Bài 1. Các phép chiếu hình bản đồ cơ bản

Bằng kiến thức đã học và sự hiểu biết của mình em hãy cho biết thế nào là Bản đồ ?
Bản đồ là hình ảnh thu nhỏ một phần hay toàn bộ trái đất lên mặt phẳng trên cơ sở toán học nhất định, nhằm thể hiện các hiện tượng Địa lý tự nhiên, KT - XH và mối quan hệ của chúng .
Tại sao lại phải tiến hành
các phép chiếu hình
bản đồ khác nhau ?
Do bề mặt trái đất cong nên khi thể hiện mặt phẳng các khu vực khác nhau trên bản đồ không thể hoàn toàn chính xác như nhau. Vì vậy người ta dùng các phép chiếu hình bản đồ khác nhau.
Vậy, phép chiếu hình bản đồ là gì ?
Phép chiếu hình bản đồ là cách biểu thị mặt cong của Trái đất lên một mặt phẳng,để mỗi điểm trên mặt cong tương ứng với một điểm trên mặt phẳng.
Hoạt động chia nhóm:Chia lớp thành 9 nhóm nghiên cứu độc lập theo sự phân công của Giáo viên về các vấn đề như sau:  Nhóm 1,2,3: Nghiên cứu phép chiếu phương vị. Nhóm 4,5,6: Nghiên cứu phép chiếu hình nón.Nhóm 7,8,9: Nghiên cứu phép chiếu hình trụ. Thời gian nghiên cứu là 10 phút. Mỗi nhóm cử 1 đại diện trình bày trong vòng 5 phút.
CHƯƠNG i :  BảN ĐồBàI 1: CáC PHéP CHIếU HìNH BảN Đồ CƠ BảN 1/ Phép chiếu phương vị
1/ Phép chiếu phương vị.
* KN: Là phương pháp thể hiện mạng lưới kinh, vĩ tuyến của mặt cầu lên mặt phẳng.
* Cách thể hiện: Có 3 cách thể hiện. Phương vị đứng, phương vị ngang và phương vị nghiêng.
*/ Phương vị đứng:
Mặt chiếu tiếp xúc ở cực của trái đất sao cho trục của trái đất vuông góc với mặt chiếu .
+ Kinh tuyến là các đoạn thẳng đồng quy ở cực.

+ Vĩ tuyến là các vòng tròn đồng tâm ở cực càng xa cực khoảng cách giữa các vĩ tuyến càng dãn xa.

+ Khu vực chính xác là ở trung tâm của bản đồ (Cực)

+ Khu vực ít chính xác là những vùng xa trung tâm (Cực)

* Phép chiếu này dùng chủ yếu cho vẽ bản đồ khu vực quanh cực .
2/ Phép chiếu hình nón.
CHƯƠNG i : BảN ĐồBàI 1: CáC PHéP CHIếU HìNH BảN Đồ CƠ BảN 
2/ Phép chiếu hình nón:
* KN: Thể hiện mạng lưới kinh vĩ tuyến của địa cầu lên mặt chiếu là hình nón, sau đó triển khai mặt chiếu hình nón lên mặt phẳng .
* Cách thể hiện: Có 3 cách thể hiện. Hình nón đứng, hình nón ngang, hình nón nghiêng.
* Hình nón đứng: Mặt chiếu hình nón chụp lên địa cầu sao cho trục của hình nón trùng với trục của địa cầu, sau đó từ tâm chiếu ta chiếu các điểm trên địa cầu lên mặt chiếu hình nón.
+ Kinh tuyến là các đoạn thẳng đồng quy.

+ Vĩ tuyến là các vòng tròn đồng tâm.

+ Khu vực chính xác là khu vực tiếp xúc với mặt chiếu.

+ Khu vực ít chính xác là những vùng xa mặt tiếp xúc.

* Phép chiếu này dùng chủ yếu cho vẽ bản đồ khu vực các nước có vĩ độ trung bình - vùng ôn đới .
CHƯƠNG i : BảN ĐồBàI 1: CáC PHéP CHIếU HìNH BảN Đồ CƠ BảN  1/ Phép chiếu phương vị
 2/ Phép chiếu hình nón.
3/ phép chiếu hình trụ.
3/ Phép chiếu hình trụ:
* KN: Thể hiện lưới kinh, vĩ tuyến của địa cầu lên
hình trụ, sau đó triển khai mặt trụ ra mặt phẳng .
* Cách thể hiện: Có 3 cách thể hiện:
* Hình trụ đứng: Mặt chiếu là hình trụ bao quanh địa cầu, vòng tròn tiếp xúc giữa địa cầu và hình trụ là vòng xích đạo .

+ Kinh vĩ tuyến là các đường thẳng song song, xích đạo giữa nguyên độ dài còn khoảng cách và độ dài các vĩ tuyến khác đều bị dãn ra. Các vĩ tuyến ở gần xích đạo bị dãn ra ít, càng xa xích đạo càng bị dãn ra nhiều
+ Phép chiếu này chính xác ở vùng xích đạo .

+ Càng xa xích đạo càng kém chính xác .
* Phép chiếu này dùng chủ yếu cho vẽ bản đồ thế giới hoặc các nước quanh khu vực xích đạo .

Bài tập thực hành 1

Bài tập thực hành 2
Trình bày phép chiếu phương vị ngang ?
* Phép chiếu Phương vị ngang .

+ Mặt chiếu tiếp xúc ở xích đạo .
+ Vĩ tuyến tiếp xúc mặt chiếu là đường thẳng các vĩ tuyến còn lại là những đường cong về phía 2 cực .
+ Kinh tuyến tiếp xúc là đường thẳng, các kinh tuyến còn lại là các đường cong chụm lại ở cực.
+ Chính xác ở khu vực tiếp xúc với mặt chiếu, ở quanh xích đạo .
kết luận - củng cố :
học sinh nắm được các cách chiếu hình bản đồ cơ bản
học sinh nắm rõ khái niệm , cách thể hiện và ứng dụng của các
cách chiếu hình bản đồ trong học tập và trong cuộc sống.