Bài 10. Ba định luật Niu-tơn

Giáo viên dạy: Doãn Thị Thái Phượng
Môn : Vật lý 10
Trường thpt lý bôn
Sở giáo dục thái bình
Kiểm tra bài cũ.
Câu 1: Phát biểu định nghĩa lực?
Câu 2: Phát biểu điều kiện cân bằng của chất điểm.
Trả lời: - Lực là đại lượng vectơ đặc trưng cho tác dụng của vật này lên vật khác mà kết quả là gây ra gia tốc cho vật hoặc làm cho vật biến dạng.

Trả lời: - Điều kiện cân bằng của chất điểm là hợp lực của các lực tác dụng lên nó phải bằng 0
đặt vấn đề
1. Có cần lực để duy trì chuyển động của một vật không?
2. Gia tốc mà vật thu được có quan hệ với lực tác dụng như thế nào?
3. Lực tương tác giữa hai vật có liên hệ với nhau như thế nào?
Bài 10: Ba định luật niu tơn
Cơ học cổ điển Quang học
Thiên văn học
Toỏn h?c
Nhà Vật lý người ANH nghiªn cøu c¸c
lÜnh vùc sau:
I-XắC NIU -TơN (1642 - 1727)
I - Định luật I Niu tơn:
Hãy quan sát
Ta phải đẩy thì quyển sách mới chuyển động và khi ngừng đẩy thì quyển sách dừng lại. Tại sao?
I - Định luật I Niu tơn:
1. Thí nghiệm lịch sử của Galilê:
O
O
O
Bài 10: Ba định luật niu tơn
Kết luận: Càng hạ thấp máng nghiêng Bi lăn được càng xa
Nhà bác học Ga-Li-Lê là người đầu tiên không tin rằng: Lực là cần thiết để duy trì chuyển động của vật
Ông đã làm thí nghiệm nổi tiếng sau:
z
1. Thí nghiệm lịch sử của Ga - li - lê
Kết luận: Loại được lực ma sát thì không cần đến lực để duy trì chuyển động.

Bài 10: Ba định luật niu tơn

Vậy nếu không có lực ma sát giữa hòn bi
và mặt phẳng nghiêng và mặt phẳng nghiêng đặt nằm ngang
thì hòn bi sẽ chuyển động như thế nào?
( Hòn bi sẽ chuyển động thẳng đều với vận tốc vốn có của nó)
2. Định luật I Niu - tơn
Định luật: Một vật không chịu tác dụng của lực nào hoặc chịu tác dụng của các lực có hợp lực bằng 0, thì vật đang đứng yên sẽ tiếp tục đứng yên, đang chuyển động sẽ tiếp tục chuyển động thẳng đều. (vận tốc không đổi hay gia tốc bằng 0)
Vật cô lập: Là vật không chịu tác dụng của một vật nào khác

Bài 10: Ba định luật niu tơn
Trạng thái đứng yên hoặc chuyển động thẳng đều cùng có đặc điểm:
Vận tốc giữ nguyên không đổi
Hợp lực tác dụng lên vật bằng 0 (không cần phải có lực tác dụng).

Vậy cái gì đã giữ cho
vận tốc của vật không thay đổi?
Lực không phải là nguyên nhân
duy trì chuyển động
Bài 10: Ba định luật niu tơn
3. Quán tính
* Quán tính là tính chất của mọi vật có xu hướng bảo toàn vận tốc cả về hướng và độ lớn.
*Quán tính có 2 biểu hiện sau:
+ Xu hướng giữ nguyên trạng thái đứng yên (v = 0) "tính ì"
+ Xu hướng giữ nguyên trạng thái chuyển động thẳng đều "tính đà"
* Định luật I Niu tơn là định luật về tính bảo toàn vận tốc của vật nên còn được gọi là định luật quán tính.
*Chuyển động của một vật không chịu tác dụng lực gọi là chuyển động theo quán tính.
Tóm lại:
* Lực không phải là nguyên nhân duy trì chuyển động.
* Quán tính là nguyên nhân bảo toàn vận tốc của vật
II. ĐỊNH LUẬT II NIUTƠN
Quan sát
: ( Một bạn đẩy một xe hàng)
Khi đẩy nhẹ( Fnhỏ ) Nhận xét gia tốc xe thu được
Khi đẩy mạnh( F lớn ) trong hai trường hợp?
Bài 10: Ba định luật niu tơn
II. ĐỊNH LUẬT II NIUTƠN
Quan sát

Bài 10: Ba định luật niu tơn
II. ĐỊNH LUẬT II NIUTƠN
Quan sát
Bài 10: Ba định luật niu tơn
Vậy độ lớn của gia tốc (a) tỉ lệ
với độ lớn của lực (F) tác dụng vào vật
như thế nào?

II. ĐỊNH LUẬT II NIUTƠN
Quan sát
Cùng lực đẩy tác dụng lên xe: xe không hàng( mnhỏ)
xe có hàng (mlớn)
Nhận xét gia tốc xe thu được trong hai trường hợp trên.
Bài 10: Ba định luật niu tơn
II. ĐỊNH LUẬT II NIUTƠN
Quan sát
Bài 10: Ba định luật niu tơn
II. ĐỊNH LUẬT II NIUTƠN
Quan sát
Bài 10: Ba định luật niu tơn

Vậy gia tốc (a) tỉ lệ như thế
nào với khối lượng (m) của vật?
Định luật: Gia tốc của một vật luôn cùng hướng với lực tác dụng lên vật. Độ lớn của gia tốc tỉ lệ thuận với độ lớn của lực tác dụng lên vật và tỉ lệ nghịch với khối lượng của vật.
II. ĐỊNH LUẬT II NIUTƠN
1) Định luật II Niu - Tơn:
Bài 10 :Ba định luật niu tơn

Bằng rất nhiều những quan sát
Và thực nghiệm. Niu-Tơn đã
Xác định được mối liên hệ giữa
a, F, m bằng định luật sau:
Biểu thức
II. ĐỊNH LUẬT II NIUTƠN
Trong trường hợp vật chịu nhiều lực: F1, F2, F3...
tác dụng thì:
F= F1 + F2 + F3...
Bài 10: Ba định luật niu tơn
 Độ lớn của lực :
Theo định luật II Newton :
Độ lớn : F = m.a
CÁC YẾU TỐ CỦA VECTƠ LỰC
Lực tác dụng lên vật khối lượng m gây ra cho nó gia tốc a thì có độ lớn bằng tích m.a.
Bài 10: Ba định luật niu tơn
 Điểm đặt của lực :
Quan sát
CÁC YẾU TỐ CỦA VECTƠ LỰC
Bài 10: Ba định luật niu tơn
 Điểm đặt của lực :
Là vị trí mà lực tác dụng lên vật.
Quan sát
CÁC YÕU Tè CñA VECT¥ LùC
Bài 10: Ba định luật niu tơn
 Phương và Chiều của lực :
Quan sát
CÁC YẾU TỐ CỦA VECTƠ LỰC
Bài 10: Ba định luật niu tơn
 Phương và Chiều của lực :
Là phương và chiều của gia tốc mà lực gây ra cho vật.
CÁC YẾU TỐ CỦA VECTƠ LỰC
Quan sát
Bài 10: Ba định luật niu tơn
 Điểm đặt của lực :
Là vị trí mà lực tác dụng lên vật.
CÁC YẾU TỐ CỦA VECTƠ LỰC
 Phương và Chiều của lực :
Là phương và chiều của gia tốc mà lực gây ra cho vật.
 Độ lớn của lực : F = m.a

Bài 10: Ba định luật niu tơn
2) Khèi l­îng vµ møc qu¸n tÝnh:
a) ®Þnh nghÜa: Khối lượng của vật là đại lượng đặc trưng cho mức quán tính của vật .
b) TÝnh chÊt cña khèi l­îng:
- Khèi l­îng lµ mét ®¹i l­îng v« h­íng, d­¬ng vµ kh«ng ®æi ®èi víi mçi vËt.
- Khèi l­îng cã tÝnh chÊt céng.
Tãm l¹i: Gia tèc mµ vËt thu ®­îc :
Cïng h­íng víi h­íng cña lùc t¸c dông
®é lín a=F/m hay F=m.a


Bài 10: Ba định luật niu tơn
Câu 1. Khi một xe buýt tăng tốc đột ngột thì các hành khách
Dừng lại ngay.
B. Chúi người về phía trước.
C. Ngả người về phía sau
D. Ngả người sang bên cạnh.
Bài 10: Ba định luật niu tơn
Củng cố
Câu 2: Một vật đang chuyển động với vận tốc 5m/s, bỗng dưng các lực tác dụng lên nó mất đi thì
A- vật dừng lại ngay.
B- vật đổi hướng chuyển động.
C- vật chuyển động chậm dần rồi mới dừng lại.
D- vật tiếp tục chuyển động theo hướng cũ với vận tốc 5m/s.
Bài 10: Ba định luật niu tơn
Củng cố
Câu 3: Chọn câu đúng?
A-Nếu không có lực tác dụng vào vật thì vật không chuyển động được.
B-Nếu thôi không tác dụng lực vào vật thì vật dừng lại ngay.
C-Vật nhất thiết phải chuyển động theo hướng của lực tác dụng.
D-Nếu có lực tác dụng lên vật thì vận tốc của vật bị thay đổi.
Bài 10: Ba định luật niu tơn
Củng cố
Câu 4: Dưới tác dụng của một lực 20N, một vật chuyển động với gia tốc 0,4m/s2. Hỏi vật đó chuyển động với gia tốc bằng bao nhiêu nếu lực tác dụng bằng 50N?
Bài 10: Ba định luật niu tơn
Củng cố


Cám ơn các Thầy Cô đã dự giờ !
Chúc các Thầy Cô mạnh khoẻ
Cám ơn các em học sinh 10A5!
Chúc các em học tốt!