Bài 1. Este

Tiết 3:

Chương 1 ESTE - LIPIT

Bài 1: ESTE

I. Khái niệm, danh pháp:

Ví dụ:
VD1:

VD2:

Phương trình tổng quát?
Este được hình thành như thế nào?
“Thay thế nhóm – OH ở nhóm – COOH của axit
bằng OR’ tạo thành este.”
I. Khái niệm, danh pháp:

Cách gọi tên este:
Tên gốc R1 + tên gốc axit có đuôi at
VD:
HCOOCH3: Metyl focmiat
C2H3COOCH3: Metyl acrylat
C2H5COOCH3: Metyl propionat
II. Tính chất vật lý
Este của axit cacboxylic thường có các đặc điểm sau:
+ Chất lỏng, không màu, dễ bay hơi (có to sôi thấp hơn so với axit tạo nên este đó vì không tạo được liên kết hiđro giữa các phân tử este).
+ Nhẹ hơn nước, ít tan trong nước (do không tạo được liên kết hiđro với nước).
+ Có mùi thơm dễ chịu, giống mùi hoa và quả chín.
VD: Etyl fomiat có mùi táo, isoamyl axetat có mùi chuối chín, amyl propionat có mùi dứa chín.
III. Tính chất hoá học
1. Phản ứng thuỷ phân trong môi trường axit
Khi đun nóng este trong môi trường axit ta thu được
axit cacboxylic và rượu:
“Đặc điểm của phản ứng thuỷ phân este trong môi trường axit:
là phản ứng thuận nghịch.”
III. Tính chất hoá học
2. Phản ứng thuỷ phân trong môi trường ki?m ?(pu x� phũng hoỏ)
Khi đun nóng este trong môi trường kiềm ta thu được
muối của axit cacboxylic và rượu:
VD:
“Đặc điểm của phản ứng thuỷ phân este trong môi trường axit: là phản ứng không thuận nghịch.”
IV. Điều chế
Phương pháp chung:
+ Đ/c Vinyl axetat
VI. Ứng dụng
Trong công nghiệp thực phẩm: làm hương liệu cho bánh kẹo, nước giải khát…
Trong công nghiệp mỹ phẩm: sản xuất nước hoa xà phòng thơm, kem bôi da…
Làm nguyên liệu cho một số ngành công nghiệp khác như làm dung môi pha sơn, sản xuất sợi tổng hợp, thuỷ tinh hữu cơ ( plecxiglas)…
Bài tập củng cố
Câu 1: Số công thức cấu tạo chỉ chứa một nhóm chức có cùng CTPT C2H4O2 là:
A. 2 B. 3 C. 4 D.1
Câu 2: Tên gọi nào sau đây ứng với CTCT CH3COOCH3:
A. Axit propionic B. Metyl axetat
C. Etyl axetat D. Metyl fomiat
Câu 3: Thuỷ phân etyl axetat trong môi trường axit thu được sản phẩm là:
A. Rượu metylic và axit axetic B. Rượu etylic và axit propionic
C. Axit fomic và rượu etylic D. Axit axetic và rượu metylic
Câu 4: Thuỷ phân etyl fomiat trong môi trường kiềm ta thu được
A. Rượu etylic và axit fomic B. Natri etylat và axit fomic
C. Rượu etylic và natri fomiat D. Rượu etylic và natri axetat
THE END