự vật phù hợp với sự vật đó và phù hợp với mục đích xem xét.
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
C. Phải không ngừng học tập, trau dồi nhận thức và có phương pháp nhận thức đúng.
D. Cả A, B, và C
D
Tiết 40: Văn bản
Bài 3: Em hãy chỉ ra những điểm giống nhau và khác nhau giữa hai truyện “Ếch ngồi đáy giếng” và “Thầy bói xem voi” ?
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 40: Văn bản
* Điểm giống nhau:
* Điểm khác nhau :
Cả 2 truyện đều nêu ra những bài học về nhận thức ( tìm hiểu và đánh giá sự vật, hiện tượng), nhắc người ta không được chủ quan trong việc nhìn sự việc, hiện tượng xung quanh.
- “Ếch ngồi đáy giếng”: nhắc nhở con người ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được kiêu ngạo, coi thường những đối tượng xung quanh.
- “Thầy bói xem voi”: là bài học về phương pháp tìm hiểu sự vật, hiện tượng.
-> Những điểm riêng trong hai truyện bổ trợ cho nhau trong bài học về nhận thức.
Cả hai truyện đều thể hiện rất rõ đặc trưng của truyện ngụ ngôn: Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
THẦY BÓI XEM VOI

Tiết 40: Văn bản
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
I.Tìm hiểu chung về văn bản.
1. Đọc, tóm tắt và từ khó.
2. Thể loại và PTBĐ.
3. Bố cục.
II. Đọc – hiểu nội dùn văn bản.
Các thầy bói xem voi.
2. Các thầy bói phán về voi.
- Sờ bộ phận nói toàn bộ con voi
3. Kết quả của việc xem và phán voi.
- Không ai chịu nghe ai; xô xát; đánh nhau toác đầu, chảy máu.
=>Tô đậm cái sai lầm vì lí sự, thái độ bảo thủ của các thầy bói.
* Bài học:
- Không nên chủ quan trong nhận thức về sự vật, sự việc.
- Khi tìm hiểu về một sự vật, sự việc phải xem xét chúng một cách toàn diện.
III. Tổng kết.
1. Nghệ thuật.
2. Nội dung.
* Ghi nhớ ( SGK )
IV. Luyện tập.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ

- Kể diễn cảm truyện “Thầy bói xem voi”.
Học bài nắm chắc kiến thức cơ bản.
Học thuộc ghi nhớ (sgk/103)
- Chuẩn bị bài danh từ(tiếp)
Xin thân trọng cảm ơn các thầy cô!