Bài 10. Ảnh hưởng của các nhân tố ngoại cảnh đến quang hợp

Cho biết các yếu tố của môi trường tác động lên quá trình quang hợp.
Tiết 10. Bài 10:
ẢNH HƯỞNG CỦA
CÁC NHÂN TỐ
NGOẠI CẢNH ĐẾN

QUANG HỢP
I) Ánh sáng
1) Cường độ ánh sáng
?Cường độ ánh sáng ảnh hưởng thế nào đến cường độ quang hợp khi nồng độ CO2 bằng 0.01 và 0.32?
Điểm bù ánh sáng: cường độ ánh sáng mà tại đó cường độ quang hợp cân bằng với cường độ hô hấp.
Điểm bão hòa ánh sáng: là trị số ánh sáng mà từ đó cường độ quang hợp không tăng thêm dù cường độ ánh sáng tiếp tục tăng.
Trong khoảng giữa điểm bù ánh sáng và điểm bão hòa ánh sáng, cường độ quang hợp tăng hầu như tỉ lệ thuận với cường độ ánh sáng.
?Sự ảnh hưởng của cường độ ánh sáng đến quang hợp không tác động riêng lẽ mà nằm trong mối tương tác với các yếu tố khác của môi trường. Vậy có cách nào để điều chỉnh ánh sáng cho trồng trọt không?
Có thể trồng cây trong nhà kính đối với những vùng ôn đới.
2) Quang phổ của ánh sáng
Các tia sáng khác nhau ảnh hưởng không giống nhau đến cường độ quang hợp.
Quang hợp chỉ xảy ra tại miền ánh sáng xanh tím và miền ánh sáng đỏ.
Các tia sáng xanh tím kích thích sự tổng hợp aa, prôtêin.
Các tia sáng đỏ xúc tiến quá trình hình thành cacbohidrat.
Thành phần ánh sáng biến động phụ thuộc :
Độ sâu (trong môi trường nước)
Thời gian của ngày: sáng sớm và chiều ánh sáng có nhiều tia đỏ hơn; buổi trưa các tia sáng có sóng ngắn (tia xanh, tia tím) tăng lên.
Cây mọc dưới tán rừng thường chứa hàm lượng diệp lục b cao giúp hấp thụ các tia sáng có bước sóng ngắn trong điều kiện thiếu tia sáng đỏ của ánh sáng khuếch tán.
II) Nồng độ CO2
Điểm bão hòa CO2: Khi nồng độ CO2 tối đa để cường độ QH đạt cực đại.
- Nồng độ CO2 trong không khí chiếm 0,03%.
- Nồng độ CO2 thấp nhất mà cây bắt đầu quang hợp là khoảng 0,008% - 0,01%, điểm bão hoà CO2 tối đa của cây thường là 0,4%.
- Nếu tăng dần nồng độ CO2 lên đến trị số bão hòa CO2 thì cường độ quang hợp tăng dần. Vượt quá trị số đó, cường độ quang hợp giảm.
III) Nước

Hãy cho biết vai trò của nước đối với quang hợp?
+ Là nguyên liệu cho QH.
+ Điều tiết sự đóng mở khí khổng và nhiệt độ của lá.
+ Là môi trường của các phản ứng sinh hóa trong tế bào.
+ Là dung môi hòa tan các chất…
IV) Nhiệt độ
IV) Nhiệt độ
IV) Nhiệt độ
Nhiệt độ ảnh hưởng đến các phản ứng enzim trong pha tối và pha sáng của quang hợp.
Mỗi loài thực vật có 1 nhiệt độ tối ưu, tại nhiệt độ đó cường độ quang hợp là lớn nhất.
Cường độ quang hợp tăng theo nhiệt độ đến giá trị tối ưu, trên ngưỡng đó cường độ quang hợp giảm.
V) Nguyên tố khoáng
Nguyên tố khoáng ảnh hưởng nhiều mặt đến quang hợp:
Tham gia cấu thành enzim quang hợp (N,P,S) và diệp lục (Mg, N)
Điều tiết độ mở khí khổng cho CO2 khuếch tán vào lá (K)
Liên quan đến quang phân li nước (Mn,Cl),...
Sự ảnh hưởng của các nhân tố ngoại cảnh đến quang hợp tùy thuộc vào đặc điểm của giống và loài cây.
Trong tự nhiên, các yếu tố môi trường không tác dụng riêng lẻ lên quang hợp mà là tác động phối hợp.
VI) Trồng cây duới ánh sáng nhân tạo
- Trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo là sử dụng các loại đèn (đèn nêon, đèn sợi đốt) thay cho ánh sáng mặt trời trồng cây trong nhà.
- Uu điểm: khắc phục giá rét, sâu bệnh trong sản xuất nông phẩm.
Ứng dụng: đảm bảo cung cấp rau tươi trong các tháng mùa đông ở nước ôn đới. Tại Việt Nam: sản xuất rau sạch, nuôi cấy mô thực vật, tạo cành giâm...
Thực hành
Câu 1: Điểm bù và điểm bão hoà ánh sáng ở cây trên đồi trọc và cây dưới tán rừng có gì khác nhau?
Cây trên đồi trọc có điểm bù và điểm bão hoà ánh sáng cao hơn cây dưới tán rừng.
Câu 2: Có thể sử dụng quá trình trồng cây dưới ánh sáng nhân tạo để giải thích hiện tượng gì?
HT hiệu ứng nhà kính, làm trái đất nóng lên.
Câu 3: Tại sao khi hái quả vào ngày trời nắng lại ngọt hơn ngày trời mưa?
II) Nồng độ CO2