Bài 10. Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921 - 1941)

Trung Tâm GDTX Bắc Mê
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY GIÁO,
CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ DẠY CỦA LỚP 11B


Môn Lịch sử
Giáo viên: Tạ Huy Nam
Kiểm tra bài cũ.
Câu hỏi1: Hoàn cảnh lịch sử nước Nga trước cách mạng?
Câu hỏi 2: Ý nghĩa cách mạng tháng Mười Nga 1917?
Tiết 11. Bài 10: Liên Xô xây dựng chủ nghĩa xã hội (1921-1941)
1) Chính sách kinh tế mới
a) Hoàn cảnh lịch sử:
- Về chính trị: không ổn định, cách lực lượng phản cách mạng điên cuồng chống phá gây bạo loạn ở nhiều nơi.
- Về kinh tế: chính sách Cộng sản thời chiến không còn phù hợp (kìm hãm nền kinh tế) khiến nhân dân bất bình
Nước Nga Xô viết lâm vào khủng hoảng. Tháng 3/1921 Đảng Bôn-sê-vic quyết định thực hiện Chính sách kinh tế mới do Lê Nin đề xướng.

Sau chến tranh Liên xô rơi vào tình thế khó khăn như thế nào?

I- Chính sách kinh tế mới và công cuộc khôi phục kinh tế (1921-1925)
- Nội dung Chính sách kinh tế mới:
+ Trong nông nghiệp ban hành thuế nông nghiệp
+ Trong công nghiệp: Nhà nước khôi phục công nghiệp nặng, tư nhân hoá các xí nghiệp dưới 20 công nhân, khuyến khích vốn dầu tư từ nước ngoài.
Thực chất là kinh tế do nhà nước độc quyền sang nền kinh tế nhiều thành phần do nhà nước kiểm soát.
Cả lớp chia thành 3 nhóm. Công việc của các nhóm như sau:
Nhóm 1: Tìm hiểu các nội dung của chính sách kinh tế mới
Nhóm 2: Tìm hiểu ý nghĩa, tác động của Chính sách mới đối với Liên Xô
Nhóm 3: So sánh Chính sách kinh tế mới với chính sách Cộng sản thời chiến
- Tác dụng của Chính sách kinh tế mới:

+ Thúc đẩy nền kinh tế quốc dân chuyển biến rõ rệt, giúp nhân dân Nga vượt qua khó khăn, hoàn thành khôi phục kinh tế.
+ Là bài học đối với công cuộc xây dựng của một số nước Xã hội chủ nghĩa.
2. Sự thành lập Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết
Tháng 12/1922, Đại Hội Xô viết toàn Nga tuyên bố thành lập Liên bang Cộng hoà xã hội Xô viết ( Liên Xô).
Ban đầu, Liên xô gồm 4 nước Cộng hoà. Năm 40 có thêm 11 nước.
Tháng 1/1924 Lê-nin mất, Xtalin lên thay tiếp tục lãnh đạo Liên xô.
- Vì sao phải thành lập Liên bang?
- Việc thành lập Liên bang có ý nghĩa gì?
- Liên bang gồm bao nhiêu nước?
II- Công cuộc xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở Liên xô (1925-1941)
Những kế hoạch 5 năm đầu tiên
Trong công nghiệp: thực hiện công nghiệp hoá Xã hội chủ nghĩa
Mục đích: đưa đất nước Liên xô trở thành một nước công nghiệp, có những ngành công nghiệp chủ chốt.
Tại sao Liên xô phải công nghiệp hoá?

Mục đích công nghiệp hoá ở Liên xô?

- Biện pháp và kết qủa thực hiện?

Kết quả:
Năm 1937 sản lượng công nghiệp chiếm 77,4% tổng sản phẩm thu nhập quốc dân
Trong nông nghiệp: ưu tiên tập thể hoá nông nghiệp, đưa 91 nông hộ với 90% diện tích đất canh tác vào nền nông nghiệp tập thể hoá.
Văn hoá-giáo dục: thanh toán nạn mù chữ, phát triển mạng lưới giáo dục ở các bậc trung học cơ sở .
Từ năm 1937, Liên xô tiếp tục thực hiện kế hoạch 5 năm lần thứ 3. Tháng 6/ 1941 Đức tấn công Liên xô và kế hoạch này bị gián đoạn.
Một số hạn chế :
- Vi phạm nguyên tắc tự nguyện trong tập thể hoá nông nghiệp, nóng vội , đốt cháy giai đoạn để xây dựng Chủ nghĩa xã hội.
Ý nghĩa:
- Công cuộc xây dựng Chủ nghĩa xã hội ở Liên xô 1925-1941 đạt được những thành tựu to lớn, tạo nên những biến đổi nhiều mặt, có lợi cho nhân dân, củng cố quốc phòng bảo vệ vững chắc Tổ quốc.

2. Quan hệ ngoại giao của Liên xô *
Liên xô đã từng bước xác lập ngoại giao với một số nước láng giềng châu Á và châu Âu.
Từng bước phá vỡ chính sách bao vây cấm vận, cô lập kinh tế ngoại giao của các nước đế quốc.
Năm 1925 Liên xô thiết lập quan hệ ngoại giao với 20 nước trên thế giới, đặc biệt là đặt quan hệ ngoại giao với Mĩ năm 1933.
Hãy cho biết trong năm 1921-1941 Liên xô thi hành những chính sách ngoại giao như thế nào?
Liên xô đã gặt hái những thành công ngoại giao lớn nào?
Hãy làm nhanh các bài tập trắc nghiệm sau:
“NEP” là cụm từ viết tắc của
Chính sách cộng sản thời chiến
Các kế hoạch kinh tế 5 năm đầu tiên của Liên xô
Lên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết
Chính sách kinh tế mới
2. Chính sách kinh tế mới do Lê-nin khởi xướng vào
A. Tháng 12 năm 1919
B. Tháng 10 năm 1920
C. Tháng 3 năm 1921
D. Tháng 3 năm 1922
3. Nội dung cơ bản chủ “Chính sách kinh tế mới” mà Nga thực hiện là
nhà nước nắm độc quyền kinh tế về mọi mặt
nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp, trưng thu lương thực thừa của nhân dân
tạo ra nền kinh tế nhiều thành phần, nhưng vẫn đặt dưới sự kiểm soát của nhà nước
thi hành chế độ lao động cưỡng bức đối với mọi công dân.
4. Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết được thành lập vào
tháng 3/1921
tháng 12/1920
tháng 12/1922
Tháng 10/1923
Dặn dò:
Về nhà học bài cũ
Tìm hiểu bài mới, bài11 và tập trả lời các câu hỏi cuối mỗi mục của bài.