Bài 10. Danh từ (tiếp theo)

CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ LỚP 65

TRƯỜNG THCS CHI LĂNG
GIÁO VIÊN: TRẦN THỊ LƯU DƯƠNG
KIỂM TRA BÀI CŨ
Kể tóm tắt truyện “Thầy bói xem voi”
Nêu bài học ý nghĩa.











DANH TỪ
Danh từ chỉ đơn vị
Danh từ chỉ
đơn vị tự nhiên
Danh từ chỉ
đơn vị chính xác
Danh từ chỉ
đơn vị ước chừng
1. Danh từ: là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm, …
2. Phân loại danh từ
Danh từ chỉ sự vật
Danh từ chỉ
đơn vị quy ước
TIẾT 41:
DANH TỪ (tt)
DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
1.VD SGK/ 108
VD SGK/ 108
I. Danh từ chung và danh từ riêng
Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
(Theo Thánh Gióng)
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
1.VD SGK/ 108
VD SGK/ 108
I. Danh từ chung và danh từ riêng
Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã
Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
(Theo Thánh Gióng)
Xác định những từ nào là danh từ?
Vua
Hà Nội
công ơn
tráng sĩ
Phù Đổng Thiên
đền thờ
làng
Gióng
xã
Phù Đổng
huyện
Gia Lâm
Vương
Tiết 41: DANH TỪ (tt) DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
1.VD SGK/ 108
VD SGK/ 108
I. Danh từ chung và danh từ riêng
Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
(Theo Thánh Gióng)
Xác định danh từ chung, danh từ riêng?
a.+ Danh từ chung: vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ làng, xã, huyện.
+ Danh từ riêng: Phù Đổng Thiên Vương, Gióng, Phù Đổng, Gia Lâm, Hà Nội.
Danh từ chung, danh từ riêng thuộc loại danh từ nào đã học?
 Danh từ chỉ sự vật
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
Ngày xưa/ ở/ miền/ đất/ Lạc Việt,/ cứ/ như/ bây giờ/ là/ Bắc
Bộ/ nước/ ta,/ có/ một/ vị/ thần/ thuộc/ nòi/ rồng,/ con trai/
thần/ Long Nữ,/ tên/ là/ Lạc Long Quân.
(Con Rồng cháu Tiên)
1. Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu sau:
Bài tập 1 sgk/109
Danh từ chung: ngày xưa, miền, đất, nước, thần, nòi, rồng, con trai, tên.
Danh từ riêng: Lạc Việt, Bắc Bộ, Lạc Long Quân, Long Nữ.
Tiết 41: DANH TỪ (tt) DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
1.VD SGK/ 108
I. Danh từ chung và danh từ riêng
a.+ Danh từ chung: vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ ,làng, xã, huyện.
+ Danh từ riêng: Phù Đổng Thiên Vuơng, Gióng, Phù Đổng, Gia Lâm, Hà Nội.
 Danh từ chỉ sự vật
b. Qui tắc viết hoa danh từ riêng:
+ Nguyễn Tuân, Đại Lãnh, Lí Bạch, Luân Đôn
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
+ A - mi - xi, Vôn - ga.
Cách viết những danh từ riêng này có gì khác?
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó.
+ Truờng Trung học cơ sở Chi Lăng, Huân chương Lao động, Cánh diều Vàng,…..
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ.
Nhận xét về cách viết hoa?
SƠ ĐỒ TƯ DUY: QUY TẮC VIẾT HOA DANH TỪ RIÊNG
Quy tắc viết hoa
Tên người tên địa lí VN,
tên người, tên địa
lý nước ngoài phiên âm
qua âm Hán Việt
Viết hoa chữ cái
đầu tiên của mỗi tiếng.
Ví dụ: Trần Phú,
Khánh Hoà, Bắc Kinh,
Lí Bạch.
Tên riêng cơ quan,
tổ chức, giải
thưởng ,danh hiệu
Tên người tên địa
lí nuớc ngoài phiên âm
trực tiếp ( không qua âm
Hán Việt )

Viết hoa chữ cái
đầu tiên của mỗi bộ
phận tạo nên tên riêng đó.
Ví dụ: Pu - skin,
In - đô - xi - a.

Viết hoa chữ cái
đầu tiên của mỗi bộ phận
tạo nên cụm từ đó.
Ví dụ: Hội Liên hiệp Phụ nữ,
Đôi giày Vàng.
Tiết 41: DANH TỪ (tt) DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
1.VD SGK/ 108
I. Danh từ chung và danh từ riêng
a.+ Danh từ chung: vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện.
+ Danh từ riêng: Phù Đổng Thiên Vuơng, Gióng, Phù Đổng, Gia Lâm, Hà Nội.
 Danh từ chỉ sự vật
b. Qui tắc viết hoa danh từ riêng:
+ Nguyễn Tuân, Tu Bông, Lí Bạch, Luân Đôn.
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
+ A - mi - xi, Vôn - ga.
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó.
+ Truờng Trung học cơ sở Trần Quốc Tuấn, Huân chuơng Lao động, Cánh diều Vàng.
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bọ phận tạo thành cụm từ.
2.Kết luận: Ghi nhớ SGK/ 109
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
Danh từ chỉ sự vật gồm danh từ chung và danh từ riêng. Danh từ chung là tên gọi một loại sự vật. Danh từ riêng là tên riêng của từng người, từng vật, từng địa phương,..
Khi viết danh từ riêng, ta phải viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó. Cụ thể:
+ Đối với tên người tên địa lí Việt Nam và tên người tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt: viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng.
+ Đối với tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp ( không qua âm Hán Việt ): viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó; nếu một bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có gạch nối.
Tên riêng của các cơ quan, tổ chức, các giải thưởng, danh hiệu, huân chương,…thường là một cụm từ. Chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viết hoa.
GHI NHỚ SGK/109
Tiết 41: DANH TỪ (tt) DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
1.VD SGK/ 108
I. Danh từ chung và danh từ riêng
a.+ Danh từ chung: vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện.
+ Danh từ riêng: Phù Đổng Thiên Vuơng, Gióng, Phù Đổng, Gia Lâm, Hà Nội.
 Danh từ chỉ sự vật
b. Qui tắc viết hoa danh từ riêng:
+ Nguyễn Tuân, Tu Bông, Lí Bạch, Luân Đôn.
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
+ A - mi - xi, Vôn - ga.
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó.
+ Truờng Trung học cơ sở Trần Quốc Tuấn, Huân chuơng Lao động, Cánh diều Vàng.
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bọ phận tạo thành cụm từ.
2.Kết luận: Ghi nhớ SGK/ 109
II. Luyện tập
Bài tập: 1 sgk/ 109
Bài tập: 2 sgk/ 109
16
THẢO LUẬN NHÓM
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
Bài tập 2 sgk/109
Các từ in đậm sau đây có phải là danh từ riêng không? Vì sao?
a) Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Họa Mi đã làm cho tất cả bừng tỉnh giấc.
(Võ Quảng)
b) Nàng Út bẽn lẽn dâng lên vua mâm bánh nhỏ.
(Nàng Út làm bánh ót)
c) Khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng đó về sau gọi là làng Cháy.
(Thánh Gióng)
 Các từ in đậm đều là danh từ riêng vì được dùng để gọi tên riêng cho một sự vật, người riêng biệt.
Các danh từ chung khi dùng làm tên riêng thì phải viết hoa
Tiết 41: DANH TỪ (tt) DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
1.VD SGK/ 108
I. Danh từ chung và danh từ riêng
a.+ Danh từ chung: vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện.
+ Danh từ riêng: Phù Đổng Thiên Vuơng, Gióng, Phù Đổng, Gia Lâm, Hà Nội.
 Danh từ chỉ sự vật
b. Qui tắc viết hoa danh từ riêng:
+ Nguyễn Tuân, Tu Bông, Lí Bạch, Luân Đôn.
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
+ A - mi - xi, Vôn - ga.
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó.
+ Truờng Trung học cơ sở Trần Quốc Tuấn, Huân chuơng Lao động, Cánh diều Vàng.
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bọ phận tạo thành cụm từ.
2.Kết luận: Ghi nhớ SGK/ 109
II. Luyện tập
Bài tập: 1 sgk/ 109
Bài tập: 2 sgk/ 109
Bài tập: 3 sgk/ 109
Tiết 41: DANH TỪ(tt): DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
Bài tập 3 sgk/110
Có bạn chép đoạn thơ sau đây của nhà thơ Tố Hữu mà quên viết hoa một số danh từ riêng. Em hãy viết lại các danh từ riêng ấy cho đúng.
Ai đi Nam Bộ
Tiền giang, hậu giang
Ai vô thành phố
Hồ Chí Minh
rực rỡ tên vàng.
Ai về thăm bưng biền đồng tháp
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc pháp
Nơi chôn rau cắt rốn của ta!
Ai đi Nam-Ngãi, Bình Phú, khánh hòa
Ai vô phan rang, phan thiết
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc
Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền trung
Ai về với quê hương ta tha thiết
Sông hương, bến hải, cửa Tùng…
Ai vô đó với đồng bào, đồng chí
Nói với Nửa-Việt nam yêu quý
Rằng: nước ta là của chúng ta
Nước việt nam dân chủ cộng hòa!
Ai đi Nam Bộ
Tiền Giang, Hậu Giang
Ai vô Thành phố
Hồ Chí Minh
Rực rỡ tên vàng.
Ai về thăm bưng biền Đồng Tháp
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp
Nơi chôn rau cắt rốn của ta!
Ai đi Nam – Ngãi, Bình – Phú, Khánh Hòa
Ai vô Phan Rang, Phan Thiết
Ai lên Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc
Khu Năm dằng dặc khúc ruột miền Trung
Ai về với quê hương ta tha thiết
Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng…
Ai vô đó với đồng bào, đồng chí
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý
Rằng: nuớc ta là của chúng ta
Nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa!
Tố Hữu
Tiết 41: DANH TỪ(tt): DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
Bài tập 3 sgk/110
BÀI TẬP NHANH
Tìm danh từ chung, danh từ riêng trong câu sau:
Người con trưởng theo Âu Cơ được tôn lên làm vua, lấy hiệu là Hùng Vương, đóng đô ở đất Phong Châu, đặt tên nước là Văn Lang.
(Con Rồng cháu Tiên)
* Danh từ chug:
* Danh từ riêng:
người con, vua, hiệu, đô, đất, tên nước
Âu Cơ, Hùng Vương, Phong Châu, Văn Lang
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Luật chơi: Các bức tranh sẽ lần lượt hiện ra. Học sinh sẽ gọi tên bức tranh đó và cho biết tên gọi đó thuộc danh từ chung hay danh từ riêng
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Trần Quốc Tuấn
Danh từ riêng
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Vịnh Hạ Long
Danh từ riêng
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
tre
Danh từ chung
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Huy hiệu Đội Thiếu
niên Tiền phong Hồ Chí Minh
Danh từ riêng
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
quần, áo, giày,…
Danh từ chung
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Chùa Một Cột
Danh từ riêng
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
sen
Danh từ chung
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
TRÒ CHƠI : NHÌN TRANH GỌI TÊN VẬT
Cô Tô
Danh từ riêng
Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
BÀI TẬP THÊM
Vẽ sơ đồ danh từ
DANH TỪ
Danh từ chỉ đơn vị
Danh từ chỉ sự vật
Danh từ chung
Danh từ riêng
Danh từ chỉ
đơn vị tự nhiên
Danh từ chỉ đơn vị quy ước
Danh từ chỉ đơn vị ước chừng
Danh từ chỉ
đơn vị chính xác
Học bài: Học ghi nhớ SGK/109
Hoàn thành bài tập SGK/109,110.
Hoàn chỉnh đoạn văn.
Bài mới: Trả bài kiểm tra văn

Tiết 41: DANH TỪ: DANH TỪ CHUNG, DANH TỪ RIÊNG
CHÚC CÁC EM HỌC GIỎI
Trân trọng cảm ơn và
kính chào tạm biệt!