Bài 10. Thầy bói xem voi

Tiết 38
Văn bản:
THẦY BÓI XEM VOI
(Truyện ngụ ngôn)
"Nhân buổi ế hàng, năm ông thầy bói ngồi chuyện gẫu với nhau. Thầy cũng phàn nàn không biết hình thù con voi nó thế nào. Chợt nghe ngu?i ư ta nói có voi đi qua, năm thầy chung nhau tiền biếu ngưu?i quản voi, xin cho voi đứng lại để cùng xem. Thầy thì sờ vòi, thầy thì sờ ngà, thầy thì sờ tai, thầy thì sờ chân, thầy thì sờ đuôi."
Sờ vòi
Sờ vòi
Sờ ngà
Sờ đuôi
Sờ tai
Sờ chân
Đoạn, năm thầy ngồi bàn tán với nhau.
Thầy sờ vòi bảo:
- Tưởng con voi nó thế nào, hoá ra nó sun sun như con đỉa.
Thầy sờ ngà bảo:
- Không phải! Nó chần chẫn như cái đòn càn.
Thầy sờ tai bảo:
- Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.
Thầy sờ chân cãi:
- Ai bảo? Nó sừng sững như cái cột đình.
Thầy sờ đuôi lại nói:
- Các thầy nói sai cả. Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Nó sun sun như con đỉa.

Nó chần chẫn
như cái đòn càn
Nó bè bè như cái quạt thóc
Nó sừng sững như cái cột đình.
Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Tưởng con voi như thế nào, hóa ra nó sun sun như con đỉa.
Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn.
Đâu có ! Nó bè bè như cái quạt thóc.
Ai bảo ! Nó sừng sững như cái cột đình.
Các thầy nói không đúng cả. Chính nó tun tủn như cái chổi sể cùn.
Tại sao năm thầy bói đã sờ tận tay vào con voi mà lại có ý kiến trái ngược nhau về nó. Họ đã đúng ở chỗ nào, sai ở chỗ nào?
Câu hỏi thảo luận nhóm
* Điều đúng:
* Sai lầm :

Cả năm thầy đều đúng, nhưng chỉ đúng với từng bộ phận của cơ thể con voi.
Những hình ảnh được miêu tả đầy ấn tượng với những so sánh "sừng sững như cái cột đình".... là chính xác không có gì phải bàn cãi.

Sờ vào một bộ phận của con voi mà đã phán xét đó là toàn bộ con voi.

=> Hình dáng con voi thực sự là tổng hợp những nhận xét của cả năm thầy.

Năm thầy, thầy nào cũng cho là mình nói đúng, không ai chịu ai, thành ra xô xát, đánh nhau toác đầu, chảy máu.
4
3
1
2
5
TRÒ CHƠI: “NHỮNG BÔNG HOA XINH”
Bài tập 1:

Giải thích ý nghĩa của thành ngữ “Thầy bói xem voi” ?
Phê phán cách nhận xét, đánh giá chủ quan, phiến diện; thấy bộ phận mà không thấy toàn thể, không phản ánh đúng bản chất của sự vật.
Bài học chính của truyện “Thầy bói xem voi” là gì?
? Tình huống nào sau đây ứng với thành ngữ “Thầy bói xem voi” ?
Một lần bạn An không soạn bài, lớp trưởng cho rằng bạn ấy học yếu.
Một lần Nam không vâng lời, cậu ấy bị bố mẹ phê bình.
A. Một lần bạn An không soạn bài, lớp trưởng cho rằng bạn ấy học yếu.
C. Bạn A hát không hay, Nam nói rằng bạn ấy không có năng khiếu ca hát.
Tìm thành ngữ có nội dung tương tự như thành ngữ “Thầy bói xem voi” ?
“Thấy cây, chẳng thấy rừng”
“Thầy bói nói mò”
Bạn sẽ nhận được ánh mắt ngưỡng mộ của cả lớp
Bông hoa may mắn
và một tràng pháo tay
Bài tập 2
Em hãy chỉ ra những điểm giống nhau và khác nhau giữa hai truyện “Ếch ngồi đáy giếng” và “Thầy bói xem voi” ?
* Điểm giống nhau:
* Điểm khác nhau :
Cả 2 truyện đều nêu ra những bài học về nhận thức (tìm hiểu và đánh giá sự vật, hiện tượng), nhắc nhở chúng ta không được chủ quan trong việc nhìn sự việc, hiện tượng xung quanh.
- “Ếch ngồi đáy giếng”: nhắc nhở con người ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được kiêu ngạo, coi thường những đối tượng xung quanh.
- “Thầy bói xem voi”: là bài học về phương pháp tìm hiểu, đánh giá sự vật, hiện tượng một cách toàn diện.
-> Những điểm riêng trong hai truyện bổ trợ cho nhau trong bài học về nhận thức.
Cả hai truyện đều thể hiện rất rõ đặc trưng của truyện ngụ ngôn: Mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ, răn dạy chúng ta bài học nào đó trong cuộc sống.