Bài 10. Cơ sở dữ liệu quan hệ

Chương 3 – Bài 10:
CSDL QUAN HỆ
Nhóm 1
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LiỆU QUAN HỆ
2
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
Mô hình là gì?
Ví dụ?
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LiỆU QUAN HỆ
3
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
Trong lĩnh vực CSDL, người ta dùng mô hình dữ liệu để mô tả dữ liệu ở mức cao, tổng quát, vì vậy mô hình dữ liệu được dùng để thiết kế CSDL.
Vậy khi thiết kế
CSDL cần
quan tâm những
yếu tố nào?
Cấu trúc dữ liệu?
Các thao tác,
phép toán trên
dữ liệu?
Ràng buộc
dữ liệu?
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LiỆU QUAN HỆ
4
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
Mô hình dữ liệu là gì?
Mô hình dữ liệu là một tập khái niệm dùng để mô tả cấu trúc dữ liệu, các thao tác, phép toán trên dữ liệu và các ràng buộc dữ liệu trên một CSDL.
VD: Mô hình dữ liệu quan hệ, mô hình dữ liệu
hướng đối tượng, mô hình dữ liệu phân cấp,…
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LiỆU QUAN HỆ
5
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
Các đặc trưng của mô hình dữ liệu
quan hệ?
Làm việc nhóm
Yêu cầu:
Trình bày hiểu biết về các đặc trưng của mô hình dữ liệu quan hệ thông qua sơ đồ tư duy.
Sơ đồ tư duy cần cung cấp các thông tin như: tên đặc trưng, nội dung cơ bản của đặc trưng, cho ví dụ với mỗi đặc trưng.
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LiỆU QUAN HỆ
6
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
Các đặc trưng của mô hình dữ liệu
quan hệ?
Về mặt cấu trúc:
Dữ liệu được thể hiện trong các bảng;
Mỗi bảng có nhiều cột, dòng => thể hiện thông tin về 1 chủ thể;
Mỗi cột biểu thị thuộc tính của chủ thể;
Mỗi dòng biểu thị cho một cá thể trong chủ thể.
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LiỆU QUAN HỆ
7
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
Các đặc trưng của mô hình dữ liệu
quan hệ?
Về mặt thao tác trên dữ liệu:
Cập nhật dữ liệu: thêm, sửa, xóa 1 bảng ghi;
Khai thác dữ liệu: tìm kiếm thông qua truy vấn, sắp xếp,…
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LiỆU QUAN HỆ
8
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
Các đặc trưng của mô hình dữ liệu
quan hệ?
Về mặt ràng buộc dữ liệu:
Dữ liệu được trong các bảng phải thỏa mãn một số ràng buộc, thể hiện mối liên hệ giữa các
dữ liệu;
Thí dụ: ràng buộc về khóa chính, ràng buộc về liên kết giữa các bảng, ràng buộc miền giá trị...
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm:
9
Khái niệm:
CSDL quan hệ là CSDL được xây dựng dựa trên mô hình quan hệ.
Hệ QT CSDL quan hệ là hệ QT CSDL dùng để tạo lập, cập nhật và khai thác CSDL quan hệ.
Trong CSDL quan hệ:
Quan hệ dùng để chỉ bảng;
Thuộc tính dùng để chỉ cột (trường);
Bộ dùng để chỉ dòng (bản ghi);
Miền giá trị dùng để chỉ kiểu dữ liệu.
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
10
Thí dụ:
Bảng HOC_SINH
Bộ
Miền giá trị: text
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
11
b. Các đặc trưng của quan hệ
X

Mỗi quan hệ có tên phân biệt
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
12
b. Các đặc trưng của quan hệ
Trong Acsess,
việc tạo khóa chính
có ý nghĩa gì?

Mỗi bộ là phân biệt và thứ tự các bộ không quan trọng.
Hãy nhập
1 dòng mới vào đầu bảng HOC_SINH!
X
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
13
b. Các đặc trưng của quan hệ
X

Mỗi thuộc tính có tên phân biệt và thứ tự các thuộc tính
không quan trọng.
Trong thực tế…
Bảng BANG_DIEM
Bảng HOC_SINH
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
14
b. Các đặc trưng của quan hệ

Quan hệ không có thuộc tính đa trị hay phức hợp
Đa trị
Bao nhiêu bạn trong lớp tạo được 2 bảng trên trong Access???
Phức hợp
Cách khắc phục?
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
15
b. Các đặc trưng của quan hệ
Các đặc trưng của quan hệ:
Mỗi quan hệ có tên phân biệt;
Mỗi bộ là phân biệt và thứ tự các bộ không quan trọng;
Mỗi thuộc tính có tên phân biệt và thứ tự các thuộc tính không quan trọng;
Quan hệ không có thuộc tính đa trị hay phức hợp.
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
16
b. Các đặc trưng của quan hệ
Bảng Mượn sách
Bảng Người mượn
Bảng Sách
Tìm tất cả các vi phạm đặc trưng của quan hệ
trong CSDL Thư viện ở trên!
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
17
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
Để quản lí kết quả học tập của học sinh, thông thường phòng học vụ cần quản lý các thông tin sau:

Thông tin về
Môn học
Thông tin về
Học sinh
Thông tin về
Bảng điểm
?
?
?
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
18
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
Học sinh: có những thông tin nào?
Môn học: gồm những thông tin nào?
Bảng điểm: gồm những thông tin nào?
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ

1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
19
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
Bảng BANG_DIEM
Bảng HOC_SINH
Bảng MON_HOC
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
20
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
Sự xuất hiện lại của thuộc tính Ma_hoc_sinh và Ma_mon_hoc ở bảng BANG_DIEM trong bảng HOC_SINH và MON_HOC thể hiện một sự liên hết giữa học sinh và môn học dự thi. Nhờ liên kết này mà ta biết được nhiều thông tin, chẳng hạn những học sinh thi một môn học nào đó, môn đó do một học sinh nào đó dự thi
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
21
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
d. Khóa và liên kết giữa các bảng
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
22
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
d. Khóa và liên kết giữa các bảng
* KHÓA

Hãy cho biết, khóa của một bảng là gì?
Khóa của một bảng là một tập thuộc tính gồm một hay một số thuộc tính của bảng

Hãy trình bày tính chất khóa của một bảng.
Không có hai bộ khác nhau trong bảng có giá trị bằng nhau trên khóa.
Không có tập con thực sự nào của tập thuộc tính này có tính chất trên.
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
23
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
d. Khóa và liên kết giữa các bảng
Ví dụ
Thuộc tính ‘Số thẻ’ là một khóa
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
24
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
d. Khóa và liên kết giữa các bảng
Địa chỉ người gửi: khóa
Địa chỉ người nhận: khóa

Nếu không ghi một trong hai địa chỉ thì điều gì sẽ xảy ra?
* Vậy địa chỉ người nhận phải bắt buộc ghi  khóa chính
Khóa chính
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
25
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
d. Khóa và liên kết giữa các bảng
* KHÓA CHÍNH
Một bảng có thể có nhiều khóa.
Trong các khóa của một bảng, ta chọn (chỉ định) một khóa làm khóa chính.
Khi nhập dữ liệu cho một bảng, dữ liệu tại các cột khóa chính không được để trống
Chú ý
Mỗi bảng có ít nhất một khóa.
Việc xác định khóa phụ thuộc vào quan hệ logic của các dữ liệu chứ không phụ thuộc vào giá trị dữ liệu.
Nên chọn khóa chính là khóa có ít thuộc tính nhất.
BÀI 10: CƠ SỞ DỮ LIỆU QUAN HỆ
26
1. Mô hình dữ liệu
quan hệ:
a. Mô hình dữ liệu
là gì?
b. Các đặc trưng của
mô hình dữ liệu
quan hệ?
2. CSDL quan hệ:
a. Khái niệm
b. Các đặc trưng của quan hệ
c. Ví dụ về CSDL
quan hệ
d. Khóa và liên kết giữa các bảng
* LIÊN KẾT

Tại sao ta phải xác định khóa của một bảng?
Việc xác định khóa của một bảng là để thiết lập sự liên kết giữa các bảng.
CÁM ƠN SỰ THEO DÕI CỦA THẦY GIÁO VÀ CÁC BẠN!!!