Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

Tiết 37 - Văn bản:
(Truyện ngụ ngôn)
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
I. Tìm hiểu chung:
1. Thể loại: Truyện ngụ ngôn
* Khái niệm truyện ngụ ngôn ( SGK/100)
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
Ngụ: Hàm chứa ý kín đáo
Ngôn: Lời nói.
=> Ngụ ngôn: Nguyên nghĩa là lời nói có ngụ ý, tức lời nói có ý kín đáo để người đọc, người nghe tự suy ra mà hiểu.
NGỤ NGÔN
Truyện ngụ ngôn
Đối tượng – nội dung
Mượn truyện đồ vật, loài vật hoặc chính con người để nói bóng gió kín đáo chuyện con người.
Mục đích: Khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
:Hình thức Truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần.
I. Tìm hiểu chung:
1. Thể loại: Truyện ngụ ngôn:
2. Hình thức:
Văn xuôi
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
* Chuyển thể truyện ngụ ngôn “ Ếch ngồi đáy giếng” thành một bài thơ:
Ếch ngồi đáy giếng
Có con ếch sống lâu Một năm nọ mưa về
Trong một cái giếng nọ Giếng kia tràn đầy nước
Xung quanh nó chỉ có Ếch chẳng cần cất bước
Vài cua ốc, bãi rêu. Mà vẫn được ra ngoài.

Ếch ta cất tiếng kêu Ếch nghênh ngang đi lại
Làm vang động cả giếng Ồm ộp nó kêu to
Cua ốc không lên tiếng Nhâng nháo đi tự do
Làm ếch tưởng mình tài. Bị trâu qua giẫm bẹp.

Chú ếch không ra ngoài
Nghĩ trời như vung nhỏ
Còn nó thì oai to
Như một vị chúa tể.
* Các nhà sáng tác ngụ ngôn nổi tiếng thế giới:
- Ê-dốp (Hi lạp - cổ đại)
- Phe-đơ-rơ (Lamã - cổ đại)
- Trang Tử - Liệt Tử (Trung Hoa -Cổ đại)
- La-phông-ten (Pháp-TK XVII)
- Crư-lốp (Nga - TK XIX)
TRUYỆN NGỤ NGÔN
ở Việt Nam, truyện ngụ ngôn là sáng tác dân gian do nhà văn hoá Nguyễn Văn Ngọc và nhiều giáo sư, nhà nghiên cứu sưu tầm.
Đeo nhạc cho mèo
Thầy bói xem voi
Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng
Ếch ngồi đáy giếng
TRUYỆN NGỤ NGÔN
ở Việt Nam, truyện ngụ ngôn là sáng tác dân gian do nhà văn hoá Nguyễn Văn Ngọc và nhiều giáo sư, nhà nghiên cứu sưu tầm.
* Chùm truyện ng? ngụn lớp 6 gồm:
+ ếch ngồi đáy giếng
+ Thầy bói xem voi
+ Đeo nhạc cho mèo
+ Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng
Kể lại chuyện bằng lời văn của em.
Ếch là động vật lưỡng cư, vừa sống ở trên cạn, vừa sống dưới nước. Chúng đẻ trứng dưới nước. Sau đó những quả trứng này sẽ nở thành nòng nọc. Nòng nọc sẽ tiếp tục sống dưới nước cho đến khi chúng phát triển thành một con ếch trưởng thành.
I. Tìm hiểu chung:
1. Khái niệm truyện ngụ ngôn:
2. Hình thức:
Văn xuôi
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
3. Đọc – hiểu chú thích:
Chú thích:
1.Giếng: hố đào thẳng đứng, sâu xuống lòng đất, dùng để lấy nước .
2. Chúa tể: kẻ có quyền lực cao nhất, chi phối những kẻ khác.
3.Nghênh ngang: bất chấp trật tự, bất chấp quy định, gây trở ngại cho việc đi lại.
4.Nhâng nháo: ngông nghênh, không coi ai ra gì.
I. Tìm hiểu chung:
1. Khái niệm truyện ngụ ngôn:
2. Hình thức:
Văn xuôi
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
3. Đọc – hiểu chú thích:
4. Bố cục: 2 phần
BỐ CỤC
Phần 1: Từ đầu ? chúa tể
Phần 2: Phần còn lại
Nguyên nhân
Kết quả
Ếch khi ở ngoài giếng
Ếch khi ở trong giếng
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Nhân vật con ếch:
a. Khi ở trong giếng:

- Môi trường sống: Chật hẹp, ko thay đổi, tù túng.
- Thái độ: Huênh hoang, ko coi ai ra gì, oai như một vị chúa tể.
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
=> Môi trường sống hạn hẹp khiến người ta ít hiểu biết, kiêu ngạo, ko biết thực chất về mình.
- Tính cách: Chủ quan, kiêu ngạo
b. Khi ra ngoài giếng:
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
- Tình huống:
Mưa to, nước tràn giếng đưa ếch ra ngoài.
- Môi trường sống: Mở rộng hơn, luôn thay đổi.
- Thái độ: Nghênh ngang, nhâng nháo, ko thèm để ý xung quanh.
- TÝnh c¸ch: Chñ quan, coi th­êng tÊt c¶.
c. Hậu quả:
- Bị trâu giẫm bẹp.
=> Chủ quan kiêu ngạo sẽ phải trả giá đắt.
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
Qua truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng”, em rút ra được những bài học gì?
THẢO LUẬN NHÓM:
2. Bài học:
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Nhân vật con ếch:
- Hoàn cảnh sống hạn hẹp -> Ảnh hưởng đến nhận thức.
- Ko được chủ quan, kiêu ngạo -> Trả giá rất đắt.
- Phải biết hạn chế của mình -> Mở rộng tầm hiểu biết.
2. Bài học:
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Nhân vật con ếch:
3. Ý nghĩa:
- Phê phán nh?ng kẻ hiểu biết hạn hẹp nhưng huyênh hoang.
- Khuyên nhủ người ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết, không được chủ quan, kiêu ngạo.
- Xây dựng hình tượng gần gũi với đời sống.
- Cách nói bằng ngụ ngôn, giáo huấn tự nhiên, đặc sắc.
- Cách kể bất ngờ hài hước, kín đáo.
1. Nghệ thuật:
Tiết 37 – Văn bản: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
(Truyện ngụ ngôn)
III. Tổng kết:
2. Nội dung: Ghi nhớ ( SGK/101)
- Phê phán những kẻ hiểu biết nông cạn mà lại huyênh hoang.
- Khuyên nhủ con người phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được chủ quan , kiêu ngạo.
Hướng dẫn về nhà
Tìm đọc thêm một số truyện ngụ ngôn Việt Nam.
- Làm bài tập phần: Luyện tập (tr 101).
Soạn bài “ Thầy bói xem voi”