Bài 1. Chuyển động cơ

CHUYỂN ĐỘNG CƠ
BÀI 1:

Quan sát và cho biết vật nào chuyển động?
1. Chuyển động cơ
Chuyển động cơ của một vật (gọi tắt là chuyển động) là sự thay đổi vị trí(dời chỗ) của vật đó so với vật khác theo thời gian.
I. CHUYỂN ĐỘNG CƠ. CHẤT ĐIỂM
Hãy cho biết người ngồi trong xe có chuyển động không? Nhận xét
Chú ý: Chuyển động cơ có tính tương đối (phụ thuộc vào vật mốc)
2. Chất điểm.
4m
Hà Nội
Hải Phòng
Một vật chuyển động được coi là một chất điểm nếu kích thước của nó rất nhỏ so với độ dài đường đi (hoặc so với khoảng cách mà ta đề cập đến)
Khi một vật được coi là chất điểm thì khối lượng của vật được coi như tập trung tại chất điểm đó
3. Quỹ đạo.
Tập hợp tất cả các vị trí của một chất điểm chuyển động tạo ra một đường nhất định. Đường đó gọi là quỹ đạo của chuyển động.
Hà Nội
Hải Phòng
15 cm
 Hình ảnh trên cho ta biết điều gì?
M
Làm thế nào để xác định được vị trí của ô tô tại M
II. CÁCH XÁC ĐỊNH VỊ TRÍ CỦA VẬT TRONG KHÔNG GIAN.
1. Vật làm mốc và thước đo
 Hình ảnh trên cho ta biết điều gì?
M
Làm thế nào để xác định được vị trí của ô tô tại M
x
X = OM
Vậy: Để xác định vị trí của một chất điểm, người ta chọn một vật làm mốc, gắn vào đó một hệ tọa độ, vị trí của chất điểm được xác định bằng tọa độ của nó trong hệ tọa độ này.
2. Xác định vị trí của một chất điểm
3. Hệ tọa độ.
a) Hệ tọa độ 1 trục. (sử dụng khi vật chuyển động trên một đường thẳng)
b) Hệ tọa độ 2 trục.(sử dụng khi vật chuyển động trên một đường cong trong một mặt phẳng)
Trả lời câu C3.
c) Hệ tọa độ 3 trục.
M
A
B
D
C
x
y
O
AB=a=5m
AD=b=4m.
M=?
Giải:
III. CÁCH XÁC ĐỊNH THỜI GIAN TRONG CHUYỂN ĐỘNG.
1. Mốc thời gian và đồng hồ.
2. Thời điểm và thời gian.
- Mốc thời gian là thời điểm ta bắt đầu đo thời gian
- Để đo khoảng thời gian trôi đi ta dùng đồng hồ.
- Thời điểm là trị số chỉ một lúc nào đó theo mốc thời gian và theo đơn vị thời gian đã chọn.
- Thời gian là khoảng thời gian trôi đi giữa hai thời điểm
- Nếu lấy mốc thời gian là thời điểm vật bắt đầu chuyển động thì số chỉ của thời điểm sẽ trùng với số đo khoảng thời gian đã trôi qua kể từ mốc thời gian
IV. HỆ QUY CHIẾU
Hệ gồm:
Vật làm mốc, một hệ tọa độ gắn với vật làm mốc
Một mốc thời gian và một đồng hồ.
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Câu 1: Trường hợp nào dưới đây có thể coi vật là chất điểm?
Trái đất trong chuyển động tự quay quanh mình nó.
Hai hòn bi lúc va chạm với nhau.
Người nhảy cầu lúc đang rơi xuống nước.
Giọt nước mưa lúc đang rơi
Câu 2: Trong các cách chọn hệ trục tọa độ và mốc thời gian dưới đây, cách nào thích hợp nhất để xác định vị trí của một máy bay đang bay đường dài?
Khoảng cách đến ba sân bay lớn; t=0 là lúc máy bay cất cánh.
Khoảng cách đến ba sân bay lớn; t=0 là 0 giờ quốc tế.
Kinh độ, vĩ độ địa lí và độ cao của máy bay; t=0 là lúc máy bay cất cánh.
Kinh độ, vĩ độ địa lí và độ cao của máy bay; t=0 là 0 giờ quốc tế.
Câu 3: Để xác định vị trí của một tàu biển giữa đại dương, người ta dùng những tọa độ nào?
Trả lời: Ta sử dụng kinh độ và vĩ độ địa lí.