Bài 10. Cấu Trúc Lặp

Ngày soạn: 30/09/2011
Tiết theo PPCT: 13, 14, 15
Bài soạn: §10 CẤU TRÚC LẶP

I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
- Biết có 3 lớp ngôn ngữ lập trình các mức của ngôn ngữ lập trình: Ngôn ngữ máy, hợp ngữ và ngôn ngữ bậc cao
- Biết vai trò của chương trình dịch
- Biết khái niệm thông dịch và biên dịch
2. Kỹ năng:
- Bước đầu sử dụng đúng hai dạng lệnh lặp For trong ngôn ngữ lập trình Pascal.
3. Thái độ:
- Tiếp tục khơi gợi lòng ham thích giải toán bằng lập trình trên máy tính.
II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
1. Chuẩn bị của Giáo viên:
Các bảng phụ viết sẳn các chương trình ví dụ SGK và cấu trúc của chương trình con,
Máy vi tính (Computer), máy chiếu (Projector) (Nếu có điều kiện)
2. Chuẩn bị của Học sinh:
Sách giáo khoa và các tài liệu tham khảo (nếu có điều kiện), đọc bài trước ở nhà
III. HOẠT ĐỘNG DẠY- HỌC

HỌAT ĐỘNG CỦA THẦY
HOẠT ĐỘNG CỦA TRÒ
LƯU BẢNG

Nêu bài toán tính tổng dãy S1. Yêu cầu hs xác định công thức tính tổng dãy số trên?

Nếu như ta xem S1 là một cái thùng, các số hạng như là những cái ca có dung tích khác nhau. Khi đó việc tính tổng trên tương tự việc đổ các ca nước vào trong thùng S1.
-Vậy có bao nhiêu lần ta đổ nước vào thùng?
-Mỗi lần đỗ một lượng là bao nhiêu?
-Vậy phải viết bao nhiêu lệnh?
Tức là, số lần lặp là 100 và việc cộng vào tổng S1 sẽ kết thúc khi đã thực hiện việc cộng 100 lần.
Xét tiếp bài toán 2, số lần lặp chưa biết trước nhưng việc cộng vào tổng S2 sẽ kết thúc khi
<0,0001







Trong tất cả các NNLT đều có cấu trúc điều khiển việc thực hiện lặp lại với số lần đã định trước.
Pascal có cấu trúc lặp for-do













































Các em hãy xây dựng thuật toán để giải quyết bài toán 2, chia nhóm để cùng thảo luận


Nhận xét đánh giá kết quả của thuật toán










Rất khó xác định được công thức








Phải thực hiện 100 lần
Mỗi lần đổ


Phải viết 100 lệnh






































































Hs thảo luận theo nhóm để viết thuật toán



























1./ Khái niệm lặp
Xét 2 bài toán như sau với a>0 là số nguyên cho trước:

Bài toán 1: Tính tổng
S1=








Bài toán 2: Tính tổng
S2=

Với điều kiện


Cách giải:
Bắt đầu S được gán giá trị 1/a.
Tiếp theo mỗi lần cộng thêm vào S là 1/(a+N) với N=1, 2, 3, . . .
Với bài toán 1, việc cộng thêm dừng khi N=100, số lần lặp biết trước.
Với bài toán 2, việc cộng thêm dừng khi 1/(a+N)<0.0001, số lần lặp chưa biết trước.
Trong lập trình có những thao tác lặp lại nhiều lần, khi đó ta gọi là cấu trúc lặp.
Lặp thường có 2 loại:
Lặp với số lần biết trước
Lặp với số lần không biết trước
NNLT nào cũng cung cấp một số câu lệnh để mô tả các cấu trúc lặp như trên.
Sau đây chúng ta sẽ tìm hiểu các câu lệnh lặp trong ngôn ngữ Pascal.
2./ Lặp có số lần biết trước câu lệnh For – do
Trong Pascal có 2 loại câu lệnh lặp có số lần biết trước.
- Lặp dạng tiến
Cú pháp lệnh:
For := to do ;
- Lặp dạng lùi:
Cú pháp lệnh:
For := downto do ;

Trong đó :