Bài 10. Nhà Lý đẩy mạnh công cuộc xây dựng đất nước

Trường THCS Bình An
LỊCH SỬ 7
Ngày dạy 12/10/2017
Kiểm tra bài cũ
Nhà Tiền Lê đã làm gì để xây dựng nền kinh tế tự chủ?
* Nông nghiệp:
- Quyền sở hữu ruộng đất thuộc về làng xã
- Nhân dân được chia ruộng để cày, cấy -> nộp thuế đi lính, làm lao dịch.
- Khai hoang, chú trọng thủy lợi, tổ chức lễ cày tịch điền
Nông nghiệp được mùa liên tục
* Thủ công nghiệp: Xây dựng một số xưởng thủ công nhà nước
- Xây dựng kinh đô, chùa chiềng phát triển mạnh
Nghề thủ công cổ truyền phát triển hơn trước
* Thương nghiệp: Thống nhất tiền tệ
- Buôn bán trong và ngoài nước được mở rộng
Nền kinh tế tự chủ
- Năm 1005, Lê Hoàn mất Lê Long Đĩnh nối ngôi. Năm 1009 qua đời.
- Triều thần suy tôn Lý Công Uẩn lên làm vua => Nhà Lý thành lập
1. Sự thành lập nhà Lý:
CHƯƠNG II: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ (THẾ KỈ XI-XII )
Tiết 14- Bài 10: NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
Nhà Lý thành lập
trong hoàn cảnh nào?
Sơ lược tiểu sử
Lý Công Uẩn?
a. Hoàn cảnh thành lập:
- Năm 1005, Lê Hoàn mất, Lê Long Đĩnh nối ngôi, năm 1009 thì qua đời.
- Triều thần suy tôn Lý Công Uẩn lên làm vua => Nhà Lý thành lập.
1. Sự thành lập nhà Lý:
CHƯƠNG II: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ (THẾ KỈ XI-XII )
Bài 10: NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
Sau khi lên ngôi vua,
Lý Công Uẩn
đã làm gì?
a. Hoàn cảnh thành lập:
- Năm 1010, Lý Công Uẩn đặt niên hiệu là Thuận Thiên, dời đô về Đại La, đổi tên là Thăng Long.
ĐẠI LA
HOA LƯ
THĂNG LONG
- Năm 1005, Lê Hoàn mất, Lê Long Đỉnh nối ngôi và năm 1009 thì qua đời.
- Triều thần chán ghét nhà Lê đã tôn Lý Công Uẩn lên làm vua. Nhà Lý thành lập.
- Năm 1010, Lý Công Uẩn đặt niên hiệu là Thuận Thiên, dời đô về Đại La, đổi tên là Thăng Long.
1. Sự thành lập nhà Lý:
CHƯƠNG II: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ (THẾ KỈ XI-XII )
Bài 10: NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
a. Hoàn cảnh thành lập:
Tại sao nhà Lý lại
dời đô về Thăng Long?
- Năm 1054, nhà Lý đổi tên nước là Đại Việt, xây dựng chính quyền quân chủ.
Toàn cảnh cố đô Hoa Lư
Toàn cảnh cố đô Hoa Lư
1. Sự thành lập nhà Lý:
CHƯƠNG II: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ (THẾ KỈ XI-XII )
Bài 10: NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
Nhà Lý xây dựng
bộ máy nhà nước
như thế nào?
a. Hoàn cảnh thành lập:
b. Tổ chức bộ máy nhà nước:
+ Chính quyền trung ương:
+ Chính quyền địa phương:
SƠ ĐỒ: BỘ MÁY CHÍNH QUYỀN THỜI LÝ
PHỦ
HUYỆN
HƯƠNG, XÃ
VUA
C�C QUAN VAN
*Trung uong:
* Địa Phương:
QUAN ĐẠI THẦN
CÁC QUAN VÕ
HƯƠNG, XÃ
LỘ
NHÀ TIỀN LÊ NHÀ LÝ
CÁC QUAN VĂN
CÁC QUAN VÕ
HUYỆN
HƯƠNG, XÃ
HƯƠNG, XÃ
VUA
THÁI SƯ
ĐẠI SƯ
CÁC QUAN VĂN
CÁC QUAN VÕ
CHÂU
LỘÄ
TỔ CHỨC BỘ MÁY CHÍNH QUYỀN
VUA
CÁC QUAN ĐẠI THẦN
PHỦ
PHỦ
LỘ
- Năm 1042, ban hành bộ luật Hình thư.
1. Sự thành lập nhà Lý:
CHƯƠNG II: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ (THẾ KỈ XI-XII )
Bài 10: NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
Nhà Lý ban hành
bộ luật nào?
Nêu nội dung
bộ Hình thư?
a. Luật pháp:
2.Luật pháp và quân đội:
Nội dung:
+ Bảo vệ nhà vua và cung điện,
+ Bảo vệ của công và tài sản của nhân dân.
+ Cấm giết mổ trâu bò ->bảo vệ sản xuất nông nghiệp.
1. Sự thành lập nhà Lý:
CHƯƠNG II: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ (THẾ KỈ XI-XII )
Bài 10: NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
Quân đội thời Lý được
tổ chức như thế nào?
a. Luật pháp:
2.Luật pháp và quân đội:
Chia làm hai bộ phận: cấm quân và quân địa phương.
Thi hành chính sách “Ngụ binh ư nông”
- Bao gồm quân bộ và quân thủy; trang bị vũ khí đầy đủ (giáo mác, đao, kiếm, cung, nỏ ...)
b. Quân đội:
Em hiểu thế nào là
chính sách
“ngụ binh ư nông”?
1. Sự thành lập nhà Lý:
CHƯƠNG II: NƯỚC ĐẠI VIỆT THỜI LÝ (THẾ KỈ XI-XII )
Tiết 15- Bài 10: NHÀ LÝ ĐẨY MẠNH CÔNG CUỘC XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC
Nêu chính sách
đối nội, đối ngoại
của Nhà Lý?
a. Luật pháp:
2.Luật pháp và quân đội:
- Đối nội: Gả công chúa, phong chức cho các tù trưởng.
b. Quân đội:
c. Chính sách đối nội, đối ngọai:
- Đối ngoại: Đặt quan hệ bình thường với nhà Tống, Cham-pa.
Nhận Diện Lịch Sử
4
2
1
3
Đây là tượng của nhân vật nào?
Tượng vua Lý Thái Tổ (Lý Công Uẩn)
BACK
Rồng thời Lý
Đây là hình ảnh rồng thời nào?
BACK
Bộ luật Hình Thư. Năm 1042
Bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta có tên là gì? Ra đời năm nào?
BACK
Năm nào nhà Lý dời đô về Thăng Long? Năm 2010 chúng ta kỉ niệm Thăng Long tròn bao nhiêu tuổi?
Năm 1010
Thăng Long tròn 1000 năm tuổi
BACK
DẶN DÒ
1. Học bài phần 1 và 2. Vẽ sơ đồ bài học
2. Soạn bài 11: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075-1077);
- Tìm hiểu âm mưu xâm lược của nhà Tống
- Chủ trương của nhàLý
THĂNG LONG - HÀ NỘI CÓ TỪ BAO GIỜ?
    
      Kể từ khi vua Lý Thái Tổ quyết định dời đô từ Hoa Lư Ninh Bình ra thành Đại La, xây dựng kinh đô mới cho nước Đại Việt. Năm 1010 kinh thành Thăng Long chính thức ra đời đến nay  năm 2010 đúng 1000 năm tồn tại, Thăng Long xứng đáng là nơi đế đô muôn đời cho các bậc đế vương. Với chiếu dời đô lịch sử, vua Lý công Uẩn đã khai sáng cho vùng đất thiêng này.
Giáo dục lịch sử thông qua biển tên đường, tên phố
Thứ Hai, 20/03/2017
Việc làm mới biển tên đường, phố bằng những dòng ghi chú tiểu sử của các danh nhân, anh hùng dân tộc… không chỉ thể hiện nét đẹp văn minh đô thị mà nó là phương pháp giáo dục lịch sử hiệu quả, thiết thực đến mọi tầng lớp nhân dân, nhất là đối với thế hệ trẻ.
Bên cạnh việc phục vụ nhu cầu quản lý đô thị, việc đặt biển tên đường, phố còn là phương pháp giáo dục lịch sử hiệu quả đến mọi tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ. Ảnh Nguyễn Lượng
Xuất hiện trên đường phố Vĩnh Yên thời gian gần đây, những tấm biển ghi tên đường, phố kèm theo thông tin tóm tắt về ngày sinh, ngày mất cùng thân thế sự nghiệp, công trạng của các danh nhân, anh hùng dân tộc….đã nhận được sự quan tâm của nhiều người dân. Từ người già đến các em học sinh, người dân qua đường đều dừng chân ghé đọc những dòng chữ to và rõ ràng được ghi trên tấm biển. Nhiều người, khi đọc xong, còn trao đổi với nhau về cách dạy Sử trên đường khá mới mẻ này. Ông Nguyễn Xuân Tùng, phường Liên Bảo cho rằng: Đây là việc làm hay, có ý nghĩa, bởi tấm biển không chỉ gợi về quá khứ hào hùng của dân tộc gắn liền với những vị danh nhân, mà còn có tác dụng giáo dục lịch sử cho thế hệ trẻ ngày nay. Đây là cách học Sử rất gần gũi, dễ nhớ và dễ đi vào lòng người”.
Đồng quan điểm với ông Tùng, ông Nguyễn Văn Phúc, phường Đống Đa cho biết: Việc gắn biển tên đường như vậy mọi người đi ngang qua, nhất là thanh, thiếu nhi sẽ hiểu thêm về những anh hùng trong lịch sử mà con đường đó được mang tên. Nội dung ghi trên biển cũng hết sức ngắn gọn, dễ hiểu, dễ nhớ. Đây là việc làm cần thiết và cần được nhân rộng trong toàn tỉnh để giáo dục lịch sử của quê hương, đất nước cho thế hệ trẻ ngày nay”.

Những dòng chú thích ngắn gọn dưới mỗi tên đường đã cho mọi người thông tin về vị danh nhân được ghi danh trên tên của con đường, ví dụ như: Lý Thái Tổ (974 – 1028) tức Lý Công Uẩn, lên ngôi vua năm 1009. Năm 1010 dời đô từ Hoa Lư về Thăng Long nay là thủ đô Hà Nội; Nguyễn Thị Giang (1906 - 1930), quê thị xã Phủ Lạng Thương, Bắc Giang. Bà là một nhà hoạt động cách mạng chống thực dân Pháp và là vợ của Nguyễn Thái Học - lãnh tụ của Việt Nam Quốc Dân Đảng…Trên thực tế, nếu không có những ghi chú đó, chắc chắn sẽ không ít người biết vị danh nhân trên biển tên con đường này họ là ai, họ làm gì, ở thời nào và đã có cống hiến gì cho dân tộc, cho đất nước.
Hiểu được lịch sử nước nhà, biết rõ các danh nhân, anh hùng liệt sĩ, người dân mới tôn trọng truyền thống dân tộc, nâng cao tinh thần yêu nước. Em Trần Huyền Trang, học sinh Trường THPT Trần Phú cho biết: “Nhờ những bảng tên đường với những chú thích ngắn gọn, súc tích mà chúng em được biết thêm nhiều những danh nhân, anh hùng, nhân vật lịch sử cũng như các phong trào cách mạng tiêu biểu khác của quê hương, đất nước. Trước đây, những tên mà chúng em ít được tiếp cận trong sách vở như Nguyễn Tư Phúc, Nguyễn Bảo, Nguyễn Thị Giang, Lê Quảng Ba…thì nay, qua những con đường, chúng em lại biết thêm về những công lao của họ. Em nghĩ cách làm này sẽ có tác dụng tích cực, giúp chúng em tiếp thu dễ dàng hơn với môn Lịch sử”.
Cô giáo Nguyễn Thị Minh Hải, giáo viên môn Lịch sử, Trường THPT Chuyên Vĩnh Phúc cho rằng: “Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội và một số tỉnh thành khác đã thay đổi cách viết tên đường phố từ khá lâu, tuy nhiên, đến nay, thành phố Vĩnh Yên mới bắt đầu triển khai, song đây là một thay đổi rất hay và ý nghĩa. Hiện nay, việc học sinh không thích học Lịch sử khiến cho cả xã hội lo ngại về sự quay lưng lại với lịch sử của thế hệ trẻ. Do đó, việc làm mềm những kiến thức lịch sử thông qua phương pháp đặt tên trên các đường phố có chú thích ngắn gọn, rõ ràng, gắn với thực tế địa phương… sẽ giúp các em học sinh nói riêng và giới trẻ nói chung tiếp nhận dễ dàng hơn”.
Hiện nay, toàn thành phố Vĩnh Yên đã lắp đặt 294 biển tên đường có chú thích/235 tuyến đường. Các biển có chú thích đều được thiết kế hai mặt với kích thước rộng 75x60cm. Hầu hết các biển đều được bố trí tại những vị trí thuận lợi cho người quan sát.
Bà Nguyễn Thị Bích Vân, Phó Phòng Quản lý đô thị, thành phố Vĩnh Yên cho biết: “Mục đích của việc triển khai thực hiện đề án đặt, đổi tên đường có chú thích tiểu sử danh nhân lịch sử, danh nhân văn hóa, các nhà chính trị - quân sự lỗi lạc nhằm tôn vinh và ghi nhớ công lao của người đã góp phần trong công cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng đất nước. Đồng thời, qua đó thể hiện nét đẹp văn hóa đường phố và như một cách dạy lịch sử đơn giản, thiết thực, hiệu quả đến tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ”. Mặc dù việc triển khai lắp đặt tên đường phố có chú thích lịch sử đang nhận được nhiều luồng dư luận tốt. Tuy nhiên, trong thời gian tới, thành phố tạm ngưng việc bổ sung biển tên mới trên những tuyến đường còn lại. Bởi dự án vẫn đang trong thời gian thí điểm, việc lắng nghe thêm nhiều chiều hướng dư luận là điều cần thiết.
Việc đặt tên đường, tên phố không chỉ đơn thuần phục vụ nhu cầu quản lý đô thị và nhận biết đường phố, mà còn có tác động đến nhiều lĩnh vực trong đời sống xã hội, tích hợp giá trị lịch sử, văn hóa của địa phương. Hy vọng rằng, cùng với những giá trị mà những biển tên đường, phố mang lại, các cơ quan chức năng sẽ xem xét, lắp đặt đồng bộ trên 100% các tuyến phố, để mỗi người dân hay du khách khi đến với Vĩnh Phúc, sẽ có được những thông tin bổ ích, cảm nhận được lịch sử của địa phương mà mình đã đặt chân đến.