Bài 1. Thành phần nguyên tử

Các nội dung chính
I. Thành phần cấu tạo nguyên tử
II. Kích thước và khối lượng của nguyên tử
1. Electron
2. Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử
3. Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử
1. Kích thước
2. Khối lượng
Các nội dung chính
I. Thành phần cấu tạo nguyên tử
II. Kích thước và khối lượng của nguyên tử
1. Electron
2. Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử
3. Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử
1. Kích thước
2. Khối lượng
1. Electron
Vậy :
Tia âm cực là chùm hạt mang điện tích âm và mỗi hạt đều có khối lượng được gọi là electron
Bằng thực nghiệm, người ta đã xác định được khối lượng của electron là 9,1094.10-31kg và có điện tích là -1,602.10-19C. Tạm thời nó là đơn vị nhỏ nhất nên được dùng làm điện tích đơn vị
Điện tích của electron được quy ước là 1-
Như vậy :
2. Sự tìm ra hạt nhân nguyên tử
Vậy :
+
Nguyên tử chứa phần điện tích dương có khối lượng lớn nhưng có kích thước rất nhỏ so với kích thước nguyên tử được gọi là hạt nhân.
+
Nguyên tử có cấu tạo rỗng
Xung quanh hạt nhân có các electron tạo nên vỏ nguyên tử. Do nguyên tử trung hoà về điện nên số đơn vị điện tích dương của hạt nhân đúng bằng số electron quay xung quanh hạt nhân.
3. Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử
Năm 1918, khi bắn phá hạt nhân nguyên tử nitơ bằng hạt ?. Rutherford đã thấy sự xuất hiện hạt nhân nguyên tử oxi và một loại hạt
Proton
Có khối lượng 1,6726.10-27kg
Mang một điện tích đơn vị dương
(p)
Vậy :
Hạt proton là một thành phần cấu tạo của hạt nhân nguyên tử.
3. Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử
Năm 1932, Chadwick dùng hạt ? bắn phá nguyên tử Beri đã quan sát thấy sự xuất hiện một loại hạt mới.
Nơtron
Có khối lượng xấp xỉ khối lượng của proton
Không mang điện
(n)
Vậy :
Hạt nơtron là một thành phần cấu tạo của hạt nhân nguyên tử.
3. Cấu tạo của hạt nhân nguyên tử
Vì nơtron không mang điện, số proton trong hạt nhân phải bằng số đơn vị điện tích dương của hạt nhân và bằng số electron quay xung quanh hạt nhân.
Hạt nhân
Proton
Nơtron
Vậy :
( mang điện tích dương )
( không mang điện )
1. Kích thước
Nguyên tử của các nguyên tố khác nhau có kích thước và khối lượng khác nhau.
Nếu xem nguyên tử như một quả cầu thì nó có đường kính khoảng 10-10m
= 0,1nm = 1
Nguyên tử nhỏ nhất là nguyên tử hiđro có bán kính khoảng 0,053nm
Đường kính của hạt nhân còn nhỏ hơn, vào khoảng 10-5nm, bằng 10-4 đường kính nguyên tử
Đường kính của electron và proton còn nhỏ hơn nhiều, vào khoảng 10-8nm
2. Khối lượng
Đơn vị khối lượng nguyên tử được kí hiệu là u, u còn được gọi là đvC
1u bằng 1/12 khối lượng của một nguyên tử đồng vị cacbon 12 có khối lượng là 19,9265.1027kg
Bài tập ứng dụng
Tính khối lượng của hạt electron, proton và nơtron ra đơn vị u