Bài 10. Danh từ (tiếp theo)

TRƯỜNG THCS NGUYỄN THẾ BẢO
DANH TỪ (tt)
Tiết: 42
Ngày soạn:28.10.2010
Ngày dạy:4.11.2010
GV dạy: Ngô Thị Hoa
KIỂM TRA BÀI CŨ


Danh từ là gì ?
Danh từ chia làm mấy loại? Nêu cụ thể từng loại.
Tiết 42:
I.- Phaân loaïi danh töø chæ söï vaät:
DANH TỪ (tt)
Ví dụ 1:
Vua nhớ công ơn tráng sĩ phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
(Theo Thánh Gióng)
Tìm các danh từ chỉ sự vật trong câu trên.
Các danh từ chỉ sự vật: vua, công ơn, tráng sĩ, Phù Đổng Thiên Vương, đền thờ, làng, Gióng, xã, Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
Điền các danh từ chỉ sự vật vào bảng phân loại.
Danh từ chung: vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ. Làng, xã, huyện.
Danh từ riêng:Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Phù Đổng,Gia Lâm, Hà Nội.
Danh từ chỉ sự vật gồm những loại nào ?
Thế nào là danh từ chung?
Thế nào là danh từ riêng?
I.- Phaân loaïi danh töø chæ söï vaät:
? Danh từ riêng:là tên riêng của từng người, từng vật ,từng địa phương,.
Ví dụ: Nguyễn Thế Bảo,Hòa Thắng,Phú Hòa,.
? Danh từ chung:là tên gọi một loại sự vật.
Ví dụ: học sinh, bàn, ghế,.
Tiết 42:
DANH TỪ (tt)
Bài tập vận dụng phân loại danh từ chỉ sự vật:
Ngày xưa, / ở / miền / đất / Lạc Việt, / cứ / như / bây giờ / là / Bắc Bộ / nước / ta, / có / một / vị / thần / thuộc / nòi / rồng, / con trai / thần / Long Nữ, / tên / là / Lạc Long Quân. (Con Rồng cháu Tiên)
Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu văn trên
- Danh từ riêng: Lạc Việt, Bắc Bộ, Long Nữ, Lạc Long Quân.
- Danh từ chung: ngày xưa, miền, đất, nước,, thần, nòi, rồng, con trai, tên.
II.- Quy taéc vieát hoa danh töø rieâng:
Tiết 42:
DANH TỪ (tt)
THẢO LUẬN(2 PHÚT)
*Các quy tắc viết hoa đã học và cho ví dụ minh họa.
Tên người, tên địa lý Việt Nam(tổ1)
Tên người, tên địa lý nước ngoài đã phiên âm qua âm Hán Việt(tổ2)
Tên người, tên địa lý nước ngoài phiên âm trực tiếp (không qua âm Hán Việt)(tổ3)
Tên riêng của cơ quan, tổ chức, giải thưởng, danh hiệu, huân chương, ... (tổ4)
II.- Quy taéc vieát hoa danh töø rieâng:
?Tên người, tên địa lý Việt Nam: viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng.
Ví dụ:Lương Văn Chánh, Hòa Trị,.
Ví dụ: Trường Trung h?c co s? Nguy?n Th? B?o,Gi?i thu?ng H? Chí Minh,.
Tên người , tên địa lý nước ngoài phiên âm qua âm hán việt: viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng.
Ví dụ: Mã Lương, Bắc Kinh,.
Tên người, tên địa lý nước ngoài phiên âm trưc tiếp
(không qua âm Hán Việt):viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó, nếu một bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có dấu gạch nối.
Ví dụ: A-lếch-xan-đrơ Xéc-ghê-ê-vích Pu-skin, Mát-xcơ-va,.
Tên riêng của cơ quan, tổ chức, giải thưởng, danh hiệu,
huân chương.:viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó.
Tiết 42:
DANH TỪ (tt)
SƠ ĐỒ PHÂN LOẠI DANH TỪ
DANH TỪ
Danh từ chỉ
ĐƠN VỊ
Danh từ chỉ
SỰ VẬT
Đơn vị
TỰ NHIÊN
Đơn vị
QUY ƯỚC
Chính xác
Ước chừng
Danh từ
CHUNG
Danh từ
RIÊNG
?
?
III.- LUYỆN TẬP:
2/ Bài tập 2: SGK/109
Tiết 42:
DANH TỪ (tt)
1/ Bài tập 2 SGK/109:
b) Nàng Út bẽn lẽn dâng vua mâm bánh nhỏ.
(Nàng Út làm bánh ót)
c) Khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một
làng, cho nên làng đó về sau gọi là làng
Cháy. (Thánh Gióng)
Các từ in đậm dưới đây có phải là
danh từ riêng không? Vì sao?
a) Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng
tiếng hót kì diệu của Họa Mi đã làm cho
tất cả bừng tỉnh giấc. (Con Rồng cháu Tiên)
III.- LUYỆN TẬP:
Bài tập 2 SGK/109:
Các từ in đậm trong các câu a, b, c đều là các danh từ riêng, vì nó đã được dùng để chỉ tên riêng.
a) Chim, Mây, Nước, Hoa, Họa Mi
đã được nhân hóa và có tên riêng như người.
b) Út: tên riêng của nhân vật.
c) Cháy: tên riêng của một làng
Tiết 42:
DANH TỪ (tt)
Lưu ý: Các danh từ chung khi dùng làm tên riêng thì phải viết hoa.
Bài tập 3 SGK/110:

Viết lại các danh từ riêng cho đúng
Ai đi Nam Bộ
Tiền giang, hậu giang
Ai vô thành phố
Hồ Chí Minh
rực rỡ tên vàng.
Ai về thăm bưng biền đồng tháp

Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc pháp

Nơi chôn rau cắt rốn của ta!

(Tố Hữu)
Ai đi Nam Bộ
Tiền Giang,
Hậu Giang
Ai vô Thành phố
Hồ Chí Minh
rực rỡ tên vàng.
Ai về thăm bưng biền


Đồng Tháp
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc


Nơi chôn rau cắt rốn của ta!
(Tố Hữu)
Pháp
III.- LUYỆN TẬP:
Bài tập 3 SGK/110:
Tiết 42:
DANH TỪ (tt)
Viết lại các danh từ riêng cho đúng:
Tiền Giang, Hậu Giang
Thành phố Hồ Chí Minh
Đồng Tháp
giặc Pháp
Bài tập:
Viết đoạn văn từ ba đến năm câu tự giới thiệu về bản thân và xác định, danh từ trong đoạn văn ấy.
Gợi ý: Giới thiệu tên, lớp, trường, sở thích, ước mơ...
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC
1.Bài vừa học:
- Học thuộc ghi nhớ.
- Hoàn thành bài tập 1, bài tập 3 và đoạn văn tự giới thiệu về bản thân.
_Đặt câu có sử dụng danh từ chung và danh từ riêng.
-Luyện cách viết danh từ riêng.


2.Bài sắp học:
- Ôn lại các văn bản đã học, tiết� sau trả bài kiểm tra văn.