Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

TRƯỜNG THCS MINH TRÍ
Môn : Ngữ văn 6
Ếch ngồi đáy giếng
( Truyện ngụ ngôn)
Điền nội dung thích hợp vào bảng sau :
- Hình thức:
-Nhân vật:
-ý nghĩa:
Kể bằng văn xuôi hay văn vần
Mượn truyện đồ vật,loài vật
hoặc chính con người
Khuyên nhủ răn dạy một bài học
nào đó trong cuộc sống
So sánh sự giống nhau và khác nhau giữa truyện ngụ ngôn và truyện cổ tích ?
* Giống nhau :
* Khác nhau :
-Cùng thể loại truyện dân gian
-Được kể bằng văn xuôi hay văn vần
-Cùng có các yếu tố hoang đường
-Nhân vật trong truyện cổ tích : Chủ yếu kể về cuộc đời những nhân vật là người
-Ý nghĩa : Thể hiện niềm tin, ước mơ của nhân dân, ca ngợi cái tốt , phê phán cái xấu,sự bất công trong xã hội
Giải thích từ khó :
-Kẻ có quyền lực cao nhất,
chi phối những kẻ khác
- Ngông nghênh, không coi ai ra gì.
- (Nước) dâng cao
Bố cục : 2 phần
-P1 : ?ch s?ng trong gi?ng
" T? d?u .nhu m?t chỳa t? "
-P2 : ?ch ra kh?i gi?ng
" Ph?n cũn l?i "
Câu văn vừa giới thiệu nhân vật, vừa giới thiệu không gian sống của nhân vật
" Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ"
Là câu chủ đề của đoạn văn.

Là câu mở truyện: có vai trò giới thiệu nhân vật
và hoàn cảnh nhân vật
Theo em hiểu giếng là một không gian sống như thế nào ?
Suy nghĩ của ếch :
- Thấy mình oai như một vị cúa tể.
Vì:
-ếch thường kêu ồm ộp, tiếng kêu trong không
chật hẹp và sâu cho nên càng vang động


-Những con vật xung quanh rất hoảng sợ mỗi lần
nghe tiếng kêu ấy vì vây ếch tự cho mình là oai vệ
hùng mạnh
Bậc nhất, như một vị chúa tể
Qua đó em thấy những đặc điểm gì trong tính cách của ếch ?
Những đặc tính riêng của loài ếch :
- ếch thích sống ở môi trường nước , nơi ẩm thấp
Những loài vật xung quanh của ếch thường là:
Cua, cá, ốc, nhái.
-Rất lạ lẫm khi sống trên bờ.
Từ những sự việc liên quan đến loài ếch, câu chuyện còn gợi chúng ta liên tưởng tới môi trường sống và cách sống của con người như thế nào ?
Môi trường sống hạn hẹp
Dễ khiến người ta kiêu ngạo
Không biết thực chất về mình
Vì sao ếch lại có thái độ như thế ?
Sống lâu ngày ở một môi trường chật hẹp, không có
kiến thức về thế giới rộng lớn
ếch cứ tưởng mình vẫn còn oai như còn ở trong giếng
Nên vẫn giữ thói quen cũ nghêng ngang, nhâng nháo,
chẳng thèm nhìn, chẳng thèm để ý đến xung quanh.
Mượn chuyện của ếch dân gian muốn khuyên con người điều gì ?
Lời khuyên:
-Đề cao mình quá,không nhận thức rõ
giới hạn của mình sẽ thất bại thảm hại
-Nên mở rộng tầm mắt, mở rộng kiến thức,
không nên chủ quan kiêu ngạo
Bên cạnh lời khuyên ấy truyện còn ngụ ý phê phán điều gì trong cuộc sống của con người ?
Phê phán:
Những kẻ hiểu biết hạn hẹp,
nhưng lai huênh hoang,
hợm hĩnh
Hai câu văn quan trọng nhất :
Bài tập1:
Tìm hai câu trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất trong việc thể hiện nội dung , ý nghĩa của chuyện ?
-“ Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể ”.
-“ Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời , chẳng thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp ”.
Bài tập2:
Ếch bị tai họa là do ếch gây ra hay do ai gây ra ?
Do cách nhìn nhỏ hẹp, do cách sống hợm mình,
kiêu ngạo mà ếch tự chuốc vạ vào thân.
B. Do con trâu đi qua giẫm bẹp.
C. Do trời, do số mệnh, do vận đen.
D. Do mới đến xứ lạ , mà gặp nạn.
Bài tập 3:
Tính chất nổi bật của chuyện ngụ ngôn là gì ?
A. ẩn dụ, kịch tính
B. Gắn với hiện thực
C. Lãng mạn
D. Tưởng tượng kì ảo
Bài tập 4:
Mục đích chủ yếu của truyện ngụ ngôn là gì ?
Kể
chuyện
Thể hiện
cảm
xúc
Gửi
Gắm
Ý Tưởng,
Bài học

Truyền
Đạt
Kinh
Nghiệm
Gửi
Gắm
Ý Tưởng,
Bài học

Môi trường sống nhỏ hẹp, tù túng , hạn chế sự hiểu biết thế giới xung quanh
Sống lâu trong một môi trường nhỏ bé, tù túng, sự hiểu biết trở nên nông cạn, hạn hẹp. Từ đó dễ nảy sinh tâm lý chủ quan kiêu ngạo
Khi thay đổi môi trường sống, cần phải thận trọng , khiêm tốn tìm hiểu để thích nghi
Sự khuyên bảo, nhắc nhở con người ở mọi lĩnh vực nghề nghiệp, mọi nơi, mọi lúc cần cảnh giác với sự nông cạn, hồ đồ, chủ quan và kiêu ngạo.

A. Đúng B. Sai


Những bài học sau có thể gợi ra qua truyện “Ếch ngồi đáy giếng”