Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM
Truyện dân gian
Truyền thuyết
1. Con Rồng, cháu Tiên
2. Bánh chưng, bánh giầy
3. Sơn Tinh, Thủy Tinh
4. Thánh Gióng
5. Sự tích Hồ Gươm
Truyện cổ tích
1. Thạch Sanh
2. Em bé thông minh
3. Cây bút thần
4. Ông lão đánh cá và con cá vàng
Truyện ngụ ngôn
Tiết 41 Văn bản
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
Truyện ngụ ngôn
Tiết 39: Đọc văn:
Tìm hiểu chung
Thể loại: Truyện ngụ ngôn
- Hình thức: Truyện kể bằng văn vần hoặc văn xuôi.
- Đối tượng: Mượn chuyện loài vật, đồ vật hay chính chuyện con người để nói bóng gió chuyện con người.
- Mục đích:: Khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.


* Một số nhà sáng tác truyện ngụ ngôn nổi tiếng:
Ê đốp (Hi Lạp – cổ đại)
Phê-đơ-rơ (La Mã – cổ đại)
Trang Tử - Liệt Tử (Trung Hoa – cổ đại)
La-phong-ten (Pháp thế kỉ XVII)
* Ở Việt Nam truyện ngụ ngôn là những sáng tác
dân gian do các nhà nghiên cứu sưu tầm
Đọc văn: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
2. Đọc văn bản:
Đọc:
Giải thích từ khó:
3. Bố cục:
Gồm 2 phần:
+ Phần 1: Từ đầu đến chúa tể: Ếch khi ở trong giếng
+ Phần 2: Phần còn lại: Ếch khi ra khỏi giếng
Đọc văn: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
Đọc văn: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
II. Đọc – hiểu văn bản
Ếch khi ở trong giếng:
Môi trường:
+ Thời gian: sống lâu ngày trong giếng
+ Không gian: xung quanh chỉ có vài con vật bé nhỏ: cua, ốc, nhái
-> Nhỏ bé, chật hẹp, tăm tối
Hành động: cất tiếng kêu ồm ộp làm các con vật khác hoảng sợ
Suy nghĩ: + Bầu trời chỉ bé bằng chiếc vung
+ Nó oai như một vị chúa tể
-> Thái độ chủ quan, kiêu ngạo
Đọc văn: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
-> Tầm nhìn của Ếch hạn hẹp, hiểu biết nông cạn, chủ quan, kiêu ngạo.
- Môi trường hạn hẹp dễ khiến người ta kiêu ngạo, không biết thực chất về mình.
- Phê phán những kẻ thiếu hiểu biết nhưng chủ quan, kiêu ngạo.

? Qua hình ảnh con Ếch trong giếng, em thấy môi trường sống ảnh hưởng như thế nào đến tính cách con người?

Đọc văn: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
2. Ếch khi ra ngoài giếng
Môi trường sống: Mênh mông rộng lớn
- Hành động, thái độ:
+ Nghênh ngang đi lại khắp nơi
+ Cất tiếng kêu ồm ộp
+ Nhâng nháo nhìn bầu trời
-> Thái độ, nhận thức không thay đổi.
Trong giếng
Ngoài giếng
Không gian sống chật hẹp
Mối quan hệ hạn chế
Thái độ kiêu ngạo, huênh hoang
Kết quả: hiểu biết nông cạn
Không gian sống rộng lớn
Mối quan hệ được mở rộng
Thái độ kiêu ngạo, huênh hoang
Kết quả: bị dẫm bẹp
Môi trường sống của Ếch
Kết cục: bị một con trâu giẫm bẹp
-> Cái chết bi thảm
-> Đau đớn, đáng thương, đáng tiếc
- Không chủ quan, kêu ngạo, coi thường người khác
- Phải biết hạn chế của mình, phải biết mở rộng tầm hiểu biết.
Đọc văn: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
Ếch có thể không bị chết nếu:
+ Quan sát, nhìn ngắm đường đi và mọi
thứ xung quanh
+ Nhận thức được mình chỉ là con
rất nhỏ bé, thế giới xung quanh thật
rộng lớn
? Nguyên nhân nào khiến Ếch bị
giẫm bẹp?
THẢO LUẬN
? Qua truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng”, em rút ra được bài học gì?
3. Ý nghĩa văn bản:
- Phê phán những kẻ hiểu biết hạn hẹp mà huênh hoang
- Khuyên nhủ chúng ta phải mở rộng hiểu biết, không chủ quan, kiêu ngạo.
III. Tổng kết
1. Nghệ thuật:
- Nghệ thuật nhân hóa sinh động
- Hình tượng ẩn dụ, gần gũi với đời sống
- Lối kể bất ngờ, hài hước, lời văn ngắn gọn, giản dị
2. Nội dung:
- (Ghi nhớ Sgk tr.101)
Đọc văn: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
BÀI HỌC
- Không chủ quan, kiêu ngạo, coi thường xung quanh
- Cần biết chung sống hòa bình, hợp tác có văn hóa với mọi người
Cần biết tích cực học hỏi, tìm tòi mở rộng vốn kiến thức của mình
- Cần biết quan sát, lắng nghe những sự thay đổi của cuộc sống
Nếu ở mãi trong môi trường nhỏ bé hạn hẹp,
không được giao lưu sẽ hạn chế tầm hiểu biết của mình
IV. Luyện tập
1. Bài tập 1:
Có một con ếch sống lâu ngày trong một giếng nọ. Xung quang nó chỉ có vài con nhái, cua, ốc bé nhỏ. Hằng ngày nó cất tiếng kêu ồm ộp làm vang động cả giếng, khiến các con vật kia rất hoảng sợ. Ếch cứ tưởng bầu trời trên đầu chỉ bé bằng chiếc vung và nó thì oai như một vị chúa tể.
Một năm nọ, trời mưa to làm nước trong giếng dềnh lên,
tràn bờ, đưa ếch ta ra ngoài.
Quen thói cũ, ếch nghênh ngang đi lại khắp nơi và cất tiếng
kêu ồm ộp. Nó nhâng nháo đưa cặp mắt nhìn bầu trời, chả thèm
để ý đến xung quanh nên đã bị một con trâu đi qua giẫm bẹp.

Đọc văn: ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
Kể
lại
truyện
- Học thuộc định nghĩa truyện ngụ ngôn
- Học ghi nhớ SGK trang 101
- Soạn bài "Thầy bói xem voi" trang 103
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ