Bài 1. Este

BÀI GIẢNG MÔN HÓA HỌC LỚP 12
GIÁO VIÊN SOẠN : TRẦN NGỌC DŨNG
Email : [email protected]
Trừong THPT Trường THPT Trừong Chinh – Huyện Eah’leo – Tỉnh Daklak
Chào Mừng Quí Thầy Cô
TẬP THỂ LỚP 12 A5
KIỂM TRA BÀI CŨ
3
BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12
ĐÁP ÁN B CH3COOCH2CH3
4
BÀI GIẢNG ESTE LỚP 12
Những hương thơm quyến rũ…
Những mùi vị đặc trưng…
Thực chất đó là …
Bài 1: Tiết 3 :ESTE
CHƯƠNG I :
ESTE - LIPIT
NỘI DUNG :
I. KHAÙI NIEÄM, DANH PHAÙP.
II. TÍNH CHAÁT VAÄT LYÙ.
III. TÍNH CHAÁT HOAÙ HOÏC.
IV. ÑIEÀU CHEÁ.
V. ÖÙNG DUÏNG.
I. KHAÙI NIEÄM ,COÂNG THÖÙC CAÁU TAÏO,
DANH PHAÙP:

1. Khái niệm:
Khi thay nhóm OH ở nhóm cacboxyl của axitcacboxylic bằng nhóm OR’ thì được este.


Xét các phản ứng sau :
2. Công thức cấu tạo:

- Este no đơn chức : được tạo thành từ axit cacboxylic no đơn chức và rượu no đơn chức
R - C - O - R`
??
O
- Este đơn chức : được tạo thành từ axit cacboxylic đơn chức và rượu đơn chức
CnH2n+1COOCmH2m+1 (n?0, m?1)
Hay CxH2xO2 ( x?2)
3. Danh pháp
H – COO – CH3
CH3 – COO – CH3
CH3 – COO – C2H5
Metyl Fomiat
Etyl axetat
Metyl axetat
Tên este = Tên gốc (R’)
+ Tên gốc axit RCOO (bỏ-ic) + at
II. TÍNH CHẤT VẬT LÝ:

- Este của axit cacboxylic thường là những chất lỏng dễ bay hơi, nhẹ hơn nước, rất ít tan trong nước .

- t0s của este < tos của axit tương ứng
(do este không có khả năng tạo liên kết hiđro)
- Este có mùi thơm dễ chịu, giống mùi quả chín, mùi hoa
Ví dụ :
H – COO – C2H5 : Etyl fomiat (Mùi táo)
C2H5 – COO – CH2 – C6H5 : Benzyl propionat
(Mùi hoa nhài)
C2H5 – COO –C2H5 : Etyl propionat (Mùi dứa)
CH3 –COO - CH2 - CH2 - CH -CH3 : isoamyl axetat

CH3 Mùi chuối (dầuchuối)
CH3COOC10H7 : Geranyl axetat (mùi hoa hồng)
III. TÍNH CHẤT HOÁ HỌC.

1)Phản ứng thủy phân trong môi trường axit
CH3-C

O
- O-C2H5 + H–
OH
H2SO4 đđ, t0
CH3-C

O
-OH + H
-O-C2H5
R - COO - R`
+
H2O
H2SO4 đđ, t0
R – COOH
+
R’-OH
- Chiều thuận: thủy phân este.
- Chiều nghịch: este hoá
Đặc điểm : + Phản ứng hai chiều
+ H2SO4 , to
2) Phản ứng thủy phân trong môi trừong bazơ (phản ứng xà phòng hóa) :
CH3OH
R – COOH
+
R’ – OH
t0
R – COONa
+
R’OH
Lưu ý : Khi axit trong este là axit béo, thì muối Na thu được là xà phòng : p.ứ còn gọi là xà phòng hoá
Đặc điểm : + Phản ứng một chiều
+ Nhiệt độ
IV. ĐIỀU CHẾ:
Axit
Rượu
+
H2SO4 đđ, t0
Este
+
H2O
R – COOH
+
R’ – OH
H2SO4 đđ, t0
R – COOR’
+
H2O
V. ỨNG DỤNG:

- Có ứng dụng trong CN thực phẩm, CN mỹ phẩm:
Dùng làm hương liệu.
- Trong CN hoá chất:
Dùng làm dung môi pha sơn, điều chế thủy tinh hữu cơ…
Bài tâp:
Câu 1: Hợp chất hữu cơ X có CTPT C3H6O2, X có thể là:
A. Rượu 2 chức chưa no có 1 liên kết
B. Axit hay este đơn chức no
C. Anddehit 2 chức no
D. Cả A, B,C đều đúng
Câu 2: Hợp chất X ứng với CTPT : C4H8O2 tác dụng được với NaOH nhưng không tác dụng với Na, có số đồng phân là:
A. 2
B. 3
C. 4
D. 5
Câu 3: Thủy phân este C4H6O2  trong môi trường axit thu được một hỗn hợp có phản ứng tráng gương. Vậy công thức cấu tạo của este có thể là:
A. CH3COOCH=CH2
B. HCOOCH2CH=CH2
C. CH2=CH-COOCH3
D. Cả A,B đều đúng
Câu 4 : Hợp chất hữu cơ C4H6O2  khi thủy phân trong môi trường kiềm được các sản phẩm trong đó có hai chất có khả năng tráng gương. Công thức cấu tạo đúng là:
HCOOCH=CH-CH3
CH3COOCH=CH2
HCOOCH2CH=CH2
CH2=CH-COOCH3
Bài tập về nhà:
Bài tập sgk : Bài 1  bài 4
(SGK – Trang 40)
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT
XIN CÁM ƠN QUÍ THẦY CÔ ĐÃ ĐẾN DỰ GIỜ