Bài 10. Ếch ngồi đáy giếng

Văn bản
(Truyện ngụ ngôn)
ẾCH NGỒI ĐÁY GIẾNG
I. Tìm hiểu chung:
1. Khái niệm truyện ngụ ngôn:
Ngụ: Hàm chứa ý kín đáo
Ngôn: Lời nói.
=> Ngụ ngôn: Nguyên nghĩa là lời nói có ngụ ý, tức lời nói có ý kín đáo để người đọc, người nghe tự suy ra mà hiểu.
NGỤ NGÔN
Truyện ngụ ngôn
Đối tượng – nội dung
Mượn truyện đồ vật, loài vật hoặc chính con người để nói bóng gió kín đáo chuyện con người.
Mục đích: Khuyên nhủ, răn dạy người ta bài học nào đó trong cuộc sống.
:Hình thức Truyện kể bằng văn xuôi hoặc văn vần.
I. Tìm hiểu chung:
1. Khái niệm truyện ngụ ngôn:
2. Hình thức:
Văn xuôi
* Chuyển thể truyện ngụ ngôn “ Ếch ngồi đáy giếng” thành một bài thơ:
Ếch ngồi đáy giếng
Có con ếch sống lâu Một năm nọ mưa về
Trong một cái giếng nọ Giếng kia tràn đầy nước
Xung quanh nó chỉ có Ếch chẳng cần cất bước
Vài cua ốc, bãi rêu. Mà vẫn được ra ngoài.

Ếch ta cất tiếng kêu Ếch nghênh ngang đi lại
Làm vang động cả giếng Ồm ộp nó kêu to
Cua ốc không lên tiếng Nhâng nháo đi tự do
Làm ếch tưởng mình tài. Bị trâu qua giẫm bẹp.

Chú ếch không ra ngoài
Nghĩ trời như vung nhỏ
Còn nó thì oai to
Như một vị chúa tể.
Đeo nhạc cho mèo
Thầy bói xem voi
Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng
Ếch ngồi đáy giếng
Kể lại chuyện bằng lời văn của em.
Ếch là động vật lưỡng cư, vừa sống ở trên cạn, vừa sống dưới nước. Chúng đẻ trứng dưới nước. Sau đó những quả trứng này sẽ nở thành nòng nọc. Nòng nọc sẽ tiếp tục sống dưới nước cho đến khi chúng phát triển thành một con ếch trưởng thành.
II. Đọc - hiểu văn bản
1. Nhân vật con ếch:
a. Khi ở trong giếng:
Nhỏ bé.
Oai như chúa tể.
->Nhận thức bị hạn chế, sai lệch vì môi trường sống nhỏ bé, hạn hẹp.
- Nhận thức về thế giới :
- Nhận thức về mình:
b. Khi ra ngoài giếng:
bất ngờ, bị động.
thay đổi (rộng lớn hơn).
giữ nguyên thói cũ.
- Tình huống:
- Môi trường sống:
- Tính cách:
c. Hậu quả:
- Bị trâu giẫm bẹp.
=> Chủ quan kiêu ngạo sẽ phải trả giá đắt.
Qua truyện ngụ ngôn “Ếch ngồi đáy giếng”, em rút ra được những bài học gì?
THẢO LUẬN NHÓM:
- Hoàn cảnh sống hạn hẹp sẽ ảnh hưởng đến nhận thức về chính mình và thế giới xung quanh.
- Phải khiêm tốn, luôn học hỏi mở rộng tầm hiểu biết của mình.
2. Bài học:
III. Tổng kết:
Nội dung:
- Phê phán những kẻ hiểu biết nông cạn mà lại huyênh hoang.
- Khuyên nhủ con người phải cố gắng mở rộng tầm hiểu biết của mình, không được chủ quan , kiêu ngạo.
- Xây dựng hình tượng gần gũi với đời sống.
- Cách nói bằng ngụ ngôn, giáo huấn tự nhiên, đặc sắc.
- Cách kể bất ngờ hài hước, kín đáo.
2. Nghệ thuật:
Hướng dẫn về nhà
Tìm đọc thêm một số truyện ngụ ngôn Việt Nam.
- Làm bài tập phần: Luyện tập (tr 101).
Soạn bài “ Thầy bói xem voi”