Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

GV: Nông Ngọc Khuy
Truyện Dân gian
Truyền thuyết
Truyện cổ tích
Cho các văn bản:
Sọ Dừa; Thánh Gióng; Bánh chưng, bánh giầy; Thạch Sanh; Thầy bói xem voi; Đeo nhạc cho mèo; Sự tích Hồ Gươm; Con rồng cháu tiên; Em bé thông minh; ếch ngồi đáy giếng; Cây bút thần; Ông lão đánh cá và con cá vàng; Sơn tinh, Thuỷ tinh; Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.



? Hãy chỉ ra các văn bản thuộc hai thể loại đó?

Truyền thuyết
Truyện cổ tích
1. Con rồng cháu tiên
2. Bánh chưng, bánh giầy
3. Thánh Gióng
4. Sơn Tinh, Thuỷ Tinh
5. Sự tích Hồ Gươm
1. Thạch Sanh
2. Sọ Dừa
3. Em bé thông minh
4. Cây bút thần
5. ông lão đánh cá và con cá vàng
Truyện dân gian

ếch ngồi đáy giếng; Thầy bói xem voi; Đeo nhạc cho mèo; Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.

Tiết 37- Văn bản
Truyện ngụ ngôn

I- Đọc hiểu văn bản.
1- Đọc và kể tóm tắt.
2- Chú thích:
* Truyện ngụ ngôn:
- H×nh thøc:
- Đối tượng:
- Mục đích:
truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần.

mượn truyện đồ vật, loài vật hoặc chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người.

khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.

3- Bố cục của văn bản.
Chia làm hai phần:
Phần 1: Từ đầu-> như một vị chúa tể:
ếch khi ở trong giếng.
Phần 2: Còn lại:
ếch khi ra khỏi giếng.
4- Phân tích.
a) ếch khi ở trong giếng.
? Cuộc sống trong giếng của ếch là cuộc sống như thế nào?
- Cuộc sống: đơn giản, chật hẹp, trì trệ.
? Trong môi trường ấy ếch ta tự thấy mình như thế nào?
- Oai như một vị chúa tể, xem bầu trời chỉ bằng cái vung.
? Điều đó cho thấy đặc điểm gì trong tính cách của ếch?
-> Hiểu biết nông cạn nhưng lại huênh hoang.
? ở đây chuyện về ếch nhưng nhằm ám chỉ điều gì về con người?
=> Môi trường hạn hẹp dễ khiến người ta kiêu ngạo, không biết thực chất về mình.
4- Phân tích.
a) Khi ếch ở trong giếng.

- Cu?c s?ng: don gi?n, ch?t h?p, trỡ tr?.
- Oai nhu m?t v? chỳa t?, xem b?u tr?i ch? b?ng cỏi vung.
? Hi?u bi?t nụng c?n nhung l?i huyờnh hoang.
? Mụi tru?ng h?n h?p d? khi?n ngu?i ta kiờu ng?o, khụng bi?t th?c ch?t v? mỡnh
b) Khi ếch ra khỏi giếng.
? Có gì thay đổi trong hoàn cảnh sống của ếch?
- Không gian: rộng lớn.
? Những cử chỉ nào của Ếch chứng tỏ Ếch không nhận ra sự thay đổi đó?

- Cử chỉ: nhâng nháo, chả thèm để ý đến xung quanh.
? Tại sao Ếch lại có thái độ “nhâng nháo” và “chả thèm để ý” như thế?

-> Kiêu ngạo, chủ quan.
? Kết cục chuyện gì đã xảy ra với Ếch?

- Kết cục: bị trâu giẫm bẹp.
? Mượn sự việc này, dân gian muốn khuyên con người điều gì?


 Không nhận thức rõ giới hạn của mình sẽ bị thất bại thảm hại.

4. Phân tích:
b) Ếch khi ra khỏi giếng:
- Không gian: Rộng lớn.
- Cử chỉ: nhâng nháo, chả thèm để ý đến xung quanh.
 Kiêu ngạo, chủ quan.
- Kết cục: bị trâu giẫm bẹp.
 Không nhận thức rõ giới hạn của mình sẽ bị thất bại thảm hại.


c) ý nghĩa.
? Theo em, truyện "Êch ngồi đáy giếng"
ngụ ý phê phán điều gì, khuyên răn điều gì?

- Phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà lại huyênh hoang.
- Khuyên nhủ con người phải biết mở rộng tầm hiểu biết trong mọi hoàn cảnh; không được chủ quan, kiêu ngạo.

? Em hiểu gì về nghệ thuật của truyện?
- Nghệ thuật: ẩn dụ.
4- Phân tích.
c) ý nghĩa:
- Phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà lại huyênh hoang.
- Khuyên nhủ con người phải biết mở rộng tầm hiểu biết trong mọi hoàn cảnh; không được chủ quan, kiêu ngạo.
- Nghệ thuật: Ẩn dụ.

* Ghi nhớ: SGK- 101
Bài tập 1:
Hãy tìm hai câu văn trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của truyện?

Trả lời: Hai cõu van quan tr?ng:
-"?ch c? tu?ng b?u tr?i trờn d?u ch? bộ b?ng chi?c vung v� nú thỡ oai nhu m?t v? chỳa t?".
- " Nú nhõng nhỏo dua c?p m?t nhỡn lờn b?u tr?i, ch? thốm d? ý d?n xung quanh nờn dó b? m?t con trõu di qua gi?m b?p".

Bài tập 2: Mục đích chủ yếu của truyện ngụ ngôn là gì?



Dặn dò về nhà
- Bài cũ: Học
thuộc phần
Ghi nhớ
(SGK- 101).
Bài mới: Soạn
bài: Thầy
bói xem voi.