Bài 10. Biện pháp cải tạo và sử dụng đất mặn, đất phèn

Biện pháp cải tạo
và
sử dụng đất mặn, đất phèn
bài 10
biện pháp cải tạo và sử dụng đất mặn , đất phèn
I./ mục tiêu :
Sau khi học xong bài này học sinh phải :
1. Kiến thức :

- giải thích được nguyên nhân , đặc điểm và biện pháp cải tạo
sử dụng đất mặn và đất phèn .
- chỉ ra được mối quan hệ giữa nguyên nhân , đặc điểm và biện pháp cải tạo đất mặn và đất phèn .

2. kĩ năng :
-phát triển tư duy lôgíc : từ nguyên nhân dẫn đến đặc điểm biểu hiện tư đó suy ra
biện pháp cải tạo .

3. Thái độ :
- có ý thức bảo vệ cải tạo đất mặn, đất phèn để phát triển sản xuất .
- hình thành niềm tin vào khoa học thông qua các biện pháp cải tạo .
II. Phương tiện dạy học:
1. sgk
2. phiếu học tập
3. máy chiếu

III. Phương tiện dạy học chủ yếu :
1. hoat động nhóm .
2. hỏi đáp _ tìm tòi

IV. Tiến trình bài dạy
1. ổn định tổ chức lớp .
2. kiểm tra bài cũ .
3. giảng bài mới .
Quy ước :
Chữ xanh là các phần em phải gi
Chữ vàng là câu hỏi thảo luận
Chữ đỏ là các phần em phải chú ý
Hoạt động1 . Tìm hiểu sự hình thành tính chất , biện pháp cải tạo và sử dụng đất mặn.
Cấu tạo và cách sử dụng đất mặn
1. nguyên nhân hình thành.
Hãy quan sát hình vẽ sau kết hợp với nghiên cứu mục I sgk tr 31 và cho biết thế nào là đất mặn ?


đất mặn là đất có chứa nhiều cation natri hấp phụ trên bề mặt keo đất và trong dung dịch đất
Keo đất
Na+
Dung dịch đất
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
Na+
đất bị mặn
Mạch nước ngầm
đất bị mặn
Hãy quan sát hình sau và cho biết đất mặn được hình thành như thế nào ?
Từ đó hãy rút ra nguyên nhân hình thành đất mặn ?
1. do nước biển tràn vào .
2. do ảnh hưởng của nước ngầm
Các em hãy quan sát
hình 10.1 và ngiên cứu sgk mucI.2 và cho biết đặc điểm và tính chất của đất mặn ?
2. đặc điểm , tính chất của đất mặn.
đặc điểm :
Có thành phần cơ giới nặng
+ tỉ lệ xét 50%-60%
thấm nước kém .
+ khi khô bị co lại nứt lẻ rắn chắc
+ chứa nhiều muối tan :NaCl, NaSO4
tính chất :
-đất có phan ứng trung tính hoac hơi kiềm .
- hoạt động của vi sinh vật yếu
Từ nguyên nhân hình thành em hãy đề xuất các biện pháp cải tạo đất mặn ?



Mục đích của biện pháp thuỷ lợi là gì ?

3.Bón vôi vào đất có tác dụng gì?



3. Biện pháp cải tạo và hướng sử dụng đất mặn
a. biện pháp cải tạo .
- thuỷ lợi
- bón vôi
* mục đich của biện pháp.
- thuỷ lợi :
+ ngăn nước biển, tưới ,tiêu hợp lí .
- Bón vôi:
+ bón vôi để trung hoà lượng Na+ trong đất theo phương trình .
Na+
Na+ + Ca2+
Ca2+
+ 2Na+
1 .Vậy Na+ được giải phóng làm thế nào để giảm lượng Na+ trong dung dịch đất ?


2 .Nếu rửa mặn xẽ làm mất đi các chất dinh dưỡng vậy ta phải bổ sung các chất dinh dưỡng bằng cách nào ?


3 .vậy theo em trong các biện pháp trên biện p háp nào quan trong nhất ?
4. Vậy sử dụng đất mặn thế nào cho hợp lí ?
Chú ý :
sau khi bón vôi phải tiến hành rửa mặn .
Bổ sung chất hữu cơ bằng cách trồng cây chịu mặn .


b. Sử dụng đất mặn :
Trồng cây hợp lí .
Mở rộng diện tích nuôi trồng thuỷ sản .
Trồng rừng giữ đất và bảo vệ môi trường .
Câu hỏi :
Cùng với kiến thức đã học kết hợp với sgk các nhóm hãy hoàn thành sơ đồ sau trong 7 phút.
Biện pháp cải tạo và phong ngừa.
........
Nguyên nhân .
......
......
đặc điểm của đất mặn .
.........
Tp cơ giới nặng.
Kiềm
Vi sinh vật đất hoạt động yếu
đẩy Na+ ra khỏi đất bằng :
..........
Nguyên nhân
Nước biển tràn vào
ảnh hưởng của mạch nước ngầm
Biện pháp cải tạo và phòng ngừa.
-thuỷ lợi
- Bón vôi
đặc điểm của đất mặn .
Chứa nhiều muối tan (NaCl ,NaSO4 )
Tp cơ giới nặng .
Trung tính hoặc kiềm .
Vi sinh vật hoạt động yếu
đẩy Na+ ra khỏi đất bằng cách.
- Bón vôi + rửa mặn
Ngăn
NaCl
NaSO4
Hoạt động 2 :tìm hiểu sự hình thành, tính chất, biện pháp cải tạo đất phèn.

Ngiên cứu sgk mucII.1 và hoàn thành sơ đồ sau :
Xác sinh vật
II. Cấu tạo và sư dụng đất phèn .
1. nguyên nhân .
- xác sinh vật
.....
....
..
+...
....
H2SO4
...
Phân huỷ
S
+ Fe
Đk
yếm khí
FeS2
H2SO4
Thoát
nước
Thoáng khí
đất bị chua
Câu hỏi : qua nghiên cứu nguyên nhân hình thành cộng với nghiên cứu sgk mục II.2 và quan sat hình H10.2 em hãy nêu đặc điểm tính chất của đất phèn ?


2. Từ nguyên nhân hình thành và tính chất của đất phèn em hãy đề xuất các biện pháp cải tạo ?


3. Bón vôi cho đất phèn có tác dụng
gì ? Hãy giải thích ?.





2. đặc điểm, tính chất của đất phèn .
-Tp cơ giới nặng.
- đất rất chua .
- có độ phì nhiêu thấp .
- vsv hoạt động yếu .

3. Biện pháp cải tạo
- biện pháp thuỷ lợi .
-bón vôi





- bón phân
- canh tác
- lên liếp

H+
Al3+
+ Ca(OH)2
2Ca2+
+ H2O + Al(OH)3
4 . Quan sát hình vẽ 10.3 sgk và giải thích cách lên liếc và tác dụng của việc lên liếc ?.


5. đất phèn được sử dụng như thế nào ?


b. Sử dụng đât phèn .
- trồng cây kết hợp với các biện pháp kĩ thuật .
- Trồng cây chịu phèn .
Chúc các em học tốt