Bài 10. Nhà Lý đẩy mạnh công cuộc xây dựng đất nước

1
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÍ THẦY CÔ
VỀ DỰ GIỜ TIẾT KHXH - LỚP 7A4
2
?Nhà Lý đã làm để bảo vệ chính quyền từ trung ương đến địa phương?
Muốn giữ được an ninh xã hội thì cần có luật pháp bởi vì nếu không có luật pháp thì xã hội không ổn định, xã hội không có sự công bằng. Luật pháp là cán cân công bằng xử phạt những kẻ có tội và bảo vệ những người không có tội. Xã hội càng phát triển đòi hỏi luật pháp càng hoàn chỉnh.
3
?Bộ luật Hình Thư quy định khá chặt chẽ việc gì?
Bộ luật Hình Thư thời Lý quy định khá chặt chẽ việc bảo vệ nhà vua và tài sản của nhân dân, nghiêm cấm việc giết mổ trâu bò, bảo vệ sản xuất nông nghiệp. Những người phạm tội bị xử phạt rất nghiêm khắc.
4
Một số điều quy định trong bộ luật Hình Thư là:
“Lính bảo vệ và sau này cả hoạn quan không tự tiện vào cung cấm. Nếu ai vào sẽ bị tội chết .Người canh giữ không cẩn thận để người khác vào bị tội chết. Cấm dân không được bán con trai, quan lại không được giấu con trai. Những người cầm ruộng đất sau 20 năm được chuộc lại. Trả lại ruộng cho những người đã bỏ không cày cấy, những người trộm trâu bò xử nặng, những người biết mà không báo cũng bị xử nặng…”
5
Nhà vua định các bậc hình phạt, các cách tra hỏi và cho phép người già, hoặc vị thành niên được lấy tiền mà chuộc tội lỗi. Điều lệ cấm không cho mua bán hoàng nam làm nô tì và cấm giết mổ trâu bò, bảo vệ sức kéo.
Theo “Đại Việt sử kí toàn thư”, đời Lý Thái Tông, năm Nhâm Thìn, niên hiệu Sùng Hưng Đại Bảo thứ 4(1052): “Tháng 3, đúc chuông lớn để ở Long Trì cho dân ai có oan ức gì không bày tỏ được thì đánh chuông ấy để tâu lên”.
Đời vua Anh Tông, năm Mậu Dần, niên hiệu Đại Định thứ 19(1158): “Vua cho đặt hòm đồng ở giữa sân, để ai có việc gì thì bỏ thư vào trong ấy”.
6
Thảo luận nhóm:
Câu hỏi : Từ nhận xét trên, em hãy nêu sự cần thiết và tác dụng của bộ luật Hình Thư?

Trước kia việc kiện tụng, xử phạt đều do quan lại đảm trách xử lí, nhiều khi xử quá khắc nghiệt có người bị xử oan ức vì thế vua Lý thấy cần có quy định trong khi xét xử để đảm bảo cho sự công bằng cho mọi người.
Bộ luật Hình Thư ra đời khi nước ta lúc đó chưa có luật là cần thiết và có tác dụng lớn.
7
Trừng trị kẻ xâm phạm của dân
8
?Quân đội nhà Lý gồm mấy bộ phận?
Gồm hai bộ phận : cấm quân và quân địa phương.
9
?Thế nào là chính sách “Ngụ binh ư nông”?
Gửi binh ở nhà nông. Là hàng năm, chia quân sĩ thành phiên thay nhau đi luyện tập và thanh niên đăng kí vào sổ nhưng vẫn ở nhà sản xuất. Khi có chiến tranh triều đình sẽ điều động.
10
Cấm quân
Quân địa phương
11
Thuỷ binh
12
Tượng binh và bộ binh
13





Em có nhận xét gì về tổ chức quân đội của nhà Lý?
14
Em có nhận xét gì về các chủ trương của nhà Lý?
Các chủ trương chính sách của nhà Lý vừa mềm dẻo vừa kiên quyết
15
4.Củng cố:
Câu 1: Nhà Lý ban hành bộ luật “Hình Thư” vào năm nào?
A. Cuối năm 1009
B. Đầu năm 1010
C. Cuối năm 1042
D. Đầu năm 1072
16

Câu 2: Quân đội gồm mấy bộ phận chính?

A. 1 bộ phận
B. 2 bộ phận
C. 3 bộ phận
D. 4 bộ phận
17
18
?
Trong ng�y l? lờn ngụi c?a Tr?n C?nh, t?ng ch? huy Tr?n Th? D? nh?n m?nh: " Hi?n nay, gi?c cu?p d?u n?i, h?a lo?n m?i ng�y m?t tang.nh� Lý suy y?u, th? nu?c nghiờng d?, nguy ng?p nờn chỳa Chiờu Ho�ng khụng th? gỏnh vỏc n?i m?i ?y thỏc cho ch?ng".
Qua cõu núi c?a Tr?n Th? D?, em th?y vi?c nh� Tr?n th�nh l?p l� c?n thi?t trong ho�n c?nh lỳc b?y gi? khụng?
?Em cú nh?n xột gỡ v? s? th�nh l?p nh� Tr?n?


19
Bộ máy nhà Trần được thiết lập như thế nào?
Chia làm 2 bộ phận:
+ Trung ương
+ Địa phương
Trung ương
+ Đứng đầu là Vua
+ Trên Vua là Thái Thượng Hoàng
+ Các quan văn, võ thuộc họ Trần
Địa phương
+ Cả nước chia 12 lộ
+ Phủ
+ Châu, Huyện
+ Xã
Em hãy vẽ sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần?
9/4/2018
20
Bộ máy TW
Bộ máy Địa Phương
21
Thái Thượng Hoàng
Vua
Q.văn
Q.võ
12 Lộ
Phủ
Châu, Huyện
Xã
Bộ máy TW
Bộ máy Địa Phương
Một số chức quan
9/4/2018
22
Bộ máy nhà nươc thời Trần
có gì khác so với thời Lí?
BMNN thời Trần Khác thời Lí:
+ Chế độ Thái Thượng Hoàng.
+ Quy củ và đầy đủ hơn.
+ Đặt thêm một số cơ quan.
+ Các chức quan do họ Trần
nắm giữ
23
 Chế độ quân chủ TW tập quyền được hoàn chỉnh và chặt chẽ hơn.
9/4/2018
24