Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

Môn Ngữ Văn
Chào mừng các thầy cô đến dự giờ
Trường THCS Nguyễn Đức Cảnh
Kiểm tra bài cũ
2.Truyện ông lão đánh cá và con cá vàng cho em bài học gì ?
…………………………………….. là loại truyện dân gian kể về cuộc đời một số kiểu nhân vật (bất hạnh ,dũng sĩ, có tài năng kì lạ ,thông minh,ngốc nghếch, con vật ),truyện cổ tích thường có ……………………….
thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của…………………………………cái tốt đối với các xấu, sự công bằng với sự bất công.
Truyện cổ tích
Yếu tố hoang đưòng kì ảo
Cái thiện đối với cái ác
- Sống nhân hậu, lương thiện, không tham lam, vong ân bội nghĩa , không được thỏa hiệp , nhu nhược để dung túng tiếp tay cho cái ác, cái xấu.
1.Điền cụm từ thích hợp vào chỗ trống
Truyện dân gian
Truyền thuyết
Truyện cổ tích
Cho các văn bản:
Sọ Dừa; Thánh Gióng; Bánh chưng,bánh giầy; Thạch Sanh; Thầy bói xem voi; Đeo nhạc cho mèo; Sự tích Hồ Gươm; Con rồng cháu tiên; Em bé thông minh; ếch ngồi đáy giếng; Cây bút thần; Ông lão đánh cá và con cá vàng; Sơn tinh, Thuỷ tinh; Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng.

Hãy chỉ ra các văn bản thuộc hai thể loại đó?
Tiết 39: Văn bản
Ếch ngồi đáy giếng
Truyện ngụ ngôn
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
Ngụ: Hàm chứa sự kín đáo
Ngôn: Lời nói
Ngụ ngôn là lời nói có ngụ ý kín đáo để người nghe người đọc tự suy ra mà hiểu
+Hình thức:


+ Nhân vật :

+ Nội dung phản ánh :


+ Mục đích :




Là đồ vật ,con vật hay chính con người.
Là loại truyện kể bằng văn vần hay văn xuôi
Bóng gió kín đáo chuyện con người
Răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống .
Tiết 39
Ếch ngồi đáy giếng
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
Là loại truyện kể,bằng văn xuôi hoặc văn vần, mượn chuyện về loài vật, đồ vật hoặc chính con người để nói bóng gió kín đáo chuyện con người, nhằm khuyên nhủ,răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
II.Đọc -hiểu văn bản
1.Đọc,chú thích
1
2
3
4
5
6
Sắp xếp lại các bức tranh cho đúng nội dung câu truyện
KỂ LẠI TRUYỆN THEO TRANH
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
II.Đọc - hiểu văn bản
1.Đọc,chú thích
2. Kết cấu, bố cục
Phương thức biểu đạt
Tự sự
Nhân vật chính : Ếch ( nhân vật là loài vật)
Được suy nghĩ , hành động giống như con người nhưng vẫn mang đặc tính của loài ếch .
Sự việc
Ếch ở trong giếng
Ếch ở ngoài giếng
Bố cục: 2 đoạn
Đoạn 1: Từ đầu……..chúa tể
Đoạn 2: Phần còn lại
Ếch ở ngoài giếng
Ếch ở trong giếng

Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
II.Đọc - hiểu văn bản
1.Đọc,chú thích
2. Kết cấu, bố cục
3. Phân tích
a. Ếch khi ở trong giếng
Khi ở trong giếng

Hoàn cảnh :
+ Không gian: trong giếng
+ Thời gian : Sống lâu ngày
+Quan hệ : Bên cạnh chỉ có Cua, ốc, nhái
Cử chỉ thái độ :
+Cất tiếng kêu vang động giếng
+ Thấy bầu trời bé như cái vung
+ Mình oai như vị chúa tể
Ẩn dụ
Môi trường chật hẹp
Ếch
Thể hiện cái nhìn chật hẹp
Hiểu biết nông cạn ,tính tình huyênh hoang
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
II.Đọc - hiểu văn bản
1.Đọc,chú thích
2. Kết cấu, bố cục
3. Phân tích
a. Ếch khi ở trong giếng
Hiểu biết nông cạn nhưng ếch rất huênh hoang kiêu ngạo .
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
II.Đọc - hiểu văn bản
1.Đọc,chú thích
2. Kết cấu, bố cục
3. Phân tích
a. Ếch khi ở trong giếng
Hiểu biết nông cạn nhưng ếch rất huyênh hoang kiêu ngạo .
b. Ếch khi ra khỏi giếng
II
Khi ở trong giếng

Hoàn cảnh :
+ Không gian: trong giếng
+ Thời gian : Sống lâu ngày
+ Quan hệ : Bên cạnh chỉ có Cua, ốc, nhái
Cử chỉ thái độ :
+Cất tiếng kêu vang động giếng
+ Thấy bầu trời bé như cái vung
+ Mình oai như vị chúa tể
Ẩn dụ
Môi trường chật hẹp
Thể hiện tầm nhìn hạn hẹp
khi ra khỏi giếng
Hoàn cảnh:
+ Trời mưa to nước dềnh lên
+ Đưa ếch ra ngoài
Ếch
II
II
Ếch
Khi ở trong giếng

Hoàn cảnh :
+ Không gian: trong giếng
+ Thời gian : Sống lâu ngày
+Quan hệ : Bên cạnh chỉ có Cua, ốc, nhái
Cử chỉ thái độ :
+Cất tiếng kêu vang động giếng
+ Thấy bầu trời bé như cái vung
+ Mình oai như vị chúa tể
Ẩn dụ
Môi trường chật hẹp
Thể hiện tầm nhìn hạn hẹp
khi ra khỏi giếng
Hoàn cảnh:
+Trời mưa to nước dềnh lên
+ Đưa ếch ra ngoài
Cử chỉ , thái độ
+ Quen thói cũ
+ Nhâng nháo, nghênh ngang
+ Không để ý
Kết cục: Bị trâu giẫm bẹp
Kiêu căng
Hợm hĩnh
Chết
Khách quan
Môi trường rộng lớn .
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
II.Đọc - hiểu văn bản
1.Đọc,chú thích
2. Kết cấu, bố cục
3. Phân tích
a. Ếch khi ở trong giếng
Hiểu biết nông cạn nhưng ếch rất huyênh hoang kiêu ngạo
b. Ếch khi ra trong giếng
Chủ quan kiêu ngạo nên bị trâu giẫm bẹp.
II
3. Bài học của truyện:
Dù môi trường, hoàn cảnh sống có giới hạn khó khăn vẫn phải cố gắng mở rộng hiểu biết của mình
Chế giễu, chê cười, phê phán những kẻ thiếu hiểu biết.
Không được chủ quan kiêu ngạo.
Khiêm tốn, cẩn thận sẽ dẫn đến thành công.
* ý nghĩa bài học: Nhắc nhở khuyên bảo mọi người. Cần chú ý "Cái giếng, bầu trời, con ếch.đều có ý nghĩa ẩn dụ và ứng với mỗi hoàn cảnh khác nhau củacon người.
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
II.Đọc - hiểu chú thích
1.Đọc,chú thích
2. Kết cấu, bố cục
3. Phân tích
a. Ếch khi ở trong giếng
b. Ếch khi ra khỏi giếng
III. Tổng kết
1. Nội dung
Truyện kể về cách nhìn thế giới bên ngoài chỉ qua miệng giếng nhỏ hẹp của một con ếch. Qua đó những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà lại huyênh hoang , đồng thời khuyên nhủ người ta phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình không nên chủ quan, kiêu ngạo
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
II.Đọc và tìm hiểu văn bản
1.Đọc,chú thích
2. Kết cấu, bố cục
3. Phân tích
a. Ếch khi ở trong giếng
b. Ếch khi ra trong giếng
III. Tổng kết
1. Nội dung

2. Nghệ thuật
- Truyện kể ngắn gọn
- Dùng hình ảnh nhân hóa, ẩn dụ , giàu ý nghĩa
Ếch ngồi đáy giếng
Tiết 39
Truyện ngụ ngôn
I.Tìm hiểu chung
Thể loại : Truyện ngụ ngôn
II.Đọc - hiểu văn bản
1.Đọc,chú thích
2. Kết cấu, bố cục
3. Phân tích
a. Ếch khi ở trong giếng
b. Ếch khi ra khỏi giếng
III. Tổng kết
1. Nội dung
2. Nghệ thuật
- Truyện kể ngắn gọn
- Dùng hình ảnh nhân hóa, ẩn dụ , giàu ý nghĩa
IV. Luyện tập
II
Em hãy tìm thành ngữ và những câu nói tương ứng với thành ngữ “ Ếch ngồi đáy giếng” ?
Bài tập 1:
- Coi trời bằng vung
- Nhìn thiên hạ bằng nửa con mắt
II
Bài tập 2
Hãy tìm hai câu văn trong văn bản mà em cho là quan trọng nhất trong việc thể hiện nội dung, ý nghĩa của truyện ?
Trả lời:

- Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.

- Nó nhâng nháo đưa cặp mắt lên nhìn bầu trời, chả thèm để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.
C
O
I
T
R
Ơ
I
B
Ă
N
G
V
U
N
G
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Đây là một thành ngữ gồm 15 chữ cái, chỉ những kẻ tự cao tự đại, không coi ai ra gì.
II
Hướng dẫn về nhà
- Xem lại toàn bộ nội dung phân tích.

- Học bài theo nội dung bài học, nội dung ghi nhớ.
- Em hãy kể lại truyện và rút ra bài học từ truyện
- Soạn nội dung bài tiếp theo: “Thầy bói xem voi”.
Thầy bói xem voi
Tiết học kết thúc
Xin trân trọng cảm ơn các thầy cô
và các em !