Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

GV: Tr?n Th? Thựy Linh
Ngữ văn 6
Năm học 2009 - 2010
TRƯỜNG THCS TẬP SƠN
KIỂM TRA BÀI CŨ
1)Truyện truyền thuyết là ?
1) Truyền thuyết là loại truyện dân gian kể về các nhân vật và sự kiện có liên quan tới lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo.
Truyền thuyết thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối nhân vật và sự kiện lịch sử
2) Truyện cổ tích là gì?
2) Cổ tích là loại truyện dân gian kể về cuộc đời và số phận của một số kiểu nhân vật quen thuộc như: nhân vật bất hạnh, nhân vật dũng sĩ, nhân vật thông minh, nhân vật có tài năng kì lạ, nhân vật ngốc nghếch…
Truyện cổ tích thường có yếu tố hoang đường, thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của lẽ phải.

ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 39 - Văn bản:
I. KHÁI NIỆM TRUYỆN NGỤ NGÔN
* Em hiểu ngụ ngôn là gì?

Truyện ngụ ngôn là truyện kể có cốt truyện, mượn chuyện loài vật, đồ vật, hoặc chính con người đề nói bóng gió, kín đáo về chuyện con người …
* Thế nào là truyện ngụ ngôn?
Ngụ ngôn là ngụ ý để người nghe, người đọc tự suy nghĩ mà hiểu.
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 39 - Văn bản:
I. KHÁI NIỆM TRUYỆN NGỤ NGÔN:
- Truyện ngụ ngôn:
+ Là loại truyện kể , bằng văn xuôi hoặc văn vần.
+ Mượn chuyện nhỏ về loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người.
+ Nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
II. TÌM HIỂU CHUNG:
- Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. Xung quanh nó chỉ có vài con nhái, cua, ốc bé nhỏ. Hàng ngày nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả giếng, khiến các con vật kia rất hoảng sợ. Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.
- Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên, tràn bờ, đưa ếch ta ra ngoài.
- Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng kêu ồm ộp. Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.
(Theo Minh h?nh và Phan Hồng Sơn )

Tóm tắt nội dung văn bản.
-Có một con ếch sống lâu năm trong một cái giếng nó cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bằng chiếc vun và nó thì oai như một vị chúa tể.
- Một năm nọ, do trời mưa lớn đưa ếch ta ra ngoài. Quen thói củ nó nghênh ngang đi khắp mọi nơi chẳng thèm để ý đến những vật xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.
* Về bố cục, văn bản chia làm mấy phần? Nêu nội dung từng phần?
Văn bản chi làm hai phần :
Phần 1: Từ đầu … như một vị chúa tể: Ếch khi ở trong giếng.
Phần 2: Một năm nọ …… giẫm bẹp : Ếch khi ra ngoài giếng
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 39 - Văn bản:
I. KHÁI NIỆM TRUYỆN NGỤ NGÔN:
II. TÌM HIỂU CHUNG:
III. PHÂN TÍCH VĂN BẢN.
1. Ếch khi ở trong giếng :


Em nhận thấy “ếch” là danh từ chung hay danh từ riêng?
Là danh từ chung
Câu mở đầu truyện dùng để làm gì?
=> Là câu giới thiệu
Câu giới thiệu này có gì đặc biệt?
=> Chỉ sự tồn tại của ếch trong đáy giếng
Khi ở trong giếng ếch có suy nghĩ như thế nào?
=> Ếch tưởng bầu trời trên đầu bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.
Từ những chi tiết trên em có nhận xét gì về môi trường, tầm nhìn và mọi vật xung quanh của ếch?
-Môi trường: Chật hẹp, tù túng.
Tầm nhìn: Hạn hẹp -> ít hiểu biết.
- Thái độ: Chủ quan, kêu ngạo.
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 39 - Văn bản:
I. KHÁI NIỆM TRUYỆN NGỤ NGÔN:
II. TÌM HIỂU CHUNG:
III. PHÂN TÍCH VĂN BẢN.
1. Ếch khi ở trong giếng :
2. Ếch khi ra ngoài giếng:
-Môi trường: Chật hẹp, tù túng.
Tầm nhìn: Hạn hẹp -> ít hiểu biết.
- Thái độ: Chủ quan, kêu ngạo.
Vì sao ếch được ra ngoài?
Vì trời mưa lớn, nước dềnh lên đưa ếch ta ra ngoài.
Điều gì đã xảy ra với ếch?
Bị trâu giẫm bẹp do quen thói cũ.
Vì sao ếch phải chịu kết cục như vậy?
Do tính kêu ngạo, chủ quan.
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 39 - Văn bản:
I. KHÁI NIỆM TRUYỆN NGỤ NGÔN:
II. TÌM HIỂU CHUNG:
III. PHÂN TÍCH VĂN BẢN.
1. Ếch khi ở trong giếng :
2. Ếch khi ra ngoài giếng:
IV. TỔNG KẾT
- Bị trâu giẫm bẹp do quen thói cũ.
- Do tính kêu ngạo, chủ quan.
* Em thấy truyện này có gì đặc sắc về nghệ thuật?
=> Truyện ngắn gọn, lời kể hóm hỉnh, hài hước nhưng sâu sắc.
* Truyện ngụ ngôn này nhằm nêu lên bài học gì? ( khuyên nhủ, răn dạy điều gì?)
Truyện :
- Ngụ ý phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà lại huênh hoang.
- Khuyên nhủ con người cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình không nên chủ quan, kêu ngạo.
- Thành ngữ “ếch ngồi đáy giếng”.
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 39 - Văn bản:
I. KHÁI NIỆM TRUYỆN NGỤ NGÔN:
II. TÌM HIỂU CHUNG:
III. PHÂN TÍCH VĂN BẢN.
IV. TỔNG KẾT
- Ngụ ý phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà lại huênh hoang.
- Khuyên nhủ con người cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình không nên chủ quan, kêu ngạo.
- Thành ngữ “ếch ngồi đáy giếng”.
iv. Luyện tập:
Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng _____ _______ mà nó thì oai như một vị _____ ___ .
Nó _______ ______ nhìn lên bầu trời chả thèm để ý đến xung quanh nên bị một con trâu đi qua _____ _____.
Hai câu văn quan trọng nêu lên nội dung ý nghĩa truyện:
chiếc vung
chúa tể
nhâng nháo
giẫm bẹp
Bài tập 1: (SGK - 101)
3
Đọc truyện sau đây và cho biết truyện khuyên chúng ta bài học gì?
Chú gà ngốc nghếch
Một ngày, một chú gà đứng cạnh bờ ao nhìn những chú vịt bơi qua. Nó ước ao cũng có thể bơi được như vịt. Nhưng mẹ nó đã nói rằng bàn chân, cánh và lông vũ của nó không được cấu tạo để bơi. Bà cảnh cáo nó không được đi gần bờ ao, vì nó có thể ngã xuống nước và chết đuối. Nhưng vì muốn được giống như những con vịt, gà ta lao thẳng xuống ao và sau đó thì đã quá muộn. Chú gà đáng thương đã bị chết đuối.
thảo luận:
1. Truyện "Chú gà ngốc nghếch":
Không lắng nghe ý kiến của người khác
có thể bị trả giá đắt.
Củng cố
Kể
lại
truyện
Em rút ra được bài học gì từ cách sống và cái chết của ếch?
Dặn dò về nhà:
Soạn bài: "Thầy bói xem voi" theo gợi ý câu hỏi sgk.
Làm bài tập số 2