Bài 1. Con Rồng cháu Tiên

I. Đọc - hiểu chú thích.
1. Thể loại:
H? Thế nào là truyện truyền thuyết?
Truyền thuyết
+ Truyền thuyết là loại truyện dân gian truyền miệng kể về các nhân vật và các sự kiện có liên quan đến lịch sử thời quá khứ.
+Thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo.
+ Thể hiện cách đánh giá của nhân dân với các sự kiện và nhân vật lịch sử.
2. Đọc
Đọc to rõ ràng, mạch lạc , tái hiện không khí linh thiêng.
Lạc Long Quân : Tình cảm ân cần, chậm rãi.
Âu cơ : Có lúc lo lắng, thở than.
3. Giải nghĩa từ khó.
Ngư tinh:
Cá sống lâu năm thành yêu quái.
Thần nông:
Nhân vật trong truyện thần thoại đã dạy dân cách trồng trọt.
3. Bố cục
H? Nêu bố cục văn bản? Nội dung từng phần?
Phần 1: Từ đâù. " Long Trang".
Phần 2: tiếp theo. " lên đường ".
Nội dung: Việc sinh nở và chia con cuả Âu Cơ và Lạc Long Quân và Âu Cơ.
Nội dung: Nguồn gốc hình dáng kì lạ của Lạc Long Quân và Âu Cơ.
Nội dung: Sự trưởng thành của các con Lạc Long Quân và Âu Cơ.
Phần 3: Còn lại.
II. Đọc - hiểu văn bản.
H? Câu truyện có những nhân vật chính nào? Có những sự việc nào xoay quanh các nhân vật này?
Nội dung thảo luận giữa các nhóm có mối liên kết như thế nào?
Yêu cầu từng nhóm:
Chia lớp thành 6 nhóm.
Nhóm 6
Nhóm1:
Hãy giới thiệu về nhân vật Lạc Long Quân?
Hãy giới thiệu về nhân vật Âu Cơ?
Nhóm 2:
Nhóm 3:
Âu Cơ và Lạc Long Quân có mối nhân duyên gì? Trình bày diễn biến của mối nhân duyên đó? Nêu ý nghĩa?
Nhóm 4:
Việc sinh con và chia con của mẹ Âu Cơ và cha Lạc Long Quân có ý nghĩa gì?
Sau khi một trăm người con của Âu Cơ và Lạc Long Quân theo cha mẹ lên rừng xuống biển, họ đã sinh sống như thế nào? Nêu ý nghĩa của chi tiết này?
Nhóm 5:
1.Giới thiệu Lạc Long Quân và Âu Cơ.
II. Đọc hiểu chú thích.
a) Lạc Long Quân:
->phi thường
-> Vẻ đẹp cao quý của bậc anh hùng.
Con thần biển
Có nhiều phép lạ, sức mạnh vô địch, diệt trừ yêu quái giúp dân


Nhóm 1,2,3 lần luợt trình bày.
Dòng tiên ở trên núi , thuộc dòng Thần Nông.
b) Âu Cơ:
Xinh đẹp tuyệt trần.
->Vẻ đẹp cao quý của người phụ nữ.
Yêu thiên nhiên.
b) Việc kết hôn của Lạc Long Quân và Âu Cơ.
?Sự hoà hợp giữa hai dòng giống cao quý, thiêng liêng.
Gặp gỡ - yêu-> kết duyên -> sống ở cung điện Long Trang.
b) Việc chia con:

2. Việc sinh con và chia con của Lac Long Quân và Âu Cơ.



Nhóm 3 trình bày kết quả thảo luận.
a) Viêc sinh con.
Đẻ ra bọc trăm trứng -> trăm người con hồng hào, đẹp đẽ lạ thường.
=> Dân tộc ta là anh em một nhà do cùng một mẹ sinh ra.
b) Viêc chia con.
Do nguồn gốc hai người khác nhau.
50 con theo mẹ lên rừng, 50 con theo cha xuống biển.
ý nghĩa:
Mở mang bờ cõi.
ý nguyện đoàn kết dân tộc.
3. Sự trưởng thành cuả các con Âu Cơ và Lạc Long Quân.
Nhóm 5 trình bày kết quả thảo luận.
Con trưởng: vua Hùng
-Đóng đô ở Phong Châu
-Lập nước Văn Lang.
-Tục truyền ngôi.

-> Giải thích sự ra đời của nhà nước Văn Lang và triều đại vua Hùng.
H? Truyện truyền thuyết có các yếu tố tưởng tượng kì ảo. Con hiểu như thế nào về chi tiết tưởng tượng kì ảo?
Tưởng tượng kì ảo có nhiều nghĩa nhưng ở đây được hiểu là chi tiết không có thực được tác giả dân gian sáng tạo nhằm mục đích nhất định. Để chỉ các chi tiết này có khi người ta dùng các khái niệm như chi tiết ( yếu tố) thần kì, lạ thường, hư cấu lạ thường.
H? Hãy chỉ ra các yếu tố kì ảo trong truyện? Nêu ý nghĩa của các chi tiết kì ảo đó?
- Nguồn gốc xuất hiện của Lạc Long Quân.
- Hình tượng bọc trăm trứng..

- Tô đậm tính chất kì lạ, lớn lao đẹp đẽ của cá nhân vật
- Làm tăng sức hấp dẫn của tác phẩm.
- Thần kì hóa, linh thiêng hóa nguòn gốc giống nòi chúng ta thêm tự hào , tin yêu, tôn kính tổ tiên mình.
4. Cốt lõi lịch sử.
H? Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên đã phản ánh sự thật lịch sử nào?
- Thời đại Vua Hùng.
- Ngày giỗ tổ Hùng Vương.
- Đền thờ Hùng Vương.
H? Nêu ý nghĩa cuả truyện Con Rồng cháu Tiên?
- Giải thích , suy tôn nguồn gốc cao quý, thiêng liêng của cộng đồng người Việt.
- Tự hào về nguồn gốc, dòng giống Tiên Rồng cao quý, linh thiêng của mình.
5. ý nghĩa truyện.
- Biểu hiện ý nguyện đoàn kết thống nhất của nhân dân ta ở mọi miền đất nước.
- Người Việt Nam đều là con của mẹ Âu Cơ vì vậy phải luôn thương yêu ,đùm bọc đoàn kết.
* Ghi nhớ.
H? Nêu nội dung cơ bản trong phần ghi nhớ?
- Truyện tryền thuyết là..
- Truyện Con Rồng cháu Tiên có nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo. nhằm suy tôn nguồn gốc giống nòi và thể hịên ý nguyện đoàn kết thống nhất cộng đòng của người Việt.
Luyện tập: Khoanh vào chữ cái đứng đầu đáp án đúng.
1.Truyền thuyết là gì?
A.Là những câu chuyện hoang đường;
B.Câu chuyện với những yếu tố hoang đường nhưng có liên quan đến các sự kiện, nhân vật lịch sử của một dân tộc.
C.Lịch sử dân tộc, đất nước được phản ánh chân thực trong các câu chuyện vè một hay nhiều nhân vật lịch sử.
D.Cuộc sống hiện thực được kể lại một cách nghệ thuật.
2.ýnghĩa nổi bật nhất của hình tượng cái bọc trăm trứng là gì?
A.Giải thích sự ra đời của các dân tộc Việt Nam;
B.Ca ngợi sự hình thành nước Văn Lang;
C.Tình yêu đất nước và lòng tự hào dân tộc;
D.Mọi người, mọi dân tộc Việt Nam phảI yêu thương nhau như anh em một nhà.
Hướng dẫn học sinh học bài về nhà.
- Học thuộc ghi nhớ.
- Tập kể chuyện diễn cảm.
- Chuẩn bị bài Tiết 2: Bánh chưng bánh giầy.