Bài 10. Danh từ (tiếp theo)

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG
QUÝ THẦY CÔ ĐÃ THAM DỰ TIẾT THAO GIẢNG NGÀY HÔM NAY

Giáo viên dạy: Đặng Trần Trúc Mai

Kiểm tra bài cũ ?
- Thế nào là danh từ? Vẽ sơ đồ chỉ danh từ
- Danh từ là những từ chỉ người, sự vật, hiện tượng, khái niệm
SƠ ĐỒ CHỈ DANH TỪ
DANH TỪ
Danh từ chỉ đơn vị
Danh từ chỉ sự vật
Danh từ chỉ
đơn vị tự nhiên
Danh từ chỉ
đơn vị quy ước
Danh từ chỉ
đơn vị chính xác
Danh từ chỉ
đơn vị ước chừng
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
I.Danh từ chung và danh từ riêng
a.Ví dụ.
Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm , Hà Nội.
b. Nhận xét.
1. Danh từ chung và danh từ riêng
Tìm các danh từ chung và danh từ riêng ?
Danh từ chung
Danh từ riêng



Vua
nhớ
công ơn
tráng sĩ
phong cho là
Phù Đổng Thiên Vương
và lập
đền thờ
ngay ở
làng
Gióng
, nay thuộc
xã
Phù Đổng
huyện
Gia Lâm, Hà Nội.
( Theo Thánh Gióng )
Tìm các danh từ trong ví dụ trên?
,
,
,
,
,
,
,
,
,
,
Tiết 38:
DANH TỪ
( Tiếp )
Danh từ chỉ sự vật
Danh từ chung
Danh từ riêng
Là tên gọi một
một loại sự vật
Là tên riêng của
của từng người,
từng vật, từng
địa phương
I.Danh từ chung và danh từ riêng
1. Danh từ chung và danh từ riêng
a. Ví dụ.
b. Nhận xét
c. Kết luận
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
I.Danh từ chung và danh từ riêng
a.Ví dụ.
b. Nhận xét.
1. Danh từ chung và danh từ riêng
c. Kết luận.
Bài tập:1
Bài tập 1. Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu sau:
Ngày xưa,/ ở/ miền/ đất/ Lạc Việt,/ cứ/ như/ bây giờ/ là/ Bắc Bộ/ nước/ ta,/ có/ một/ vị/ thần/ thuộc/ nòi/ rồng,/ con trai/ thần/ Long Nữ,/ tên/ là/ Lạc Long Quân.
Danh từ chung
Ngày xưa, miền, đất, bây giờ, nước, vị, thần, nòi, rồng, con trai, tên
Danh từ riêng
Lạc Việt, Bắc Bộ, Long Nữ, Lạc Long Quân
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
I.Danh từ chung và danh từ riêng
a.Ví dụ.
b. Nhận xét.
1. Danh từ chung và danh từ riêng
c. Kết luận.
2. Cách viết danh từ chung
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
Vua nhớ công ơn tráng sĩ, phong là Phù Đổng Thiên Vương và lập đền thờ ngay ở làng Gióng, nay thuộc xã Phù Đổng, huyện Gia Lâm , Hà Nội.
Danh từ chung:
Danh từ riêng
Vua, công ơn, tráng sĩ, đền thờ, làng, xã, huyện
Phù Đổng, Thiên Vương,
( làng)Gióng, (xã) Phù Đổng,
( huyện) Gia Lâm, Hà Nội.


-> Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó.
->Danh từ chung không viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo nên nó, chỉ có từ đứng đầu câu thì viết hoa : ví dụ từ Vua
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
I.Danh từ chung và danh từ riêng
a.Ví dụ.
b. Nhận xét.
1. Danh từ chung và danh từ riêng
c. Kết luận.
2. Cách viết danh từ riêng
-> Danh từ riêng viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó.
->Danh từ chung không viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo nên nó, chỉ có từ đứng đầu câu thì viết hoa : ví dụ từ Vua

Bài tập :
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
Các từ in đậm dưới đây có phải là danh từ riêng không? Vì sao?
Người là Cha là Bác là Anh
Qủa tim lớn lọc trăm dòng máu đỏ
( Sáng tháng năm -Tố Hữu )
Các từ: Người ,Cha , Bác , Anh, Qủa, Sáng -> Không phải là danh từ riêng-> Là danh từ chung. Vì
-> Để biểu lộ tấm lòng kính trọng thể hiện sự trang trọng, quí trọng-> Nên danh từ chung( Người ,Cha , Bác , Anh) được viết hoa chữ cái đầu như danh từ riêng.
Từ( Qủa, Sáng ) đứng đầu câu thì viết hoa như danh từ riêng
->Căn cứ vào ngữ cảnh câu văn để xác định danh từ riêng, danh từ chung, hiểu rõ khái niệm danh từ chung danh từ riêng để xác định cho đúng chứ không nên chỉ nhìn hình thức viết bên ngoài.
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
I.Danh từ chung và danh từ riêng
a.Ví dụ.
b. Nhận xét.
1. Danh từ chung và danh từ riêng
c. Kết luận.
2. Cách viết danh từ riêng
3. Qui tắc viết hoa:

Tố Hữu, Hà Nội…
Trường THCS, Báo Nhân dân, Huân chương sao vàng…

Pu-skin, Mát-xcơ- va
Luân Đôn, Trung Quốc, Lỗ Tấn…
3. Qui tắc viết hoa
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng. Lưu ý: Nếu mỗi bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng có gạch nối
Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ được viết hoa
Tên người, tên địa lí Việt Nam
Tên người, địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt
Tên người địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp (không qua âm HánViệt)
Tên các cơ quan, tổ chức, giải thưởng…
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
I.Danh từ chung và danh từ riêng
a.Ví dụ.
b. Nhận xét.
1. Danh từ chung và danh từ riêng
c. Kết luận.
2. Cách viết danh từ riêng
3. Qui tắc viết hoa:
+ Đối với tên người,tên địa lí Việt Nam
và tên người tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt: viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng.VD( Hà Nội, Tây Ban Nha, Nam Cao, Mao Trạch Đông
+ Đối với tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp( không qua âm Hán Việt): viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó,nếu một bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có gạch nối. VD( Pu-skin, Mát-xcơ- va….. )
+ Tên riêng các cơ quan, tổ chức, các giải thưởng, danh hiệu, huân chương.... thường là một cụm từ.Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viết hoa. VD(Trung học cơ sở Cẩm Văn, Huân chương Hồ Chí Minh.......
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
I.Danh từ chung và danh từ riêng
2. Cách viết danh từ riêng
3. Qui tắc viết hoa:
Bài tập 3
1.Danh từ chung và danh từ riêng
Các danh từ riêng sau đây viết đúng hay sai? Vì sao? Em viết lại cho đúng
a.Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang

Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết

b.Nước pháp có thủ đô là pa-ri.
c. lỗ tấn là nhà văn của trung quốc
Các danh từ riêng sau đây viế đúng hay sai? Vì sao? Em viết lại cho đúng
a.Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang

Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết
b.Nước pháp có thủ đô là pa-ri.
c. lỗ tấn là nhà văn của trung quốc
Hậu Giang
Khánh Hòa
Phan Rang, Phan Thiết
Pháp, Pa-ri
Lỗ Tấn, Trung Quốc
-> Phải nắm được qui tắc viết hoa danh từ riêng, để viết cho đúng .
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
I.Danh từ chung và danh từ riêng
2. Cách viết danh từ riêng
3. Qui tắc viết hoa:
1.Danh từ chung và danh từ riêng
Kết luận
Ghi nhớ
DANH TỪ CHỈ SỰ VẬT
DANH TỪ CHỈ SỰ VẬT
DANH TỪ CHỈ SỰ VẬT
DANH TỪ CHỈ SỰ VẬT
Danh từ chung
Danh từ riêng
Là tên gọi một loại sự vật
Là tên riêng của từng người,từng vật, từng địa phương
Cách viết danh từ riêng
Viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó
+ Đối với tên người, tên địa lí Việt Nam và tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm qua âm Hán Việt: viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi tiếng.
+ Đối với tên người, tên địa lí nước ngoài phiên âm trực tiếp
( không qua âm Hán Việt): viết hoa chữ cái đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành tên riêng đó,nếu một bộ phận gồm nhiều tiếng thì giữa các tiếng cần có gạch nối.
VD( Pu-skin, Mát-xcơ- va….. )
+ Tên riêng các cơ quan, tổ chức, các giải thưởng, danh hiệu, huân chương.... thường là một cụm từ.Chữ cái đầu của mỗi bộ phận tạo thành cụm từ này đều được viết hoa. VD(Trung học cơ sở Cẩm Văn, Huân chương Hồ Chí Minh.......
Tiết: 38

DANH TỪ ( Tiếp theo)
I.Danh từ chung và danh từ riêng
2. Cách viết danh từ riêng
3. Qui tắc viết hoa:
1.Danh từ chung và danh từ riêng
Kết luận
Ghi nhớ
II.Luyện tập
2. Bài tập 2: T109+ 110
Các từ in đậm dưới đây có phải là danh từ riêng không? Vì sao?
a. Chim, Mây, Nước và Hoa đều cho rằng tiếng hót kì diệu của Hoạ Mi đã làm cho tất cả bừng tỉnh giấc.
b. Nàng Út bẽn lẽn dâng lên vua mâm bánh nhỏ
Các từ in đậm đều là những danh từ riêng vì : Chúng được dùng để gọi tên của từng vật, tên riêng của người, của địa phương.
c. Khi ngựa thét ra lửa, lửa đã thiêu cháy một làng, cho nên làng đó gọi là làng Cháy.
TRÒ CHƠI
NHÌN HÌNH ĐOÁN CHỮ, DANH TỪ CHUNG VÀ DANH TỪ RIÊNG
* Danh từ chung:
* Danh từ riêng:
Tháp, biển, thuyền, nước, người, sóng, đảo, …
Hạ Long, Ép-phen, Pa-ri, Pháp, Quảng Ninh…
3. Bài tập 3: SGK- 110
Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang 
Ai vô thành phố 
Hồ Chí Minh 
rực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền đồng tháp 
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp 
Nơi chôn rau cắt rốn của ta! 
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết 
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc 
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền trung 
Ai về với quê hương ta tha thiết 
Sông hương, bến hải, cửa Tùng... 
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí 
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý 
Rằng: nước ta là của chúng ta 
Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
3/ Bài tập 3:
Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang 
Ai vô thành phố 
Hồ Chí Minh 
rực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền đồng tháp 
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp 
Nơi chôn rau cắt rốn của ta! 
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết 
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc 
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền trung 
Ai về với quê hương ta tha thiết 
Sông hương, bến hải, cửa Tùng... 
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí 
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý 
Rằng: nước ta là của chúng ta 
Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
Hậu Giang
3/ Bài tập 3:
Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang 
Ai vô thành phố 
Hồ Chí Minh 
rực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền đồng tháp 
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp 
Nơi chôn rau cắt rốn của ta! 
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết 
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc 
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền trung 
Ai về với quê hương ta tha thiết 
Sông hương, bến hải, cửa Tùng... 
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí 
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý 
Rằng: nước ta là của chúng ta 
Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
Hậu Giang
Bưng biền Đồng Tháp
3/ Bài tập 3:
Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang 
Ai vô thành phố 
Hồ Chí Minh 
rực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền đồng tháp 
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp 
Nơi chôn rau cắt rốn của ta! 
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết 
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc 
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền trung 
Ai về với quê hương ta tha thiết 
Sông hương, bến hải, cửa Tùng... 
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí 
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý 
Rằng: nước ta là của chúng ta 
Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
Hậu Giang
Bưng biền Đồng Tháp
Khánh Hòa
3/ Bài tập 3:
Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang 
Ai vô thành phố 
Hồ Chí Minh 
rực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền đồng tháp 
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp 
Nơi chôn rau cắt rốn của ta! 
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết 
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc 
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền trung 
Ai về với quê hương ta tha thiết 
Sông hương, bến hải, cửa Tùng... 
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí 
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý 
Rằng: nước ta là của chúng ta 
Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
Hậu Giang
Bưng biền Đồng Tháp
Phan Rang, Phan Thiết
Khánh Hòa
3/ Bài tập 3:
Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang 
Ai vô thành phố 
Hồ Chí Minh 
rực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền đồng tháp 
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp 
Nơi chôn rau cắt rốn của ta! 
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết 
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc 
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền trung 
Ai về với quê hương ta tha thiết 
Sông hương, bến hải, cửa Tùng... 
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí 
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý 
Rằng: nước ta là của chúng ta 
Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
Hậu Giang
Bưng biền Đồng Tháp
Phan Rang, Phan Thiết
Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc
Khánh Hòa
3/ Bài tập 3:
Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang 
Ai vô thành phố 
Hồ Chí Minh 
rực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền đồng tháp 
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp 
Nơi chôn rau cắt rốn của ta! 
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết 
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc 
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền trung 
Ai về với quê hương ta tha thiết 
Sông hương, bến hải, cửa Tùng... 
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí 
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý 
Rằng: nước ta là của chúng ta 
Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
Hậu Giang
Bưng biền Đồng Tháp
Phan Rang, Phan Thiết
Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc
Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng
Khánh Hòa
3/ Bài tập 3:
Ai đi Nam Bộ 
Tiền Giang, hậu giang 
Ai vô thành phố 
Hồ Chí Minh 
rực rỡ tên vàng.

Ai về thăm bưng biền đồng tháp 
Việt Bắc miền Nam, mồ ma giặc Pháp 
Nơi chôn rau cắt rốn của ta! 
Ai đi Nam – Ngãi, Bình Phú, khánh hoà 
Ai vô phan rang, phan thiết 
Ai lên tây nguyên, công tum, đắc lắc 
Khu Năm, dằng dặc khúc ruột miền trung 
Ai về với quê hương ta tha thiết 
Sông hương, bến hải, cửa Tùng... 
Ai vô đó, với đồng bào, đồng chí 
Nói với Nửa - Việt Nam yêu quý 
Rằng: nước ta là của chúng ta 
Nước việt nam dân chủ cộng hoà!
Hậu Giang
Bưng biền Đồng Tháp
Phan Rang, Phan Thiết
Tây Nguyên, Công Tum, Đắc Lắc
Sông Hương, Bến Hải, Cửa Tùng
Việt Nam Dân chủ Cộng hòa
Khánh Hòa
1. Học thuộc ghi nhớ. Nhận biết danh từ chung, danh từ riêng, qui tắc viết hoa danh từ riêng đúng qui định
2. Hoàn thành bài tập
+Chuẩn bị bài mới:Chuẩn bị bài Luyện nói kể chuyện



CHÚC CÁC EM VUI KHOẺ, HỌC GIỎI
CẢM ƠN CÁC EM ĐÃ CÙNG CÔ HOÀN THÀNH TIẾT HỌC NÀY