Bài 1. Chuyển động cơ

A
B
-Định nghĩa: Chuyển động cơ của một vật ( gọi tắt là chuyển động ) là sự thay đổi vị trí của vật đó so với các vật khác theo thời gian.
CHUYỂN ĐỘNG CƠ. CHẤT ĐIỂM
1.Chuyển động cơ là gì?
1) CHUYỂN ĐỘNG CƠ LÀ GÌ ?
Thí dụ : Một người đứng và quan sát ôtô đang chuyển động, khoảng cách giữa ôtô và người đó thay đổi.
1) CHUYỂN ĐỘNG CƠ LÀ GÌ ?
Thí dụ : Ôto� chuyển động so với hàng cây bên đường, nhưng đứng yên so với người ngồi trong đó
Chuyển động cơ học có tính tương đối.
2) CHẤT ĐIỂM
-Định nghĩa chất điểm: Một vật chuyển động được coi là chất điểm nếu kích thước của nó rất nhỏ so với độ dài đường đi (hoặc so với những khoảng cách mà ta đề cập đến ).
3. Quỹ đạo: -Khi chuyển động chất điểm vạch ra một đường nhất định trong không gian gọi là quỹ đạo.
15 cm
C1.a) Bán kính biểu diễn của trái đất là:
Bán kính biểu diễn của mặt trời là:
b)Chiều dài đường đi là:
S=2.r=2..15=94,2(cm)
Chiều dài đường đi gấp 78540 lần kích thước của trái đất.
Có thể coi trái đất là chất điểm trong hệ mặt trời.
II. CÁCH XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ CỦA VẬT TRONG KHÔNG GIAN.
1. Vật làm mốc và thước đo
Nếu đã biết đường đi (quỹ đạo) của vật ta chỉ cần chọn một vật mốc và một chiều dương trên đường đó là có thể xác định được vị trí của vật bằng cách dùng một cái thước đo khoảng cách từ vật làm mốc đến vật.
Trả lời câu C2.
Có thể chọn cây bên bờ sông, bến đò… làm vật mốc
1 km
2. Hệ tọa độ.
a) Hệ tọa độ 1 trục.
b) Hệ tọa độ 2 trục.
Trả lời câu C3.
c) Hệ tọa độ 3 trục.
M
A
B
D
C
x
y
O
AB=a=5m
AD=b=4m.
M=?
Giải:
*) XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ CỦA MỘT CHẤT ĐIỂM
? Xét chuyển động của một chất điểm trên một đường thẳng
+ Trục tọa độ : Có phương trùng với đường đi.
+ Gốc tọa độ : Tại một điểm O trên đường đi.
+ Chiều dương : Như hình vẽ.
x
? Vị trí của chất điểm tại điểm M được xác định bằng tọa độ : �
? Nếu vật chuyển động cùng chiều trục tọa độ thì : x > 0
x
*) XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ CỦA MỘT CHẤT ĐIỂM
*) XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ CỦA MỘT CHẤT ĐIỂM
? Vị trí của chất điểm tại điểm M được xác định bằng tọa độ :
? Nếu vật chuyển động cùng chiều trục tọa độ thì : x > 0
? Nếu vật chuyển động ngược chiều trục tọa độ thì : x < 0
x
III. CÁCH XÁC ĐỊNH THỜI GIAN TRONG CHUYÊN ĐỘNG
Muốn xác định thời điểm, người ta chọn một gốc thời gian và đo khoảng thời gian từ gốc đến thời điểm đó bằng đồng hồ.
Đơn vị thời gian : giây ( s ) [ SI ]
*) XÁC ĐỊNH THỜI GIAN
Trong vật lý, người ta thường chọn gốc thời gian là lúc bắt đầu xảy ra một quá trình nào đó hoặc lúc bắt đầu khảo sát một hiện tượng.
x
*) XÁC ĐỊNH THỜI GIAN
x
Khi khảo sát chuyển động của một chất điểm : Ta chọn một vật làm mốc và gắn vào đó một trục tọa độ tức là ta đã chọn một hệ quy chiếu. Đồng thời ta cũng chọn gốc thời gian.
* Kết Luận :
IV. HỆ QUY CHIẾU
Hệ gồm:
Vật làm mốc, một hệ tọa độ gắn với vật làm mốc
Một mốc thời gian và một đồng hồ.
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 1: Trường hợp nào dưới đây có thể coi vật là chất điểm?
Trái đất trong chuyển động tự quay quanh mình nó.
Hai hòn bi lúc va chạm với nhau.
Người nhảy cầu lúc đang rơi xuống nước.
Giọt nước mưa lúc đang rơi
Câu 2: Trong các cách chọn hệ trục tọa độ và mốc thời gian dưới đây, cách nào thích hợp nhất để xác định vị trí của một máy bay đang bay đường dài?
Khoảng cách đến ba sân bay lớn; t=0 là lúc máy bay cất cánh.
Khoảng cách đến ba sân bay lớn; t=0 là 0 giờ quốc tế.
Kinh độ, vĩ độ địa lí và độ cao của máy bay; t=0 là lúc máy bay cất cánh.
Kinh độ, vĩ độ địa lí và độ cao của máy bay; t=0 là 0 giờ quốc tế.
Câu 3: Để xác định vị trí của một tàu biển giữa đại dương, người ta dùng những tọa độ nào?
Trả lời: Ta sử dụng kinh độ và vĩ độ địa lí.
Về nhà: Làm câu 6, câu 9 trang 11/SGK
BÀI HỌC KẾT THÚC Ở ĐÂY. CHÀO CÁC EM