Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

Giáo viên : Nguyễn Thanh Thủy
Trường thcs cẩm thành
Kiểm tra bài cũ
A,Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống
-Truyền thuyết : là lọai truyện dân gian kể về các . . . . . . . . . . . . . có liên quan đến lịch sử thời quá khứ,thường có yếu tố . . . . . . . . . . . .Truyền thuyết thể hiện . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . của nhân dân với các sự kiện và nhân vật lịch sử được kể.
- . . . . . . . . . . . . . : là loại truyện dân gian kể về cuộc đời một số kiểu nhân vật quen thuộc,truyện cổ tích thường có . . . . . . . . . . . . . . . . . . thể hiện ước mơ,niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của . . . . . . . . . . . . . . .. . ., cái tốt đối với cái xấu,sự công bằng với sự bất công.

nhân vật và sự kiện
tưởng tượng kỳ ảo
thái độ và cách đánh giá
Truyện cổ tích
yếu tố hoang đường
cái thiện đối với cái ác
B.Cho các văn bản sau : Con rồng cháu tiên; Thạch Sanh; Cây bút thần; Sọ Dừa; Sự tích Hồ Gươm; Thánh Gióng; Em bé thông minh; Bánh chưng, bánh dày; Sơn Tinh, Thủy Tinh; Ông lão đánh cá và con cá vàng;
Em hãy chỉ ra văn bản nào thuộc thể loại truyền thuyết văn bản nào thuộc thể loại cổ tích?
Truyện dân gian

Truyền thuyết
Truyện cổ tích
1. Con rồng cháu tiên
2. Bánh chưng, bánh giầy
3. Thánh Gióng
4. Sơn Tinh, Thuỷ Tinh
5. Sự tích Hồ Gươm
1. Thạch Sanh
2. Sọ Dừa
3. Em bé thông minh
4. Cây bút thần
5. ông lão đánh cá và con cá vàng
Chú bé chăn cừu
Con quạ thông minh
ếch ngồi đáy giếng
Câu chuyện bó đũa

Thỏ và rùa

Ve sầu và kiến


(Truyện ngụ ngôn)
Tiết 39 Văn bản
I,Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
Truyện ngụ ngôn là loại truyện kể,bằng văn xuôi hoặc văn vần,mượn chuyện về loài vật,đồ vật hoặc chính con người để nói bóng gió kín đáo chuyện con người,nhằm khuyên nhủ,răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.

Tiết 39
Ếch ngồi đáy giếng
+Hình thức:

+Nhân vật:

+Nôi dung phản ánh:

+Mục đích:

Là loại truyện kể bằng văn xuôi hay văn vần
Răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống
Là con vật ,đồ vật hay chính con người
Bóng gió kín đáo chuyện con người
I,Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
Truyện ngụ ngôn là loại truyện kể,bằng văn xuôi hoặc văn vần,mượn chuyện về loài vật,đồ vật hoặc chính con người để nói bóng gió kín đáo chuyện con người,nhằm khuyên nhủ,răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.

Ngụ : là hàm chứa sự kín đáo
Ngôn : là lời nói


+Nghĩa đen : Nghĩa bề ngoài chính của câu chuyện kể,dễ nhận ra.
+Nghĩa bóng : Ý sâu kín gửi gắm trong câu chuyện được suy ra từ ý nghĩa của truyện.
Tiết 39
Ếch ngồi đáy giếng
Ngụ ngôn là lời nói có ngụ ý kín đáo để người nghe,người đọc tự suy ra mà hiểu
Thể loại
Nội dung
Là các loại truyện dân gian
- Mượn chuyện về đồ vật, loài vật hay chính chuyện con người
- Kể về các nhân vật,sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ
-Kể về một số kiểu nhân vật quen thuộc
- Khuyên nhủ răn dạy con người ta bài học nào đó trong cuộc sống
- Thực hiện thái độ,cách đánh giá của nhân dân về các nhân vật,sự kiện lịch sử được kể
- Ước mơ cái thiện chiến thắng cái ác,tốt-xấu,sự công bằng-sự bất công
So sánh truyện ngụ ngôn;cổ tích và truyền thuyết ? 3 thể loại truyện có đặc điểm gì giống và khác nhau?
Giống
Khác
Ngụ ngôn

Truyền thuyết
Cổ tích
ý nghĩa
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
I,Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
Thể loại : Truyện ngụ ngôn

- Nhân vật chính : Ếch (loài vật)
- Truyện gồm 2 sự việc chính:
+ Ếch khi ở trong giếng
+ Ếch khi ra khỏi giếng

- Phương thức biểu đạt : Tự sự
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
I.Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
2,Chú thích : Sgk (100-101)
II,Phân tích

Kẻ có quyền lực cao nhất chi phối những kẻ khác
Ngông nghênh không coi ai ra gì.

Chúa tể:
Nhâng nháo:
Đó là thái độ đáng ghét

- Nhân vật chính: Ếch (loài vật)
- phương thức biểu đạt: Tự sự

- Truyện gồm 2 sự việc chính:
+ Ếch khi ở trong giếng
+ Ếch khi ra khỏi giếng

Truyện gồm 2 sự việc chính.Hãy xác định giới hạn trong văn bản tương ứng với hai sự việc trên?
1,Bố cục :
Gồm 2 đoạn
- Đoạn 1: Từ đầu đến "oai như một vị chúa tể" :
Ếch khi ở trong giếng
- Đoạn 2 : Còn lại :
Ếch khi ra khỏi giếng
Ếch ngồi đáy giếng
I.Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
2,Chú thích : Sgk(100-101)
II.Phân tích
1,Bố cục: Gồm 2 đoạn
2,Phân tích
a,Ếch khi ở trong giếng
Tiết 39
Em có nhận xét gì về môi trường sống của ếch ?
- Môi trường: trong giếng
-Thời gian: Lâu ngày
- Xung quanh: Vài con nhái,cua,ốc bé nhỏ
=> Giếng là không gian chật hẹp, nhỏ bé
Ếch ngồi đáy giếng
I.Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
2,Chú thích : Sgk(100-101)
II.Phân tích
1,Bố cục: Gồm 2 đoạn
2,Phân tích
a,Ếch khi ở trong giếng
Tiết 39
- Môi trường sống : Đơn giản,chật hẹp,cách biệt với thế giới bên ngoài
-Tính cách:
+ Thấy mình oai như một vị chúa tể +Coi bầu trời chỉ bé bằng cái vung
- Hiểu biết: nông cạn,đơn giản,trì trệ
II.Phân tích
1,Bố cục:
2,Phân tích
a,Ếch khi ở trong giếng
Lí do nào khiến ếch nghĩ bầu trời chỉ bằng cái vung còn nó thì oai như một vị chúa tể?
a, Nó sống lâu ngày trong giếng.
b,Xung quanh nó là những con vật bé nhỏ.
c,Các con vật đều hoảng sợ khi ếch cất tiếng kêu.
d,Tất cả các ý trên.
- Ếch có hiểu biết nông cạn nhưng hoênh hoang kiêu ngạo
Ở đây là chuyện của ếch nhưng nhằm ám chỉ điều gì về con người?
=> Môi trường hạn hẹp dễ khiến người ta kiêu ngạo,không biết thực chất về mình
I.Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
2,Chú thích : Sgk(100-101)
Tiết39
Ếch ngồi đáy giếng
- Môi trường sống : Đơn giản,chật hẹp,cách biệt với thế giới bên ngoài
-Tính cách:
+ Thấy mình oai như một vị chúa tể +Coi bầu trời chỉ bé bằng cái vung
- Hiểu biết: nông cạn,đơn giản,trì trệ
II.Phân tích
1,Bố cục:
2,Phân tích
a,Ếch khi ở trong giếng
b,Ếch khi ra khỏi giếng
I.Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
2,Chú thích : Sgk(100-101)
Tiết 39
Ếch ngồi đáy giếng
-Mưa to nước dềnh lên tràn bờ và đưa ếch ra khỏi giếng =>Nguyên nhân khách quan

II.Phân tích
1,Bố cục:
2,Phân tích
a,Ếch khi ở trong giếng
b,Ếch khi ra khỏi giếng
Ếch ngồi đáy giếng
I.Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
2,Chú thích : Sgk(100-101)
Tiết 39
Ếch không nhận ra sự thay đổi đó Cử chỉ :
+ Nghênh ngang đi lại khắp nơi +Nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời +Chả thèm để ý đến xung quanh
- Môi trường sống của ếch thay đổi:rộng lớn mới lạ
- Ếch vẫn giữ thói quen cũ
II.Phân tích
1,Bố cục:
2,Phân tích
a,Ếch khi ở trong giếng
b,Ếch khi ra khỏi giếng
I.Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
2,Chú thích : Sgk
Tiết 39
Ếch ngồi đáy giếng
-Ếch bị một con trâu dẫm bẹp
- Ếch vẫn giữ thói quen cũ
- Môi trường sống của ếch thay đổi:rộng lớn mới lạ
=> Nếu không biết nhận thức rõ giới hạn của mình sẽ bị thất bại thảm hại
? Mượn sự việc này dân gian muốn khuyên con người điều gì?
I.Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
2,Chú thích : Sgk
Ếch ngồi đáy giếng
II.Phân tích
1,Bố cục:
2,Phân tích
a,Ếch khi ở trong giếng
b,Ếch khi ra khỏi giếng
III,Tổng kết
1,Nghệ thuật
- Ẩn dụ,so sánh ,nhân hóa
2,Nội dung,ý nghĩa


Tiết 39
- Phê phán những người có hiểu biết hạn hẹp mà lại huyênh hoang.
- Khuyên nhủ con người phải biết mở rộng tầm hiểu biết trong mọi hoàn cảnh,không được chủ quan kiêu ngạo
I.Đọc,kể,hiểu chú thích
1,Đọc,kể
2,Chú thích : Sgk
Ếch ngồi đáy giếng
II.Phân tích
1,Bố cục:
2,Phân tích
a,Ếch khi ở trong giếng
b,Ếch khi ra khỏi giếng
III.Tổng kết
1,Nghệ thuật
- Ẩn dụ,so sánh ,nhân hóa
2,Nội dung,ý nghĩa
3,Ghi nhớ sgk ( 101 )
IV. Luyện tập


Tiết 39

Hãy tìm hai câu văn trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của truyện?

Hai câu văn quan trọng:
-“Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể”.
- “ Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp”.

Bài tập 1
Trả lời
Bài tập 2
Em hãy nêu một số hiện tượng trong cuộc sống ứng với thành ngữ "Ếch ngồi đáy giếng"?
Dựa vào tranh em hay kể lại câu chuyện
Xem lại toàn bộ nội dung phân tích.Học bài theo nội dung bài học nội dung ghi nhớ.
Tập kể lai truyện và rút ra bài học từ truyện.
Hãy vẽ tranh minh họa cho chi tiết trong truyện mà em thích nhất.
Soạn bài "Thầy bói xem voi"