Bài 1. Các cấp tổ chức của thế giới sống

SINH HỌC 10
Giáo viên soạn giảng :
NGUYỄN VĂN TÂN
BAN KHOA HỌC TỰ NHIÊN
PHẦN 1
PHẦN 2
PHẦN 3
GIỚI THIỆU CHUNG VỀ THẾ GIỚI SỐNG
SINH HỌC TẾ BÀO
SINH HỌC VI SINH VẬT
PHẦN I
GIỚI THIỆU CHUNG VỀ THẾ GIỚI SỐNG
Thế giới sống là hệ thống vô
cùng đa dạng và khác với hệ
không sống ở nhiều đặc điểm,
chủ yếu là tính tổ chức cao,
trao đổi chất, cảm ứng, sinh
trưởng, phát triển và sinh sản.
Hệ sống là hệ mở, tự điều
chỉnh và cân bằng động, có
khả năng thích ứng với môi
trường
Tiết 1
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Hãy sắp xếp các bức tranh
sau theo thứ tự hợp lý nhất,
Căn cứ vào đâu mà có sự
sắp xếp đó?
Tiết 1
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Hệ sống gồm các cấp độ tổ chức nào ?
Hãy sắp xếp các cấp độ tổ chức của
hệ sống từ thấp đến cao và nêu mối
tương quan giữa các cấp đó ?
Những dấu hiệu đặc trưng
của cơ thể sống là gì?
Những dấu hiệu đặc trưng của cơ thể sống là :
trao đổi chất năng lượng, sinh trưởng phát triển,
sinh sản, vận động cảm ứng
Tiết 1
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Bắt đầu từ cấp độ tổ chức tế bào, cơ thể, quần thể, quần xã, hệ sinh thái, sinh quyển thì có đủ dấu hiệu
đặc trưng cho sự sống
Bắt đầu từ cấp độ tổ chức nào của
hệ thống sống thì có đủ dấu hiệu
đặc trưng cho sự sống ?
Tiết 1
TẾ BÀO
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
CƠ THỂ
Hoàn thành PHIẾU HỌC TẬP sau ?
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Tiết 1
- Các nguyên tử liên kết với
nhau tạo nên phân tử
- Các PT trong TB : nước, muối
khoáng và các chất hữu cơ
- Là những phân tử có kích
thước và trọng lượng phân tử lớn
- Trong tế bào có :protein. Axitnucleic, hidratcacbon, lipit
- Là cấu trúc gồm các đại phân tử và phức hợp trên phân tử có chức năng nhất định trong tế bào.
CẤP TẾ BÀO
Bào quan
Đại phân tử
Phân tử
I. CẤP TẾ BÀO
Tiết 1
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Chưa vì không có đủ các đặc trưng cơ bản của thể sống
Các đại phân tử như prôtêin,
axit nuclêic, siêu cấu trúc như
màng tế bào, các bào quan
là thể sống chưa ?
Vi rut có thể xem là
cơ thể sống không?
Không. Vi rut gọi là thể sống vì vi rut sống kí sinh bắt buộc trong
tế bào chủ. Ngoài tế bào chủ vi rut không có những biểu hiện
chủ yếu của cơ thể sống
Tiết 1
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Tại sao tế bào là cấp độ tổ chức cơ bản của sự sống ?
Tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của tất cả
các cơ thể sống, sự sống chỉ thể hiện khi xuất hiện
tổ chức tế bào. Các đại phân tử chỉ thể hiện chức
năng sống trong tổ chức tế bào
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Tiết 1
CẤP CƠ THỂ
- một tế bào thực hiện
đầy đủ chức năng của
cơ thể sống
- nhiều tế bào phân hoá thành mô, cơ quan, hệ cơ quan
II. CẤP CƠ THỂ
Dựa vào kiến thức đã học ở THCS hãy phân
biệt cơ thể đơn bào với cơ thể đa bào?
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Tiết 1
II. CẤP CƠ THỂ
- Là tập hợp nhiều TB cùng thực hiện một chức năng nhất định.
- Nhiều mô khác nhau trong cơ thể tập hợp lại thành cơ quan.
- Nhiều cơ quan tập hợp thành một hệ cơ quan, thực hiện một chức năng nhất định của cơ thể.
Dựa vào kiến thức đã học ở THCS hãy phân
biệt các khái niệm mô, cơ quan, hệ cơ quan ?
Tiết 1
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Nếu tế bào cơ tim cũng như hệ tuần hoàn tách bị ra khỏi cơ thể, chúng có hoạt động sống được không? Tại sao?
Nhân tế bào cơ nằm ở đâu?
Tế bào cơ có ở mô nào?
Mô cơ tim có ở cơ quan nào?
Tim thuộc hệ thống cơ quan nào?
Không, vì thiếu sự điều chỉnh phối hợp của các hệ cơ
quan khác
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Tiết 1
Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 9
hãy phân biệt quần thể với loài ?
III. CẤP QUẦN THỂ - LOÀI
CẤP QUẦN THỂ - LOÀI
- Tập hợp của nhiều cá thể cùng loài, sống cùng nhau trong 1 thời điểm nhất địnhở 1 vùng địa lý nhất định
- Đơn vị phân loại, những cá thể cùng loài có khả năng giao phối sinh con cái hữu thụ
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Tiết 1
Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 9
hãy phân biệt quần thể với quần xã?
IV. CẤP QUẦN XÃ
CẤP QUẦN XÃ
- Tập hợp của nhiều quần thể khác loài, sống 1 vùng địa lý nhất định
CÁC CẤP ĐỘ TỔ CHỨC
CỦA THỂ GIỚI SỐNG
Tiết 1
Dựa vào kiến thức đã học ở THCS
hãy phân biệt HST với sinh quyển ?
III. CẤP HỆ SINH THÁI - SINH QUYỂN
CẤP HST- SINH QUYỂN
Quần xã SV và môi trường sống của nó tạo thành thể thống nhất
Tập hợp tất cả các HST trong thuỷ quyển, địa quyển, địa quyển
Lấy ví dụ minh hoạ mỗi cấp độ tổ chức có
sự tương tác giữa các bộ phận cấu thành ?
CŨNG CỐ
CŨNG CỐ
Lấy ví dụ minh hoạ ở cấp độ tế bào có sự liên
quan mật thiết giữa cấu trúc và chức năng ?
CŨNG CỐ
Lấy ví dụ minh hoạ các cấp độ tổ chức
sống đều là hệ thống mở tự điều chỉnh ?
CŨNG CỐ
Lấy ví dụ minh hoạ các cấp độ
tổ chức sống liên tục tiến hoá ?

Câu 1
Hãy chọn đáp án đúng nhất. Cơ thể người gồm các cấp độ tổ chức nào dưới đây
A
B
C
D
E
Tế bào, mô, cơ quan, hệ cơ quan

Quần thể

Cơ quan

Quần xã

Mô, hệ cơ quan
Chúng sống trong những môi trường giống nhau
Chúng đều được cấu tạo từ tế bào
Chúng đều có chung một tổ tiên
Chúng đều cấu tạo như nhau
Tất cả các điều trên đều đúng
A
B
C
D
E
BÀI TẬP
Hãy điền x vào ô phù hợp để dấu xác định đúng cấp độ tổ chức sống
C2
C1
ĐÚNG
SAI
C2
C1
SINH HỌC 10
Giáo viên soạn giảng :
NGUYỄN VĂN TÂN
BAN KHOA HỌC TỰ NHIÊN