Bài 10. Biện pháp cải tạo và sử dụng đất mặn, đất phèn

Bài 10
Biện pháp cải tạo và sử dụng đất mặn, đất phèn.
Nội dung chính:
Cải tạo và sử dụng đất mặn.
Nguyên nhân hình thành
Đặc điểm, tính chất của đất mặn
Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng đất mặn
II. Cải tạo và sử dụng đất phèn
Nguyên nhân hình thành
Đặc điểm, tính chất đất phèn
Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng đất phèn.
Đất mặn và đất phèn có nhiều ở đâu ?
Đất mặn và đất phèn có đặc điểm và tính chất gì ?
Làm thế nào để sử dụng đất mặn và đất phèn có hiệu quả cao ?
I. Cải tạo và sử dụng đất mặn
1. Nguyên nhân hình thành
Vùng đất mặn
Nước biển
Quan sát vùng đất mặn ven biển , nghiên cứu sách giáo khoa, thảo luận nhóm cho biết nguyên nhân hình thành đất mặn?
- Do nước biển tràn vào
- Do mạch nước ngầm chứa muối tan xâm nhập vào tầng canh tác
Đất ngập mặn, ven sông Ông Đốc – Cà Mau
2. Đặc điểm, Tính chất của đất mặn
Hãy dựa vào nguyên nhân hình thành đất mặn, tham khảo sách giáo khoa thảo luận nhóm cho biết đất mặn có những tính chất đặc trưng nào?

- Chứa nhiều muối tan mặn và hơi kiềm
- Thành phần cơ giới nặng
- Nghèo dinh dưỡng và mùn
- Keo đất chứa nhiều ion Na+

2. §Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña ®Êt mÆn
Chọn đáp án em cho là đúng về đặc điểm ,tính chất của đất mặn.
Có thành phần cơ giới nặng. tỉ lệ sét từ 50%-> 60%. Đất chặt thấm nước kém khi bị ướt dẻo,dính, khi khô đắt co lai nứt nẻ,rắn chắc khó làm đất
b. Đất có thành phần cơ giới nhẹ
c. Đất chứa nhiều muối tan dưới dạng NaCl, Na2SO4
d. Đất rất chua
e. Đất có phản ứng trung tính hoặc hơi kiềm
f. Hoạt động của VSV đất yếu
a
c
e
f
3. BiÖn ph¸p c¶i t¹o vµ h­íng sö dông ®Êt mÆn
a. Biện pháp cải tạo
Biện pháp thuỷ lợi:
Đắp đê ngăn nước biển,
XD hệ thống mương máng tưới tiêu hợp lí
Biện pháp nông hoá:
Bón vôi, tháo nước rửa mặn sau khi bón vôi
sau khi rửa mặn bón bổ sung chất hữu cơ
Biện pháp canh tác:
Trồng cây chịu mặn
Không cho nước biển tràn vào,XD hệ thống
tưới tiêu hợp lí để dẫn nước vào rửa mặn

Thúc đẩy quá trình trao đổi các cation giữa Ca2+
và Na+ ,giải phóng Na+ khỏi keo đất thuận lợi
cho việc rửa mặn
Cải tạo đất
Keo
đất
Na+
+
Ca2+
=
Keo
đất
Ca2+
+

2Na+
Ta phải dựa vào nguyên nhân hình thành, đặc điểm, tính chất của đất mặn để đưa ra các biện pháp cải tạo và hướng sử dụng hợp lý.
Dựa vào sgk cho biết các biện pháp cải tạo và sử dụng đất mặn ?
b. Sử dụng đất mặn

Cấy lúa trên đất mặn đã cải tạo
Nuôi tôm trên đất mặn đã cải tạo
Lỳa ST5 cho nang su?t g?n 6 t?n/ha trờn d?t nhi?m m?n Tr� Vinh.
II. CảI tạo và sử dụng đất phèn
1) Nguyên nhân hình thành đất phèn


Vùng Đất phèn
Hãy quan sát vùng đất phèn , nghiên cứu sách giáo khoa thảo luận nhóm cho biết nguyên nhân hình thành đất phèn ?

- Do xác sinh vật phân huỷ lâu năm
- Do đất chứa nhiều lưu huỳnh ở dạng H2S , H2SO4 , FeS2 , Al2(SO4)3
Đồng bằng ven biển
Đất nhiễm phèn nặng
2. Đặc điểm, tính chất của đất phèn
Dựa vào sách giáo khoa, thảo luận nhóm cho biết tính chất đặc trưng của đất phèn?
- Đất rất chua (Ph<4) , mặn và có mùi hôi tanh
-Thành phần cơ giới nặng
- Rất ít dinh dưỡng ,vi sinh vật
- Trong đất chứa nhiều chất độc hại cho cây trồng (Al3+ ; Fe3+ ; CH4 ; H2S.

2S + Fe FeS2
2FeS2 +702 +2H2O 2FeS04 + 2H2S04
FeS2
H2S
Al2(SO4)3 , H2SO4
phẫu diện đất phèn
-Tầng pyritsắt(Xám)
-Tầng sinh phèn (vàng)
-Tầng oxitsăt (nâu)
Fe2O3,
FeO
3.Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng đất phèn.
nặng
khi khô thì cứng,
nứt nẻ
cao pH<4
Al3+ ,Fe3+ CH4 H2S
Thấp,nghèo mùn,
nghèo đạm
Kém
Bón phân hữu cơ
XD hệ thống tưới tiêu hợp lí
Bón vôi
Cấy sâu ,phơi ải,lên liếp,XD
hệ thốngtưới tiêu để rửa phèn
Bón phân hữu cơ,phân đạm,
phân vi lượng
Bón phân hữu cơ
Ta phải dựa vào nguyên nhân hình thành, đặc điểm, tính chất của đất mặn để đưa ra các biện pháp cải tạo và hướng sử dụng hợp lý.
3) Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng đất phèn.
+ Bón vôi khử chua,làm giảm độc hại của nhôm tự do
CaO +H20 Ca(0H)2
KĐ
H+
Al3+
+ Ca(0H)2
+H20 + Al(0H)3
KĐ
2Ca2+
b. Sử dụng đất phèn: Trồng cây chịu phèn, trồng lúa,nuôi trồng thủy sản

Trồng hoa trên đất phèn đã cải tạo
Củng cố:
Học sinh hoàn thành bảng sau:
Qua những người bà con và thông tin đại chúng hãy
tìm hiểu xem bà con sản xuất ở các vùng đất mặn và
đất phèn đã áp dụng những biện pháp cải tạo nào và sử dụng ra sao?
B�i dạy đến đây là kết thúc xin chân thành cảm ơn!
Hà Quyết Thắng K4SPKTTH
[email protected]