Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

* * * *
Kính chào quý thầy cô và các em học sinh!
TRƯỜNG THCS NGUYỄN VIẾT XUÂN
* * * *
GV: NGUYỄN THỊ THÙY

Kiểm tra bài cũ
Kể tên các loại truyện dân gian đã học?
Trong các truyện sau, truyện nào là truyền
thuyết, truyện nào là truyện cổ tích?
Thánh Gióng, Sơn Tinh Thủy Tinh, Thạch
Sanh, Em bé thông minh.
- Truyền thuyết: Thánh Gióng, Sơn Tinh
Thủy Tinh
- Cổ tích: Thạch Sanh, Em bé thông minh.
Bài 10: Tiết 37:Văn bản: EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG (Truyện Ngụ ngôn)

I. Tìm hiểu chung :
+ Truyện ngụ ngôn: (sgk trang 100)
Bài 10: Tiết 37:Văn bản: EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG (Truyện Ngụ ngôn)

- Ngụ: hàm chứa kín đáo.
- Ngôn: lời nói.
+ Ngụ ngôn: lời nói có ngụ ý, tức lời nói có ý kín
đáo để người nghe, người đọc tự suy ra mà hiểu.
(Vỡ v?y truy?n thu?ng cú 2 l?p nghia.
L?p nghia den v� l?p nghia búng )
Ngụ ngôn là gì?
Tuần 10-Tiết 37
Văn bản :
EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG
(Truyện Ngụ ngôn)
Em hiểu như thế nào về truyện ngụ ngôn ?
I. Tìm hiểu chung :
1). Truyện ngụ ngôn :
Hình thức : Là loại truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần .
Đối tượng : Là loài vật, đồ vật hay chính con người.
Nội dung phản ánh : Nói bóng gió, kín đáo chuyện con người.
Mục đích : Khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
Bài 10
Văn bản :
EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG
(Truyện Ngụ ngôn)
I./ Tìm hiểu chung :
1). Truyện ngụ ngôn : sgk tr.100
2) Đọc:
Đọc: to, rõ ràng, đọc chậm xen chút hài hước kín đáo
3) Tìm hiểu bố cục :
Em hãy cho biết văn bản có bố cục mấy phần?
Có 2 phần .
Phần 1: Từ đầu....vị chúa tể
EÁch ôû trong gieáng
Phần 2: Phần còn lại
Ếch ở ngoài giếng
* Nhõng nhỏo l� gỡ?
Tìm từ trái nghĩa với từ "nhâng nháo" ?
Ví dụ: Nhũn nhặn,
khép nép...
4. Giải thích từ khó: Sgk trang 100,101.
Bài 10
Văn bản :
EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG
(Truyện Ngụ ngôn))
I. Tìm hiểu chung :
II. Tìm hiểu văn bản :
1) Nhân vật :
Nhân vật chính trong văn bản này là con gì?
Con ếch
Truyện được kể
theo ngôi thứ mấy?
Hãy nêu phương thức
biểu đạt của truyện?
Ngôi thứ 3. Tự sự
kết hợp miêu tả
Bài 10
Văn bản :
EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG
(Truyện Ngụ ngôn)
I./ Tìm hiểu chung :
II./ Tìm hiểu văn bản :
1.Nhân vật : Con ếch
a. Ếch sống trong giếng:
Ếch sống
ở đâu?
Hố đào thẳng đứng,
sâu vào lòng đất, để lấy nước
Hãy giải thích từ giếng bằng cách
trình bày khái niệm?
-Chật hẹp, nhỏ bé, tối tăm
Giếng là một nơi
như thế nào ?
Bài 10
Văn bản :
EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG
(Truyện Ngụ ngôn)
I./ Tìm hiểu chung :
II./ Tìm hiểu văn bản :
1. Nhân vật : Con ếch
a. Ếch sống trong giếng :
-Môi trường:
+Sống lâu ngày trong giếng.
+Xung quanh chỉ có vài con vật bé nhỏ.
->Nhỏ bé, chật hẹp, tối tăm
Ếch sống trong giếng bao lâu và với ai?
Lâu ngày, sống với cua, ốc, nhái
Tuần 10, Tiết 37
Văn bản :
EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG (Truyện Ngụ ngôn)
I./ Tìm hiểu chung :
II./ Tìm hiểu văn bản :
Nhân vật : Con ếch
a. Ếch sống trong giếng :
- Hành động: cất tiếng kêu ồm ộp làm các con vật khác hoảng sợ
S?ng trong gi?ng, h?ng ng�y, ?ch cĩ h�nh d?ng gì?
Sống trong giếng, ếch đã nghĩ bầu trời như
thế nào?
Bài 10
Văn bản :
EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG
(Truyện Ngụ ngôn)
I./ Tìm hiểu chung :
II./ Tìm hiểu văn bản :
Nhân vật : Con ếch
Ếch sống trong giếng :
-Suy nghĩ:
+ Bầu trời chỉ bé bằng chiếc vung
Bầu trời chỉ bé
bằng chiếc vung
Hạn hẹp, thiếu hiểu biết
Điều đó cho ta thấy tầm
nhìn của ếch ra sao?
Sống trong môi trường ấy,
ếch nghĩ mình là con vật như thế nào?
Oai như một vị chúa tể
Bài 10
Văn bản :
EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG
(Truyện Ngụ ngôn)
I./ Tìm hiểu chung :
II./ Tìm hiểu văn bản :
1. Nhân vật : Con ếch
a. Ếch sống trong giếng :
-Suy nghĩ:
+Nó oai như một vị chúa tể
->Chủ quan, kiêu ngạo.
Qua chi tiết trên cho thấy tính
cách của ếch ra sao?
I./ Tìm hiểu chung :
II./ Tìm hiểu văn bản :
Nhân vật : Con ếch
a. Ếch sống trong giếng :
-Môi trường:
-Hành động:
- Suy nghĩ :
->Tầm nhìn hạn hẹp, hiểu biết nông cạn, chủ quan, kiêu ngạo
Qua phần đầu truyện, em hãy
nêu những nhận xét về con ếch?
Qua hình ảnh ếch khi ở trong giếng,
em thấy môi trường hạn hẹp ảnh hưởng đến
tính cách con người như thế nào?
->Môi trường, hoàn cảnh sống
hạn hẹp dễ khiến người ta
kiêu ngạo, không biết thực chất
về mình.
Bài 10: Tiết 37:Văn bản: EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG (Truyện Ngụ ngôn)

b.Ếch ra ngoài giếng.
ếch ra khỏi giếng bằng cách nào?
Mưa to, nước tràn giếng đưa ếch ra ngoài.
Bài 10: Tiết 37:Văn bản: EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG (Truyện Ngụ ngôn)

I./ Tìm hiểu chung :
II./ Tìm hiểu văn bản :
a. Nhân vật : Con ếch
Cách ra ngoài của ếch thuộc về chủ quan hay khách quan?
Khách quan không phải ý muốn của ếch
Hoàn cảnh sống của ếch có gì thay đổi?
Không gian mở rộng, môi trường thay đổi từ nhỏ hẹp->rộng lớn.
I./ Tìm hiểu chung :
II./ Tìm hiểu văn bản :
1.Nhân vật : Con ếch
a.Ếch sống trong giếng :
b. Ếch ra ngoài giếng :

- Môi trường mới: rộng lớn
- Hành động, thái độ:
+ Nghênh ngang đi lại khắp nơi
+ Cất tiếng kêu ồm ộp
+ Nhâng nháo nhìn bầu trời
->Thái độ, nhận thức không thay đổi.
Khi hoàn cảnh thay đổi,
thái độ và hành động của ếch ra sao?
Bài 10: Tiết 37:Văn bản: EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG (Truyện Ngụ ngôn)

Với thái độ ấy, ếch đã
phải nhận kết cục gì?
Tuần 10, Tiết 37
Văn bản :
EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG
(Truyện Ngụ ngôn)
I./ Tìm hiểu chung :
II./ Tìm hiểu văn bản :
1.Nhân vật : Con ếch

a.Ếch sống trong giếng :
b. Ếch ra ngoài giếng :
Kết quả: Bị con trâu giẫm bẹp
->Chủ quan, kiêu ngạo, không có kiến thức về thế giới rộng lớn.
Nguyên nhân sâu xa nào
dẫn đến cái chết của ếch?
Em hiểu như thế nào về
thành ngữ “ếch ngồi đáy giếng”?
->Chỉ những người thiếu hiểu biết và có
tầm nhìn hạn hẹp
Theo em, truyện ếch ngồi đáy giếng phê phán những ai và khuyên nhủ chúng ta điều gì?
- Phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà lại huênh hoang, coi thường người khác.
- Khuyên nhủ mọi người phải biết mở rộng tầm hiểu biết, không được chủ quan, kiêu ngạo.
Quan sát những hình ảnh sau và cho biết những hình đó nói về điều gì?
Bài 10: Tiết 37:Văn bản: EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG (Truyện Ngụ ngôn)

Những kẻ chủ quan, kiêu ngạo, huênh hoang sẽ bị trả giá đắt, có khi bằng cả mạng sống của mình.
Cần chú ý quan sát, chấp hành luật an toàn giao thông.
Em có suy nghĩ gì về những hình ảnh vừa xem? Khi tham gia giao thông ngoài đường, em cần chú ý điều gì?
Thảo luận:
- Nêu những nghệ thuật đặc sắc của truyện? (tổ 1)
- Em hãy rút ra ý nghĩa văn bản? (tổ 2)
- Em hãy nêu một số hiện tượng trong cuộc sống ứng với nội dung câu chuyện? (tổ 3. 4)
Xây dựng hình tượng gần gũi với đời sống.
Cách nói bằng ngụ ngôn, cách giáo huấn tự nhiên, đặc sắc.
- K? b?t ng?. hài hước kín đáo.
Truyện ngụ ý phª ph¸n nh÷ng kÎ hiÓu biÕt h¹n hÑp mµ l¹i huªnh hoang. Đồng thời khuyên nhủ chúng ta ph¶i më réng hiÓu biÕt, kh«ng chñ quan, kiªu ng¹o.
Ghi nhớ: (SGK - 101)
3. í nghia van b?n:
2. Nghệ thuật:
II. Tìm hiểu văn bản:
1. Nhân vật con ếch:
Bài 10: Tiết 37:Văn bản: EÁCH NGOÀI ÑAÙY GIEÁNG (Truyện Ngụ ngôn)

III./Luy?n t?p :
Câu 1: Nhöõng ñoái töôïng naøo coù theå trôû thaønh nhaân vaät trong truyeän nguï ngoân?
a. Con ngöôøi.
b. Con vaät.
c. Ñoà vaät.
d. Caû 3 ñoái töôïng treân.
C�u 3 : Em rút ra bài học gì khi học van b?n này?
Câu 2 : Haõy tìm vaø gaïch chaân hai caâu vaên trong vaên baûn maø em cho laø quan troïng nhaát trong vieäc theå hieän noäi dung , yù nghóa cuûa truyeän ?
- EÁch cöù töôûng baàu trôøi treân ñaàu chæ beù baèng chieác vung maø noù thì oai nhö moät vò chuùa teå.
- Noù nhaâng nhaùo ñöa caëp maét nhìn leân baàu trôøi chaû theøm ñeå yù ñeán xung quanh neân ñaõ bò moät con traâu ñi qua giaãm beïp.
Bài tập 4Tìm những câu thành ngữ có nội dung gần giống với truyện ếch ngồi đáy giếng ? Hãy so sánh sự giống và khác nhau giữa thành ngữ, tục ngữ - truyện ngụ ngôn ?

- ếch ngồi đáy giếng. - Dốt hay nói chữ.
- Coi trời bằng vung. - Thùng rỗng kêu to.

+ Giống nhau:
- Hình thức: Ngắn gọn, hàm xúc.
- Nội dung: Có cả nghĩa đen và nghĩa bóng, nhằm khuyên nhủ răn dạy bài học nào đó trong đời sống.
Thành ngữ, tục ngữ
Ngụ ngôn
Cấu tạo: 1 cụm từ hoặc 1 ngữ
Một câu chuyện kể
+ Khác nhau:

Em hóy nhỡn hỡnh v� k? túm t?t l?i truy?n ?ch ng?i dỏy gi?ng?
* C?ng c?, d?n dị
- Học bài "Ếch ngồi đáy giếng".
+ Kể diễn cảm truyện.
+ Ý nghĩa của truyện.
Chuẩn bị: "Thầy bói xem voi"
+ Cho bi?t cĩ m?y s? vi?c d� x?y ra trong van b?n. H�y k? ra c�c s? vi?c ?y .
CÁM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH!