Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

Cho các văn bản:
Sọ Dừa; Thánh Gióng; Bánh chưng, bánh giầy; Thạch Sanh; Thầy bói xem voi; Đeo nhạc cho mèo; Sự tích Hồ Gươm; Con rồng, cháu tiên; Em bé thông minh; ếch ngồi đáy giếng; Cây bút thần; Ông lão đánh cá và con cá vàng; Sơn tinh, Thuỷ tinh;

? Hãy chỉ ra các văn bản thuộc hai thể loại trên sơ đồ sau?
Truyền thuyết
Truyện cổ tích
1. Con rồng cháu tiên
2. Bánh chưng, bánh giầy
3. Thánh Gióng
4. Sơn Tinh, Thuỷ Tinh
5. Sự tích Hồ Gươm
1. Thạch Sanh
2. Sọ Dừa
3. Em bé thông minh
4. Cây bút thần
5. ông lão đánh cá và con cá vàng
Truyện dân gian

ếch ngồi đáy giếng; Thầy bói xem voi; Đeo nhạc cho mèo;
Tiết 39- Văn bản



(Truyện ngụ ngôn)

định nghĩa truyện ngụ ngôn
Truyện ngụ ngôn là loại truyện kể, bằng văn xuôi hay văn vần, mượn chuyện loài vật, đồ vật hoặc về chính con người để nói bóng gió, kín đáo chuyện con người nhằm khuyên nhủ, răn dạy người ta một bài học nào đó trong cuộc sống .
Cần chú ý một số đặc điểm của truyện ngụ ngôn:
+H×nh thøc: Lµ lo¹i truyÖn kÓ b»ng v¨n xu«i hay v¨n vÇn.
+Nh©n vËt : Lµ con vËt ®å vËt hay chÝnh con ng­êi.
+Néi dung ph¶n ¸nh : Bãng giã kÝn ®¸o chuyÖn con ng­êi.
+Môc ®Ých : R¨n d¹y ng­êi ta mét bµi häc nµo ®ã trong cuéc sèng.
ếch ngồi đáy giếng
( Truyện ngụ ngôn)

Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. Xung quanh nó chỉ có vài con nhái, cua, ốc bé nhỏ. Hằng ngày nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả giếng, khiến các con vật kia rất hoảng sợ. ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.
Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên, tràn bờ, đưa ếch ta ra ngoài.
Quen thói cũ, ếch nghêng ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng kêu ồm ộp. Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.
( Theo Minh Hạnh và Phan Hồng Sơn)



Bố cục của văn bản.
Chia làm hai phần:

Phần 1: Từ đầu ? oai như một vị chúa tể.
Nội dung: ếch khi ở dưới giếng.
Phần 2: Còn lại
Nội dung: ếch lên trên bờ.


Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. Xung quanh nó chỉ có vài con nhái, cua, ốc bé nhỏ. Hằng ngày nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả giếng, khiến các con vật kia rất hoảng sợ. ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.
ếch khi ở dưới giếng
Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên, tràn bờ, đưa ếch ta ra ngoài. Quen thói cũ, ếch nghêng ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng kêu ồm ộp. Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn lên bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.
ếch lên trên bờ
Qua câu chuyện này em rút ra được những bài học gì? ý nghĩa của những bài học đó.
Câu hỏi thảo luận

Những bài học của truyện:

- Phê phán những kẻ hiểu biết cạn hẹp nhưng lại huênh hoang.
- Khuyên nhủ chúng ta phải biết mở rộng tầm hiểu biết, không được chủ quan kiêu ngạo.
Ghi nhớ
Định nghĩa truyện ngụ ngôn
Từ câu chuyện về cách nhìn thế giới bên ngoài chỉ qua miệng giếng nhỏ hẹp của chú ếch, truyên ếch ngồi đáy giếng ngụ ý phê phán những kẻ hiểu biết cạn hẹp mà lại huênh hoang, khuyên nhủ người ta phải cố gắnh mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được chủ quan, kiêu ngạo.
Thành ngữ: ếch ngồi đáy giếng.
Bài tập 1:
Hãy tìm hai câu văn trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của truyện?

Trả lời: Hai cõu van quan tr?ng:
-"?ch c? tu?ng b?u tr?i trờn d?u ch? bộ b?ng chi?c vung v� nú thỡ oai nhu m?t v? chỳa t?".

- " Nú nhõng nhỏo dua c?p m?t nhỡn lờn b?u tr?i, ch? thốm d? ý d?n xung quanh nờn dó b? m?t con trõu di qua gi?m b?p".