Bài 1. Este

BÀI TẬP
PHẢN ỨNG ESTE HÓA
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
I. MỘT SỐ PHẢN ỨNG ESTE HÓA CẦN NHỚ:
7/6/2016
2
1. CH3COOH + C2H5OH
H2SO4 đặc
t0
CH3COOC2H5 + H2O
Axit axetic ancol etylic etyl axetat
2. 2CH3COOH + C2H4(OH)2
H2SO4 đặc
t0
(CH3COO)2C2H4 + 2H2O
Axit axetic Etylen glicol etylen diaxetat
2. 3CH3COOH + C3H5(OH)3
H2SO4 đặc
t0
(CH3COO)3C3H5 + 3H2O
Axit axetic glixerol glixerol triaxetat
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
I. MỘT SỐ PHẢN ỨNG ESTE HÓA CẦN NHỚ:
7/6/2016
3
II. MỘT SỐ BÀI TOÁN LIÊN QUAN ĐẾN PƯ ESTE HÓA:
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
4
BÀI TOÁN 1:
HIỆU SUẤT PHẢN ỨNG ESTE HÓA
Câu 1: Đun nóng hỗn hợp X gồm 6(g) CH3COOH và 9,2 (g) C2H5OH sau 1 thời gian thu được m(g) este. Tìm m? (biết H = 80%)
Giải:
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
5
Giải:
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
6
Giải:
Cách 3: tăng giảm khối lượng
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
7
Câu 2: Đun nóng hỗn hợp X gồm 12(g) CH3COOH (axit axetic) với 13,8 (g) ancol etylic (C2H5OH) với H2SO4đặc . Sau 1 thời gian thu được 8,8 (g) este. Tính Hiệu suất phản ứng este hóa.
Giải:
=> meste = 0,2.88 = 17,6g
 
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
8
BÀI TOÁN 2:
HAI AXIT PHẢN ỨNG VỚI MỘT ANCOL
Giải:
Câu 3: Cho 10,6g hỗn hợp X gồm CH3COOH và HCOOH tỉ lệ mol 1:1 tác dụng với 13,8g C2H5OH đun nóng với H2SO4 đặc. Sau 1 thời gian thu được m(g) hỗn hợp este. Tính m? Biết hiệu suất phản ứng H = 80%.
Gọi
=> 60x + 46x = 10,6  x = 0,1 mol
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
9
Giải:
Gọi
=> 60x + 46x = 10,6  x = 0,1 mol
Tăng, giảm khối lượng:
meste = maxit + mtăng
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
10
BÀI TOÁN 3:
HAI AXIT PHẢN ỨNG VỚI HAI ANCOL
PP GIẢI:
B1: Tính số mol 2 axit và 2 ancol
B2: tính Mtb của 2 axit RCOOH => Mtb của R và Mtb của R’ trong 2 ancol
B3: viết phương trình este
RCOOH + R’OH ⇆ RCOOR’ + H2O
B4: Tính m este theo các cách
C1: meste = n.M
C2: meste = maxit + mtăng
C3: BTKL: meste = maxit + mancol – mH2O
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
11
Câu 4: Cho X chứa 10,6g gồm HCOOH và CH3COOH (tỉ lệ mol 1: 1). Cho Y chứa 15,6g gồm CH3OH; C­2H5OH (tỉ lệ mol 1:1). Đun nóng hỗn hợp X và Y với xúc tác H2SO4đ đến khi hiệu suất H = 90% thì thu được mg hỗn hợp este. Tính m ?
Giải:
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
12
RCOOH + R’OH ⇆ RCOOR’ + H2O
0,2 0,4 -> 0,2 mol
 
Cách 2: ⇅ khối lượng
meste = maxit + mtăng = [10,6 + 0,2(22-1)].90% = 13,32g
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
13
BÀI TOÁN 4:
MỘT AXIT ĐƠN CHỨC TÁC DỤNG VỚI MỘT ANCOL 2 CHỨC TẠO SẢN PHẨM GỒM 5 CHẤT.
Câu 5: Tiến hành este hóa hỗn hợp axit axetic và etilenglycol (tỉ lệ mol 3 : 2) thì thu được hỗn hợp X gồm 5 chất (trong đó có 2 este E1 và E2, ). Lượng axit và ancol đã phản ứng lần lượt là 50% và 60% so với ban đầu. Tính % về khối lượng của E1 trong hỗn hợp X?
A. 69,21% B. 23,934% C. 28,519% D. 30,79%
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
14
Giải:
Gọi số mol axit CH3COOH ban đầu = 3 mol
=> nCH3COOH pứ = 3.50% = 1,5 mol
Gọi số mol etilen glicol ban đầu = 2 mol
=> nC2H4(OH)2 pứ = 2.60% = 1,2 mol
CH3COOH + CH2 – CH2
| |
OH OH
⇄
CH3COOCH2-CH2OH x mol(E1)
(CH3COO)2C2H4 y mol(E2)
+ H2O
CH3COOH dư
C2H4(OH)2 dư
Ta có hệ pt:
x + 2y = nCH3COOH pư = 1,5 mol

x + y = nC2H4(OH)2 pư = 1,2 mol

x = 0,9 mol
y = 0,3 mol
BTKL : m5 chất = maxit ban đầu+ mancol banđầu
= 3.60 + 2.62 = 304g
 
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
15
BÀI TOÁN 4:
HẰNG SỐ CÂN BẰNG KC TRONG PỨ ESTE HÓA
PP GIẢI:
RCOOH + R’OH ⇆ RCOOR’ + H2O
Bđ: x M y M 0M 0M
Pứ: aM aM aM aM
TTCB: x – a y – a aM aM
Suy ra:
 
BÀI TẬP PHẢN ỨNG ESTE HÓA
7/6/2016
16
Câu 5: Đun nóng hỗn hợp X gồm CH3COOH 1M và C2H5OH 1M với H2SO4 đặc. Sau 1 thời gian phản ứng đạt tới trạng thái cân bằng thu được este có nồng độ 1/3M. Tính hằng số cân bằng Kc.
Giải:
Bđ 1M 1M 0 0
Phản ứng 1/3M  1/3M  1/3M  1/3M
Cb 2/3M 2/3M 1/3M 1/3M
Suy ra:
7/6/2016
17
Câu 6: Đun nóng hỗn hợp X gồm HCOOH 1M và C2H5OH 1M với xt H2SO4đ. Sau 1 thời gian đạt tới trạng thái cân bằng thu được este, nước, axit và ancol với H = 50%. Để thực hiện phản ứng este hóa HCOOH 1M và C2H5OH aM cùng t0 và hiệu suất phản ứng 90% tính theo axit thì khi phản ứng đạt tới trạng thái cân bằng lượng aM bằng bao nhiêu ?
Giải:
Bđ 1M 1M 0 0
Pứ H=50% 0,5M → 0,5M → 0,5M  0,5M
Cb 0,5M 0,5M 0,5M 0,5M
Suy ra:
TN 1:
7/6/2016
18
Câu 6: Đun nóng hỗn hợp X gồm HCOOH 1M và C2H5OH 1M với xt H2SO4đ. Sau 1 thời gian đạt tới trạng thái cân bằng thu được este, nước, axit và ancol với H = 50%. Để thực hiện phản ứng este hóa HCOOH 1M và C2H5OH aM cùng t0 và hiệu suất phản ứng 90% tính theo axit thì khi phản ứng đạt tới trạng thái cân bằng lượng aM bằng bao nhiêu ?
Giải:
Bđ 1M aM 0 0
Pứ H=90% 0,9M → 0,9M → 0,9M  0,9M
Cb 0,1M (a – 0,9)M 0,9M 0,9M
Suy ra:
TN 2: