Bài 1: Công dân với sự phát triển kinh tế

Ngµy so¹n: 30/ 08/ 2007 Ngµy d¹y tõ: 06/09/ 2007
TiÕt 1
Bµi 1 : C«ng d©n víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ
(TiÕt 1)
I. Môc tiªu
1. VÒ kiÕn thøc
- Vai trß quyÕt ®Þnh cña s¶n xuÊt cña c¸i vËt chÊt ®èi víi ®êi sèng x· héi
- Kh¸i niÖm søc lao ®éng, t­ liÖu lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng.
- Néi dung vµ ý nghÜa cña ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi víi c¸ nh©n, gia ®×nh vµ x· héi.
2. VÒ kü n¨ng
- Ph©n tÝch c¸c kh¸i niÖm vµ mèi liªn hÖ gi÷a nh÷ng néi dung chñ yÕu cña bµi häc.
- VËn dông nh÷ng kiÕn thøc cña bµi häc vµo thùc tiÔn, gi¶i thÝch mét sè vÊn ®Ò thùc tiÔn cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc.
3. VÒ th¸i ®é
- ThÊy ®­îc tÇm quan träng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt, quÝ träng con ng­êi, x¸c ®Þnh lao ®éng võa lµ quyÒn lîi võa lµ nghÜa vô cña c«ng d©n.
- ThÊy ®­îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh vµ ®Êt n­íc. QuyÕt t©m häc tËp v­¬n lªn ®Ó gãp phÇn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN.
II. Tµi liÖu vµ ph­¬ng tiÖn
- S¸ch gi¸o khoa GDCD líp 11.
- Nh÷ng sè liÖu, th«ng tin vÒ kinh tÕ cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc.
- S¬ ®å, biÓu b¶ng ...vv
III. Ho¹t ®éng d¹y vµ häc:
1.æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra vë ghi, SGK.
3. Häc bµi míi:






Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung kiÕn thøc


Gv ®Æt vÊn ®Ò:
- Qu¸ tr×nh tån t¹i, con ng­êi cÇn ph¶i cã nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt nhÊt ®Þnh. Con ng­êi lµm g× ®Ó cã nh÷ng ®iÒu kiÖn sinh ho¹t vËt chÊt Êy?
C©u hái:
- HiÓu thÕ nµo lµ s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt vµ vai trß cña nã nh­ thÕ nµo?
HS tham kh¶o tµi liÖu
HS ph¸t biÓu ý kiÕn



GV nhËn xÐt vµ kÕt luËn
- Nh­ vËy, trong qu¸ tr×nh tån t¹i, con ng­êi ph¶i kh«ng ngõng t¸c ®éng vµ khai th¸c tù nhiªn, biÕn ®æi tù nhiªn phôc vô nhu cÇu sèng cña m×nh. §ã lµ ®iÒu kiÖn, lµ c¬ së tån t¹i cña con ng­êi.
GV: §Æt vÊn ®Ò:
- LÞch sö loµi ng­êi lµ 1 qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn liªn tôc cñ c¸c ph­¬ng thøc s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt, lµ qu¸ tr×nh thay thÕ ph­¬ng thøc s¶n xuÊt cò ®· l¹c hËu b»ng ph­¬ng thøc s¶n xuÊt tiÕn bé h¬n. Vµ ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cÇn ph¶i cã nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n?
- GV: Gi¶ng gi¶i kÕt hîp víi lÊy vÝ dô, liªn hÖ thùc tiÔn gióp HS t×m hiÓu c¸c yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt.
GV: Tr×nh bµy s¬ ®å vÒ sù quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt:
Søc lao déng ( t­ liÖu lao ®éng ( ®èi t­îng lao ®éng ( s¶n phÈm

GV: Gióp häc sinh t×m hiÓu s¬ ®å vÒ c¸c bé phËn hîp thµnh cña tõng yÕu tè s¶n xuÊt.
GV: §Æt c©u hái cho c¶ líp.
HS: C¶ líp trao ®æi vÒ c©u hái:
- ThÓ lùc lµ g×? vÝ dô?
- TrÝ lùc lµ g×? vÝ dô?
- Mèi quan hÖ gi÷a thÓ lùc vµ trÝ lùc?
HS: Ph¸t biÓu ý kiÕn
HS: C¶ líp bæ sung ý kiÕn
GV: NhËn xÐt, kÕt luËn
GV: §Æt vÊn ®Ò, chuyÓn ý
- Khi nãi ®Õn søc lao ®éng th× chóng ta cÇn nãi ®Õn lao ®éng. Søc lao ®éng míi chØ lµ kh¶ n¨ng cña lao déng cßn lao ®éng lµ sù tiªu dïng søc lao ®éng trong hiÖn thùc.
- ThÕ nµo lµ lao ®éng?
- §Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn con ng­êi cÇn ph¶i lµm g×?
- Con ng­êi sö dông c«ng cô lao ®éng biÕn ®æi tù nhiªn víi môc ®Ých g×?
HS tr×nh bµy ý kiÕn
HS c¶ líp nhËn xÐt, bæ sung
GV nhËn xÐt vµ kÕt luËn.
- Ho¹t ®éng lao ®éng cña con ng­êi lµ phÈm chÊt ®Æc biÖt, lµ ho¹t ®éng c¬ b¶n nhÊt cña con ng­êi. Nã kh¸c víi ho¹t ®éng b¶n n¨ng cña loµi vËt. §ã lµ lao ®éng cã kÕ ho¹ch tù gi¸c s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt vµ ph­¬ng ph¸p lao ®éng cã kÜ thuËt cao, cã kØ luËt vµ cã tr¸ch nhiÖm.
GV ®Æt vÊn ®Ò, chuyÓn ý.
-T¹i sao nãi søc lao déng míi chØ lµ kh¶ n¨ng cßn lao ®éng míi lµ sù tiªu dïng søc lao déng táng hiÖn thùc?
HS trao ®æi vµ ph¸t biÓu ý kiÕn
GV kÕt luËn:
- Bëi v× chØ khi søc lao ®éng kÕt hîp víi t­ liÖu s¶n xuÊt th× míi cã qu¸ tr×nh lao ®éng vµ t­ liÖu s¶n xuÊt lµ g× chóng ta xÐt tiÕp néi dung sau:
GV chia líp thµnh 3 nhãm
GV giao c©u hái cho c¸c nhãm
Nhãm 1: T×m vÝ dô nh÷ng yÕu tè tù nhiÖn cã s½n trong tù nhiªn?
Nhãm 2: T×m vÝ dô nh÷ng yÕu tè tù nhiªn tr¶i qua t¸c ®éng cña lao ®éng cña con ng­êi
Nhãm 3: §èi t­îng lao ®éng lµ g×?
HS cö ®¹i diÖn tr×nh bµy
GV cho HS c¶ líp nhËn xÐt bæ sung ý kiÕn
GV: L­u ý cho HS
- §èi t­îng lao ®éng lµ bé phËn cña giíi tù nhiªn mµ con ng­êi ®ang t¸c ®éng vµo nh»m biÕn ®æi nã cho phï hîp víi môc ®Ých cña m×nh.
HS: Nhãm 3 tr×nh bµy.
HS: C¶ líp nhËn xÐt, trao ®æi
GV: NhËn xÐt, bæ sung ý kiÕn.


GV: KÕt luËn chuyÓn ý:
- Cïng víi sù ph¸t triÓn cña lao ®éng s¶n xuÊt vµ KHKT, ®èi t­îng lao ®éng ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó con ng­êi ngµy cµng t¹o ra nh÷ng nguyªn vËt liÖu nh©n t¹o cã tÝnh n¨ng t¸c ®éng theo ý muèn. Tuy nhiªn nh÷ng nguyªn vËt liÖu nh©n t¹o ®ã còng ®Òu cã nguån gèc tõ tù nhiªn.
GV: Cho HS th¶o luËn c¶ líp.
GV: Sö dông s¬ ®å vÒ t­ liÖu lao ®éng.
GV ®Æt c©u hái:
LÊy vÝ dô vÒ c¸c yÕu tè t­ liÖu lao ®éng?
LÊy vÝ dô vÒ ®èi t­îng lao ®éng cña mét sè ngµnh nghÒ kh¸c nhau?
YÕu tè nµo cña t­ liÖu lao déng ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh - V× sao?
HS: C¶ líp trao ®æi nhËn xÐt.
GV: NhËn xÐt, ®­a ra ®¸p ¸n ®óng.
GV: Gîi ý
VÝ dô: Con bß lµ t­ liÖu lao ®éng cña ng­êi n«ng d©n. Nh­ng còng lµ ®èi t­îng lao ®éng cña ngµnh chÕ biÕn thùc phÈm.
GV: KÕt luËn
- HÖ thèng kiÕn thøc vÒ mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè s¶n xuÊt
GV ®Æt thªm c©u hái:
- Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt yÕu tè nµo ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh? V× sao?
- Trªn thÕ giíi cã nh÷ng n­íc rÊt khan khiÕm tµi nguyªn, kho¸ng s¶n nh­ng cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn theo em t¹i sao?
- H·y chØ ra nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸ch quan, chñ quan ®Ó ng­êi cã søc lao déng thùc hiÖn qu¸ tr×nh lao ®éng.
GV: Gîi ý
* VÒ kh¸ch quan: NÒn kinh tÕ ph¸t triÓn, t¹o ra ®­îc nhiÒu viÖc lµm ®Ó thu hót lao ®éng t¹o c¬ héi ng­êi lao ®éng cã viÖc lµm.
* VÒ chñ quan : Ng­êi lao ®éng tÝch cùc chñ ®éng t×m kiÕm viÖc lµm , häc tËp n©ng cao tr×nh ®é thÓ lùc, trÝ lùc ®¸p øng yªu cÇu cña x· héi.
HS: Nªu vÝ dô ph©n tÝch v× sao cã t×nh tr¹ng thÊt nghiÖp?
1. S¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt.
a. ThÕ nµo lµ s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt:


- S¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt lµ sù t¸c ®éng cña con ng­êi vµo tù nhiªn, biÕn ®æi c¸c yÕu tè tù nhiªn ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu cña m×nh.





b. Vai trß cña s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt:
- S¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt lµ c¬ së tån t¹i cña x· héi.
- S¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt quyÕt ®Þnh mäi ho¹t ®éng cña x· héi

2.C¸c yÕu tè c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt




a. Søc lao ®éng















- Søc lao ®éng lµ toµn bé nh÷ng n¨ng lùc thÓ chÊt vµ tinh thÇn cña con ng­êi ®­îc vËn dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.









* Lao ®éng lµ g×?
- Lao ®éng lµ ho¹t ®éng cã môc ®Ých, cã ý thøc cña con ng­êi lµm biÕn ®æi nh÷ng yÕu tè tù nhiªn cho phï hîp víi nhu cÇu cña con ng­êi.


















b. §èi t­îng lao ®éng.











§èi t­îng lao
®éng cã s½n
§èi t­îng lao ®éng
qua t¸c ®éng cña lao ®éng



- Gç
- §Êt ®ai
- Kho¸ng s¶n
- §.vËt trong rõng
- C¸ t«m d­íi n­íc
....

- Sîi ®Ó dÖt v¶i
- S¾t, thÐp
- Xi m¨ng
- G¹ch, ngãi....












- §èi t­îng lao ®éng lµ nh÷ng yÕu tè cña tù nhiªn mµ lao ®éng cña con ng­êi t¸c ®éng vµo nh»m biÕn ®æi cho phï hîp víi môc ®Ých con ng­êi.










c. T­ liÖu lao ®éng:
- C«ng cô lao ®éng
- HÖ thèng b×nh chøa s¶n xuÊt
- KÕt cÊu h¹ tÇng s¶n xuÊt...















T­ liÖu SX = T­ liÖu L§ + §èi t­îng L§
Qu¸ tr×nh L§SX = Søc lao ®éng + T­ liÖu s¶n xuÊt

4. Cñng cè:
- C¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt? YÕu tè nµo mang tÝnh quyÕt ®Þnh?
5. DÆn dß.
- Lµm bµi tËp vÒ nhµ
- ChuÈn bÞ phÇn bµi tiÕp theo



































Ngµy so¹n: 06/ 09/ 2007 Ngµy d¹y tõ: 12/09/ 2007
TiÕt 2
Bµi 1 : C«ng d©n víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ
( TiÕt 2)
I. Môc tiªu
1. VÒ kiÕn thøc
- Vai trß quyÕt ®Þnh cña s¶n xuÊt cña c¸i vËt chÊt ®èi víi ®êi sèng x· héi
- Kh¸i niÖm søc lao ®éng, t­ liÖu lao ®éng, ®èi t­îng lao ®éng.
- Néi dung vµ ý nghÜa cña ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi víi c¸ nh©n, gia ®×nh vµ x· héi.
2. VÒ kü n¨ng
- VËn dông nh÷ng kiÕn thøc cña bµi häc vµo thùc tiÔn, gi¶i thÝch mét sè vÊn ®Ò thùc tiÔn cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc.
3. VÒ th¸i ®é
- ThÊy ®­îc tÇm quan träng cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt, quÝ träng con ng­êi, x¸c ®Þnh lao ®éng võa lµ quyÒn lîi võa lµ nghÜa vô cña c«ng d©n.
- ThÊy ®­îc tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ gia ®×nh vµ ®Êt n­íc. QuyÕt t©m häc tËp v­¬n lªn ®Ó gãp phÇn ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc theo ®Þnh h­íng XHCN.
II. Tµi liÖu vµ ph­¬ng tiÖn
- S¸ch gi¸o khoa GDCD líp 11.
- Nh÷ng sè liÖu, th«ng tin vÒ kinh tÕ cã liªn quan ®Õn néi dung bµi häc.
- S¬ ®å, biÓu b¶ng ...
III. Ho¹t ®éng d¹y vµ häc
1. æn ®Þnh tæ chøc
2. KiÓm tra bµi cò.
C©u hái:
- Vai trß cña s¶n xuÊt cña c¶i vËt chÊt ®èi víi ®êi sèng con ng­êi nh­ thÕ nµo?
- VÏ s¬ ®å c¸c yÕu tè cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt?
3. Häc bµi míi.
Ho¹t ®éng cña GV vµ HS
Néi dung kiÕn thøc

- GV: §Æt vÊn ®Ò b»ng c¸ch giíi thiÖu s¬ ®å vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ.
+ T¨ng tr­ëng kinh tÕ
Ph¸t triÓn KT + C¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ
+ C«ng b»ng x· héi
GV: Tæ chøc cho HS th¶o luËn nhãm, ph©n tÝch néi dung cña ph¸t triÓn kinh tÕ.
GV: Chia líp thµnh 3 nhãm
GV: Giao c©u hái cho 3 nhãm:
Nhãm 1: Ph©n tÝch néi dung t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ liªn hÖ thùc tÕ n­íc ta.
Nhãm 2: Ph©n tÝch néi dung c¬ cÊu kinh tÕ hîp lÝ.
Nhãm 3: Ph©n tÝch néi dung c«ng b»ng x· héi vµ liªn hÖ thùc tÕ ViÖt Nam
HS: C¸c nhãm th¶o luËn
GV: H­íng dÉn c¸c nhãm th¶o luËn.
HS: Cö ®¹i diÖn nhãm tr×nh bµy.
HS nhËn xÐt bæ xung ý kiÕn
HS: Ph¸t biÓu bæ sung.
GV: NhËn xÐt, bæ sung kh¾c s©u kiÕn thøc.
T¨ng tr­ëng kinh tÕ chØ lµ mét néi dung cña ph¸t triÓn kinh tÕ, nh­ng t¨ng tr­ëng kinh tÕ lµ yÕu tè ®Çu tiªn quan träng, gi÷ vai trß lµ c¬ së ph¸t triÓn kinh tÕ.
- BiÓu hiÖn cña t¨ng tr­ëng kinh tÕ trªn thÕ giíi - Ng­êi ta dïng tiªu chÝ:
Tæng s¶n phÈm quèc d©n (GNP).
Tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP).
Liªn hÖ:
- TÝch cùc: Tèc ®é t¨ng tr­ëng kh¸ cao (2001-2005) lµ 7,51%, ph¸t triÓn t­¬ng ®èi toµn diÖn.

GV: H­íng dÉn HS nhËn xÐt bæ sung ý kiÕn nhãm 2.
HS; Bæ sung ý kiÕn.
GV: NhËn xÐt bæ sung kh¾c s©u kiÕn thøc
GV: §­a r